Γερανοί ξεφυτρώνουν στον ορίζοντα, ο ήχος από ηλεκτρικά πριόνια γεμίζει τους δρόμους, εργάτες στρώνουν πεζοδρόμια έξω από πολυτελή μαγαζιά, νέες γέφυρες, σχολεία και νοσοκομεία αλλάζουν την εικόνα της πόλης. Και οι ξένοι επενδυτές έρχονται.
Ο λόγος για τη Βαγδάτη, που το 2003 βυθίστηκε στο χάος της αμερικανικής εισβολής και των εμφυλίων που ακολούθησαν, σηκώνει σήμερα ξανά κεφάλι.
Όπως περιγράφει σε ρεπορτάζ ο Economist από τον Οκτώβριο του 2022, ο πρωθυπουργός Μοχάμεντ αλ-Σουντάνι έχει βάλει μπρος φιλόδοξα σχέδια: 20 γέφυρες και ανισόπεδους κόμβους, τέσσερα νέα νοσοκομεία (μεταξύ τους το πρώτο ογκολογικό κέντρο της χώρας), πάνω από 1.700 σχολεία, ενώ έρχονται και νέα πολυτελή ξενοδοχεία. Οι ενεργειακοί κολοσσοί bp, ExxonMobil και Chevron συζητούν την επιστροφή τους, στέλνοντας μήνυμα εμπιστοσύνης.
Το μυστικό; Ο Σουντάνι φέρεται να κινείται όχι σαν τυπικός πολιτικός αλλά σαν εργοδηγός. Παρεμβαίνει προσωπικά, επισκέπτεται απροειδοποίητα εργοτάξια, τηλεφωνεί σε μάνατζερ και προεδρεύει σε ισχυρές επενδυτικές επιτροπές που εγκρίνουν έργα μέσα σε λίγες ώρες – διαδικασίες που άλλοτε κρατούσαν χρόνια.
Ψηφιακή επανάσταση
Η πρόοδος δεν περιορίζεται στις υποδομές. Η κυβέρνηση έχει ψηφιοποιήσει βασικές υπηρεσίες: τα διαβατήρια εκδίδονται μέσα σε 45 λεπτά, οι τελωνειακές εισπράξεις τριπλασιάστηκαν, οι μισθοί του Δημοσίου πληρώνονται ηλεκτρονικά.
Μέσα σε πέντε χρόνια οι Ιρακινοί πέρασαν από την πλήρη εξάρτηση από τα μετρητά στη σχεδόν καθολική χρήση τραπεζικών καρτών.
Όμως το μεγαλύτερο εμπόδιο μένει: οι φιλοϊρανικές πολιτοφυλακές. Ο Σουντάνι, όπως σημειώνει ο Economist, επιλέγει να μην τις συγκρουστεί άμεσα, ελπίζοντας να τις απορροφήσει στην οικονομία. Πολλές έχουν όντως ιδρύσει εταιρείες και μπαίνουν σε δημόσια έργα.
Αλλά επικριτές προειδοποιούν ότι έτσι παγιώνουν τον έλεγχο στο κράτος. Το περιστατικό με την Κατάιμπ Χεζμπολάχ, που εισέβαλε στο υπουργείο Γεωργίας για να προστατεύσει στέλεχός της από δίωξη, έδειξε πόσο ελεύθερα μπορούν να κινούνται.
Το μεγάλο στοίχημα
Παρά την άνθηση, τα αγκάθια είναι πολλά: το τεράστιο δημόσιο μισθολόγιο, η αποτυχία στις ενεργειακές μεταρρυθμίσεις, η αχαλίνωτη διαφθορά. Το Ιράκ όμως διαθέτει νεανικό πληθυσμό 46 εκατ., που αυξάνεται κατά σχεδόν 1 εκατ. τον χρόνο – ένα δυναμικό που μπορεί να στηρίξει την ανάπτυξη.
Οι εκλογές του Νοεμβρίου θα κρίνουν αν ο Σουντάνι θα συνεχίσει. Θέλει δεύτερη θητεία για να ολοκληρώσει το όραμά του. Όμως αν οι ισχυρές σιιτικές παρατάξεις ενωθούν εναντίον του, όλη αυτή η πρόοδος μπορεί να αποδειχθεί εύθραυστη.
