Η κυβέρνηση του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ σχεδιάζει να προχωρήσει σε σημαντικό περιορισμό του δικαιώματος ασύλου αργότερα αυτόν τον μήνα, σύμφωνα με το Reuters, στο πλαίσιο της προσπάθειάς της να ανατρέψει το μεταπολεμικό σύστημα ανθρωπιστικής προστασίας.
Αξιωματούχοι του Στέιτ Ντιπάρτμεντ σχεδιάζουν εκδήλωση στο πλαίσιο της ετήσιας Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ που θα προωθεί μια νέα παγκόσμια προσέγγιση στο άσυλο και τη μετανάστευση, αντανακλώντας τη σκληρή μεταναστευτική πολιτική του Τραμπ.
Ριζικές αλλαγές
Σύμφωνα με το προτεινόμενο πλαίσιο, οι αιτούντες άσυλο θα πρέπει να ζητούν προστασία στην πρώτη χώρα στην οποία εισέρχονται, και όχι σε χώρα της επιλογής τους. Το άσυλο θα είναι προσωρινό, και η χώρα υποδοχής θα αποφασίζει αν οι συνθήκες στη χώρα καταγωγής έχουν βελτιωθεί αρκετά για την επιστροφή τους – μια θεμελιώδης αλλαγή σε σχέση με τον τρόπο που λειτουργεί το άσυλο σήμερα στις ΗΠΑ και αλλού.
Η κυβέρνηση Τραμπ έχει ήδη αναθεωρήσει την αμερικανική μεταναστευτική πολιτική, δίνοντας προτεραιότητα σε λευκούς Νοτιοαφρικανούς και κρατώντας αυστηρά υπό κράτηση όσους εισέρχονται παράνομα στη χώρα. Με την εκδήλωση στον ΟΗΕ, ο Τραμπ επιδιώκει να εξάγει διεθνώς αυτή την περιοριστική αντίληψη, προωθώντας την μέσω του ίδιου του ΟΗΕ – του οργανισμού που διαμόρφωσε το νομικό πλαίσιο για το δικαίωμα στο άσυλο μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Ένα από τα έγγραφα περιγράφει τη μετανάστευση ως «την καθοριστική πρόκληση του 21ου αιώνα» και δηλώνει ότι το άσυλο «καταχράται τακτικά» για την υποβοήθηση της οικονομικής μετανάστευσης. Ζητεί μεταρρύθμιση της παγκόσμιας προσέγγισης στη μετανάστευση και δραστικό περιορισμό της δυνατότητας των ανθρώπων να ζητούν άσυλο.
«Θα επιστρέψουμε στην κατάσταση του Ολοκαυτώματος»
Ο πρόεδρος της οργάνωσης HIAS για την επανεγκατάσταση προσφύγων, υπερασπίστηκε τις ισχύουσες διεθνείς συμφωνίες, λέγοντας ότι διασφαλίζουν πως οι άνθρωποι δεν θα υποστούν διώξεις χωρίς διέξοδο διαφυγής. «Αυτή τη στιγμή, αν κάποιος φτάσει στα σύνορα οποιασδήποτε χώρας επειδή διαφεύγει από διώξεις λόγω φυλής, θρησκείας, εθνικότητας, κοινωνικής ομάδας ή πολιτικών πεποιθήσεων, έχει το δικαίωμα προστασίας», είπε. «Αν αυτό αλλάξει, θα επιστρέψουμε στην κατάσταση του Ολοκαυτώματος».
Στόχος η αναθεώρηση του παγκόσμιου συστήματος ασύλου
Ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Κρίστοφερ Λαντάου αναμένεται να ηγηθεί της εκδήλωσης στον ΟΗΕ, σύμφωνα με τα έγγραφα.
Κατά την ακρόασή του στη Γερουσία, ο Άντριου Βέπρεκ – υποψήφιος του Τραμπ για να ηγηθεί της υπηρεσίας προσφύγων του Στέιτ Ντιπάρτμεντ – υποστήριξε ότι το παγκόσμιο σύστημα ασύλου χρειάζεται αναθεώρηση. «Η κατάχρηση των συστημάτων προσφύγων και ασύλου αποτελεί ίσως τη σημαντικότερη αιτία της μαζικής και παράνομης μετανάστευσης σήμερα», είπε. «Το υπάρχον πλαίσιο διεθνών συμφωνιών δημιουργήθηκε σε τελείως διαφορετικό γεωπολιτικό και οικονομικό πλαίσιο μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Δεν μπορεί να λειτουργήσει στον σύγχρονο κόσμο».
Στροφή στην αμερικανική μεταναστευτική πολιτική
Η υιοθέτηση αυτής της πρότασης θα σήμαινε θεμελιώδη αλλαγή στην παγκόσμια τάξη για τη μετανάστευση, υπερβαίνοντας ακόμα και τη σκληρή πολιτική του Τραμπ κατά την προεδρία του (2017–2021).
Οι παγκόσμιες συμφωνίες του 1951 και του 1967 εγγυώνται σε όσους φεύγουν από διώξεις το δικαίωμα να ζητούν άσυλο στα σύνορα άλλης χώρας. Ωστόσο, οι ΗΠΑ και άλλες χώρες έχουν υιοθετήσει πιο περιοριστικές στάσεις τα τελευταία χρόνια.
Οι ΗΠΑ δεν μπορούν μονομερώς να ακυρώσουν τις παγκόσμιες συμφωνίες για τους πρόσφυγες. Αν και ενδέχεται να έχουν υποστήριξη από κάποιες κυβερνήσεις με παρόμοιες θέσεις, δεν υπάρχουν ενδείξεις ευρείας διεθνούς συναίνεσης για μια τέτοια αναθεώρηση.
Σε πρόσφατη συνάντηση του αρμόδιου Γραφείου για τον Πληθυσμό, τους Πρόσφυγες και τη Μετανάστευση, υψηλόβαθμος αξιωματούχος είπε ότι η κυβέρνηση Τραμπ σκοπεύει να αντικαταστήσει τις παλιές συμφωνίες με ένα νέο πλαίσιο. Το προσωπικό ενημερώθηκε ότι το γραφείο, το οποίο ήδη είχε υποστεί μαζικές περικοπές, θα επικεντρωθεί πλέον στη «διπλωματία μετανάστευσης» και στην αντιμετώπιση καταστροφών, αντί για την παραδοσιακή του αποστολή στους πρόσφυγες.
Σύμφωνα με τα πρακτικά, κύριος στόχος της υπηρεσίας — καθορισμένος από τον Λευκό Οίκο — είναι η επαναγκατάσταση λευκών Νοτιοαφρικανών από τη μειονότητα των Αφρικάνερς ολλανδικής καταγωγής..
Ο Τραμπ είχε «παγώσει» τις προσφυγικές εισόδους παγκοσμίως με το που ανέλαβε το 2017, αλλά λίγες εβδομάδες αργότερα ζήτησε να δοθεί προτεραιότητα στους Αφρικάνερς. Η πρώτη ομάδα 59 Νοτιοαφρικανών έφτασε τον Μάιο. Μέχρι τη Δευτέρα είχαν φτάσει συνολικά 138, σύμφωνα με αξιωματούχο που μίλησε ανώνυμα.
Τον Αύγουστο, το Reuters ανέφερε ότι η κυβέρνηση Τραμπ συζητούσε ανώτατο όριο προσφύγων 40.000 για το οικονομικό έτος 2026, με μεγάλη έμφαση στους Αφρικάνερς. Έκτοτε, εξετάζεται και το ενδεχόμενο αύξησης του ορίου στις 60.000.
Εσωτερικό έγγραφο του Απριλίου, που συνέταξαν αξιωματούχοι του Στέιτ Ντιπάρτμεντ και του υπουργείου Υγείας, πρότεινε επίσης να δοθεί προτεραιότητα σε Ευρωπαίους πρόσφυγες που διώκονται για τις απόψεις τους, όπως η αντίθεση στη μαζική μετανάστευση ή η υποστήριξη σε λαϊκιστικά κόμματα.
Με πληροφορίες από Reuters
