Όπως πολλοί Αυστραλοί, η 34χρονη Ραχ μεγάλωσε «φοβισμένη από τον ήλιο» στη χώρα με τα υψηλότερα ποσοστά καρκίνου του δέρματος στον κόσμο. Έκανε τα πάντα για να προστατευτεί αλλά δεν τα κατάφερε.
Όπως αφηγείται στο BBC από παιδί εφάρμοζε σχολαστικά το σύνθημα «no hat, no play» (χωρίς καπέλο δεν έχει παιχνίδι), έβαζε αντηλιακό πολλές φορές τη μέρα και απέφευγε όσο μπορούσε τον ήλιο.
Παρά την αυστηρή της ρουτίνα, τον περασμένο Νοέμβριο οι γιατροί ανακάλυψαν καρκίνο του δέρματος στη μύτη της.
Αν και χαμηλής κακοήθειας (βασικοκυτταρικό καρκίνωμα), χρειάστηκε χειρουργική αφαίρεση που την άφησε με ουλή κάτω από το μάτι. Δεν μπορούσε να καταλάβει πώς ήταν δυνατόν. Η οργή της κορυφώθηκε όταν έμαθε ότι το αντηλιακό που χρησιμοποιούσε επί χρόνια δεν προσέφερε την προστασία που υπόσχονταν οι ετικέτες.
Το σκάνδαλο
Η αποκάλυψη ήρθε από την καταναλωτική οργάνωση Choice Australia, η οποία δοκίμασε 20 δημοφιλή αντηλιακά σε ανεξάρτητο εργαστήριο. Τα 16 απέτυχαν να ανταποκριθούν στο δηλωμένο SPF.
Το μεγαλύτερο σοκ, σύμφωνα με το BBC, to προκάλεσε το Lean Screen SPF 50+ της Ultra Violette, το οποίο έδωσε αποτέλεσμα SPF… 4. Η εταιρεία αρχικά αμφισβήτησε τα ευρήματα, αλλά τελικά αναγκάστηκε να αποσύρει το προϊόν.
Στη λίστα με τα «ύποπτα» προϊόντα βρέθηκαν και άλλες μάρκες. Όλες διέψευσαν τα πορίσματα, επικαλούμενες δικά τους τεστ.
Έκρηξη αντιδράσεων
Η καταναλωτική κατακραυγή ήταν άμεση: δεκάδες προϊόντα αποσύρθηκαν από τα ράφια, ενώ η αρμόδια ρυθμιστική αρχή (TGA) ανακοίνωσε έρευνα. Οι πελάτες κατήγγειλαν ότι έχασαν την εμπιστοσύνη τους στη βιομηχανία: «Μια επιστροφή χρημάτων δεν αναιρεί χρόνια ζημιάς από τον ήλιο», έγραψε χαρακτηριστικά μια καταναλώτρια.
Η Ultra Violette υποστήριξε ότι έχει ελέγξει ξανά όλα τα υπόλοιπα προϊόντα της και ότι μόνο εκείνο αποδείχθηκε προβληματικό.
Η ευρύτερη διάσταση
Η υπόθεση ανέδειξε κενά ακόμη και σε μια χώρα με αυστηρούς κανονισμούς, όπου τα αντηλιακά θεωρούνται θεραπευτικά προϊόντα, σχεδόν σαν φάρμακα.
Έρευνα του δημόσιου ραδιοτηλεοπτικού φορέα ABC αποκάλυψε ότι πολλές από τις αμφισβητούμενες πιστοποιήσεις είχαν δοθεί από ένα και μόνο εργαστήριο στις ΗΠΑ.
Η ειδικός καλλυντικής χημείας Μισέλ Γουόνγκ τονίζει ότι τα αντηλιακά είναι τεχνικά δύσκολα στη σωστή παρασκευή και εύκολα να δώσουν παραπλανητικά αποτελέσματα. Η ίδια ωστόσο επισημαίνει πως, παρά το σκάνδαλο, τα περισσότερα προϊόντα εξακολουθούν να μειώνουν δραστικά τον κίνδυνο καρκίνου του δέρματος.
Τι σημαίνει για τους καταναλωτές
Οι ειδικοί υπενθυμίζουν ότι η αποτελεσματικότητα εξαρτάται όχι μόνο από το ίδιο το προϊόν αλλά και από τη χρήση του: χρειάζεται τουλάχιστον ένα κουταλάκι του γλυκού για κάθε σημείο του σώματος, επανάληψη κάθε δύο ώρες και συνδυασμός με προστατευτικά ρούχα και σκιά.
Η «σκιά» του σκανδάλου, όμως, άφησε βαθύ αποτύπωμα στην αυστραλιανή κοινωνία. Για πολλούς, η υπόθεση Ultra Violette δεν ήταν απλώς μια εμπορική αποτυχία, αλλά μια ρωγμή στην εμπιστοσύνη τους σε μια καθημερινή ασπίδα ζωής απέναντι στον πιο αμείλικτο εχθρό: τον ήλιο.
