Οι συνομιλίες του Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας του ΟΗΕ με το Ιράν σχετικά με τον τρόπο επανέναρξης των επιθεωρήσεων σε τοποθεσίες,συμπεριλαμβανομένων εκείνων που βομβαρδίστηκαν από το Ισραήλ και τις Ηνωμένες Πολιτείες, δεν μπορούν να συνεχιστούν για μήνες ατελείωτους, δήλωσε ο επικεφαλής του στο Reuters την Τετάρτη, πιέζοντας για μια συμφωνία ήδη από αυτή την εβδομάδα.
Ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας δεν έχει λάβει καμία πληροφορία από το Ιράν σχετικά με την κατάσταση ή την τύχη του αποθέματος ουρανίου υψηλού εμπλουτισμού του από τότε που το Ισραήλ εξαπέλυσε τις πρώτες επιθέσεις στις εγκαταστάσεις εμπλουτισμού του στις 13 Ιουνίου, επιβεβαίωσε σε συνέντευξή του ο επικεφαλής του ΔΟΑΕ, Ραφαέλ Γκρόσι.
Η Τεχεράνη έχει πλέον ψηφίσει νόμο που αναστέλλει τη συνεργασία με τον ΔΟΑΕ και ορίζει ότι τυχόν μελλοντικές επιθεωρήσεις θα χρειαστούν το πράσινο φως από το Ανώτατο Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας του Ιράν. Η Τεχεράνη και ο ΔΟΑΕ βρίσκονται τώρα σε συνομιλίες για το πώς μπορούν να προχωρήσουν οι επιθεωρήσεις.
«Δεν είναι κάτι που μπορεί να συνεχιστεί για μήνες ατελείωτους», δήλωσε ο Γκρόσι σε συνέντευξη που παραχώρησε στα κεντρικά γραφεία του ΔΟΑΕ στη Βιέννη.
«Ελπίζω σίγουρα ότι θα μπορέσουμε να ολοκληρώσουμε σύντομα αυτή τη διαδικασία. Προσπαθούμε να έχουμε μια άλλη συνάντηση, ίσως μέσα σε λίγες μέρες τώρα, εδώ στη Βιέννη, για να ολοκληρώσουμε αυτό και να ξεκινήσουμε τις επιθεωρήσεις», είπε. «Θα ήταν πραγματικά καλό αν μπορούσαμε να έχουμε συμφωνήσει σε αυτό πριν από την επόμενη εβδομάδα».
Τεχνικά, οι επιθεωρήσεις στο Ιράν έχουν ξαναρχίσει από τότε που οι επιθεωρητές του ΔΟΑΕ πραγματοποίησαν πρόσφατα μια αποστολή στο Μπουσέρ, τον μόνο εν λειτουργία πυρηνικό σταθμό ηλεκτροπαραγωγής του Ιράν, αλλά αυτό δεν προκαλεί τόσο μεγάλη ανησυχία από την άποψη του πολλαπλασιασμού που γενικά δεν εμφανίζεται στις τριμηνιαίες εκθέσεις του ΔΟΑΕ για το Ιράν.
Ασάφεια για το απόθεμα ουρανίου υψηλού εμπλουτισμού
Ενώ οι τρεις εγκαταστάσεις εμπλουτισμού του Ιράν υπέστησαν σοβαρές ζημιές ή καταστράφηκαν κατά τις ισραηλινές και αμερικανικές βομβαρδιστικές εκστρατείες, είναι λιγότερο σαφές τι έχει συμβεί με το απόθεμα ουρανίου υψηλού εμπλουτισμού του Ιράν – το πιο ευαίσθητο υλικό έχει εμπλουτιστεί έως και 60%, ένα μικρό βήμα από το περίπου 90% της βαθμίδας οπλισμού.
Το Ιράν είχε αρκετό υλικό εμπλουτισμένο σε αυτό το επίπεδο, εάν εμπλουτιστεί περαιτέρω, για έξι πυρηνικά όπλα πριν από τις επιθέσεις, σύμφωνα με ένα κριτήριο της ΔΟΑΕ.
«Πιστεύω ότι υπάρχει μια γενική κατανόηση ότι σε γενικές γραμμές, το υλικό εξακολουθεί να υπάρχει. Αλλά, φυσικά, πρέπει να επαληθευτεί. Κάποια θα μπορούσαν να έχουν χαθεί», δήλωσε ο Γκρόσι όταν ρωτήθηκε για την κατάσταση του αποθέματος ουρανίου υψηλού εμπλουτισμού του Ιράν.
«Δεν έχουμε ενδείξεις που θα μας οδηγούσαν στο να πιστεύουμε ότι υπήρξε σημαντική μετακίνηση υλικού», είπε.
Το Ιράν δεν έχει ενημερώσει την ΙΑΕΑ για την κατάσταση του αποθέματος, αλλά σε περίπτωση συμφωνίας με την ΙΑΕΑ θα στείλει στην υπηρεσία μια έκθεση που θα την αιτιολογεί.
Ο τρόπος με τον οποίο θα λειτουργεί το νέο σύστημα βάσει της ιρανικής νομοθεσίας που απαιτεί ειδική έγκριση από το Ανώτατο Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας είναι ασαφής και το Ιράν έχει επισημάνει τη σημασία της διατήρησης μυστικής της τοποθεσίας του εμπλουτισμένου ουρανίου του, δήλωσε ο Γκρόσι. Ταυτόχρονα, οι υποχρεώσεις του Ιράν προς την υπηρεσία παραμένουν αμετάβλητες.
«Υπενθυμίσαμε στους Ιρανούς ομολόγους μας ότι η εσωτερική νομοθεσία δημιουργεί υποχρεώσεις για το Ιράν, όχι για την υπηρεσία», είπε.
