Τα δύο μέτρα και σταθμά της Ευρώπης και γενικότερα της Δύσης στα πολεμικά μέτωπα Ουκρανία και Γάζας απειλούν να υπονομεύσουν τη διεθνή τους αξιοπιστία, προειδοποίησε ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ, χαρακτηρίζοντας την αντίδραση στη στρατιωτική επίθεση του Ισραήλ κατά της Παλαιστίνης ως ένα από τα σκοτεινότερα επεισόδια στις διεθνείς σχέσεις του 21ου αιώνα.
Σε συνέντευξή του στην Guardian πριν από τις συνομιλίες με τον Βρετανό πρωθυπουργό Κιρ Στάρμερ στο Λονδίνο την Τετάρτη, ο σοσιαλιστής ηγέτης δήλωσε ότι οι ΗΠΑ υπό τον Ντόναλντ Τραμπ προσπαθούσαν να διαλύσουν τη μεταπολεμική, βασισμένη σε κανόνες, παγκόσμια τάξη την οποία οι ίδιες είχαν δημιουργήσει.
Υπερασπίστηκε τα οφέλη της μετανάστευσης και κατηγόρησε τα παραδοσιακά δεξιά κόμματα ότι υπονομεύουν τη συναίνεση γύρω από την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, υιοθετώντας πολιτικές της λαϊκιστικής δεξιάς.
«Αποτυχία» η αντίδραση της Ευρώπης στη Γάζα
Ο Σάντσεθ – ο πρώτος υψηλόβαθμος Ευρωπαίος ηγέτης που κατηγόρησε το Ισραήλ για γενοκτονία στη Γάζα – δήλωσε ότι είναι ικανοποιημένος που και άλλες ευρωπαϊκές χώρες ακολουθούν το παράδειγμα της Ισπανίας αναγνωρίζοντας παλαιστινιακό κράτος, αλλά παραδέχτηκε ότι η ευρωπαϊκή απάντηση υπήρξε ανεπαρκής.
«Είναι αποτυχία», είπε. «Απολύτως. Υπάρχει, επίσης, η πραγματικότητα ότι εντός της Ε.Ε. υπάρχουν χώρες διχασμένες ως προς το πώς να επηρεάσουν το Ισραήλ. Αλλά κατά τη γνώμη μου, αυτό είναι απαράδεκτο και δεν μπορούμε να συνεχίσουμε έτσι αν θέλουμε να ενισχύσουμε την αξιοπιστία μας σε άλλες κρίσεις, όπως αυτή στην Ουκρανία.»
«Οι ρίζες αυτών των πολέμων είναι εντελώς διαφορετικές, αλλά στο τέλος της ημέρας, ο κόσμος κοιτάζει την Ε.Ε. και τη δυτική κοινωνία και ρωτά: “Γιατί εφαρμόζετε δύο μέτρα και σταθμά στην Ουκρανία και στη Γάζα;”»
Μιλώντας καθώς προσπαθεί να ενισχύσει τη διεθνή του παρουσία και να ξεπεράσει μια σειρά από σκάνδαλα διαφθοράς που έχουν πλήξει την κυβέρνησή του και πυροδοτήσει αιτήματα για πρόωρες εκλογές, ο Σάντσεθ είπε ότι πιέζει την Ευρώπη να κάνει περισσότερα – ακόμα και να επιβάλει οικονομικές κυρώσεις στο Ισραήλ.
«Αυτό που βλέπουμε τώρα στη Γάζα είναι ίσως ένα από τα σκοτεινότερα επεισόδια των διεθνών σχέσεων στον 21ο αιώνα», είπε. «Σε αυτό το πλαίσιο, η Ισπανία έχει εκφραστεί ξεκάθαρα τόσο εντός της Ε.Ε. όσο και στη διεθνή κοινότητα. Εντός της Ε.Ε., έχουμε ζητήσει την αναστολή της στρατηγικής εταιρικής σχέσης με το Ισραήλ.»
Αιχμές για τον Τραμπ
Ο Σάντσεθ, ο οποίος είχε συγκρουστεί στο παρελθόν με τον Ντόναλντ Τραμπ λόγω της άρνησης της Ισπανίας να αυξήσει τις αμυντικές δαπάνες στο 5% του ΑΕΠ, δήλωσε ότι η Ισπανία παραμένει «αξιόπιστος εταίρος» στο ΝΑΤΟ και επιδιώκει τις καλύτερες σχέσεις με τις ΗΠΑ – ανεξαρτήτως του ποιος είναι πρόεδρος.
«Με κάθε σεβασμό, ακολουθούμε μια πραγματιστική προσέγγιση στη σχέση μας με τις ΗΠΑ», είπε. «Ωστόσο, πιστεύω ότι έχουμε διαφορετική οπτική για το πώς πρέπει να αντιμετωπίζονται οι προκλήσεις του κόσμου και των κοινωνιών μας. Ήταν μεγάλο λάθος η αποχώρηση από τη Συμφωνία του Παρισιού, η μείωση της βοήθειας προς διεθνή προγράμματα και τον ΠΟΥ. Οι προκλήσεις είναι παγκόσμιες και απαιτούν συνεργασία χωρίς σύνορα.»
Την ίδια στιγμή, προειδοποίησε ότι η απόσυρση των ΗΠΑ από διεθνείς θεσμούς μπορεί να ανοίξει τον δρόμο σε άλλες χώρες για αυξημένη παγκόσμια επιρροή.
«Η πιο σοκαριστική πραγματικότητα είναι ότι ο κύριος αρχιτέκτονας της μεταπολεμικής διεθνούς τάξης – οι ΗΠΑ – είναι τώρα αυτός που την αποδυναμώνει. Και αυτό δεν είναι θετικό ούτε για την αμερικανική κοινωνία, ούτε για τον υπόλοιπο κόσμο, ειδικά για τις δυτικές χώρες. Γι’ αυτό πιστεύω ότι δημιουργείται ευκαιρία για την Ε.Ε. αλλά και το Ηνωμένο Βασίλειο.»
Πρόσθεσε ότι, παραμένοντας πιστοί στον «διατλαντικό δεσμό», οι ευρωπαϊκές χώρες μπορούν να ενισχύσουν την επιρροή τους, εφόσον ενεργήσουν ηθικά και με συνέπεια.
«Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει να αποφεύγουμε τα δύο μέτρα και σταθμά. Σημαίνει ενίσχυση της δέσμευσής μας στο πράσινο σύμφωνο. Σημαίνει να έχουμε μια ανθρωπιστική και ηθική, αλλά και πραγματιστική προσέγγιση στη μετανάστευση.»
«Στην πολιτική, όπως και στη ζωή, όταν αφήνεις κενό, κάποιος άλλος θα το καλύψει. Και πιστεύω ότι αυτό βλέπουμε να συμβαίνει με ορισμένες χώρες της Ανατολικής Ασίας.»
Όσα είπε για το μεταναστευτικό
Η συνάντηση της Τετάρτης στο Λονδίνο είναι η πρώτη σημαντική διμερής σύνοδος κορυφής μεταξύ των δύο χωρών μετά από περισσότερο από μία δεκαετία. Κατέστη δυνατή χάρη σε συμφωνία Ηνωμένου Βασιλείου – Ισπανίας για το μέλλον του Γιβραλτάρ, η οποία έβαλε τέλος στη μακρόχρονη διαμάχη μετά το Brexit και διευκολύνει τη μετακίνηση ανθρώπων και αγαθών στα σύνορα.
Παρόλο που ο Στάρμερ και η κυβέρνησή του έχουν υιοθετήσει σκληρότερη γραμμή στο μεταναστευτικό, ο Σάντσεθ έχει δηλώσει ξεκάθαρα ότι η μετανάστευση μπορεί να φέρει οφέλη.
«Το δίλημμα που αντιμετωπίζουν οι δυτικές κοινωνίες είναι αν θέλουμε να είμαστε κοινωνίες που ανοίγονται και αναπτύσσονται ή κοινωνίες που κλείνονται και συρρικνώνονται», είπε. «Μέχρι στιγμής, πιστεύω ότι η μεγάλη πλειοψηφία των πολιτών στην Ισπανία καταλαβαίνει ότι η μετανάστευση είναι και μια ευκαιρία – όχι μόνο ηθική υποχρέωση. Είναι ευκαιρία για να ανταποκριθούμε στις προκλήσεις της οικονομικής ανάπτυξης, της αγοράς εργασίας και της χρηματοδότησης του κοινωνικού μας κράτους.»
Οι δηλώσεις για την κλιματική κρίση
Ο Σάντσεθ, που νωρίτερα αυτή την εβδομάδα παρουσίασε 10-σημείο σχέδιο για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης στην Ισπανία, προειδοποίησε ότι οι προσπάθειες υπονομεύονται από δεξιά κόμματα που υιοθετούν τη ρητορική της άκρας δεξιάς για εκλογικά οφέλη.
«Υπάρχει άκρα δεξιά που αρνείται την πραγματικότητα της κλιματικής κρίσης», είπε.
«Το πρόβλημα είναι ότι υπάρχουν παραδοσιακά δεξιά κόμματα που, παρότι δεν αρνούνται τα επιστημονικά δεδομένα, λειτουργούν σαν να μην υπάρχει κλιματική αλλαγή. Αυτό είναι το μεγαλύτερο λάθος. Το να μετατρέπεται η επιστημονική αλήθεια της κλιματικής αλλαγής σε πολιτική διαμάχη είναι ολέθριο. Κι αυτό αντιμετωπίζουμε στην Ισπανία.»
Μιλούσε αφότου το Συντηρητικό Κόμμα του Ηνωμένου Βασιλείου ανακοίνωσε ότι σκοπεύει να «μεγιστοποιήσει την εξόρυξη» πετρελαίου και φυσικού αερίου στη Βόρεια Θάλασσα, εάν κερδίσει την εξουσία, αντιγράφοντας το προεκλογικό σύνθημα του Τραμπ «drill, baby, drill» («τρύπα, μωρό μου, τρύπα»).
Δέσμευση για διαφάνεια εν μέσω καταγγελιών για διαφθορά
Ο Σάντσεθ, του οποίου το κόμμα, η κυβέρνηση και η οικογένεια έχουν αντιμετωπίσει σειρά σοβαρών καταγγελιών για διαφθορά τους τελευταίους μήνες — καταγγελίες που απείλησαν να ανατρέψουν την κυβέρνησή του μειοψηφίας — δήλωσε ότι παραμένει δεσμευμένος στην καταπολέμηση της διαφθοράς και στη διαφάνεια.
Ερωτηθείς εάν έχει εμπιστοσύνη στο ισπανικό δικαστικό σύστημα, δεδομένων των ισχυρισμών του ότι η σύζυγός του είναι θύμα εκστρατείας δικαστικής σπίλωσης από τη δεξιά και την ακροδεξιά, απάντησε:
«Η μεγάλη πλειοψηφία των δικαστών στην Ισπανία εκπληρώνει τα καθήκοντά της και κάνει τη δουλειά της… Αλλά υπάρχουν και κάποιοι δικαστές που ασκούν πολιτική — και αυτή είναι μια πραγματικότητα που δεν αντιμετωπίζουμε μόνο στην Ισπανία, αλλά και σε πολλές άλλες δημοκρατίες, ιδιαίτερα όταν πρόκειται για προοδευτικές δυνάμεις ή κυβερνήσεις.»
Ο Σάντσεθ δήλωσε ότι η κυβέρνησή του αποδίδει τόσο οικονομικά όσο και κοινωνικά, και θα συνεχίσει να το κάνει.
«Φυσικά, αυτά τα σκάνδαλα διαφθοράς ήταν πολύ δύσκολο για εμάς να τα αποδεχθούμε, αλλά το πολιτικό σχέδιο είναι ευρύτερο, και νομίζω ότι το πιο σημαντικό μήνυμα που θέλω να απευθύνω στους πολίτες μου είναι ότι η πορεία που ξεκινήσαμε πριν από επτά χρόνια είναι η σωστή — και δεν είναι μια αφηρημένη πορεία.»
Είπε επίσης ότι τα κόμματα της αντιπολίτευσης δεν προσφέρουν πραγματική εναλλακτική πρόταση, μόνο «οπισθοδρόμηση», προσθέτοντας:
«Αυτό που βλέπουμε στην Ισπανία είναι η πολιτική κατάρρευση του παραδοσιακού κόμματος, όχι μόνο στην ουσία, αλλά και στο ύφος — επειδή αντιγράφει την άκρα δεξιά.»
Με πληροφορίες από Guardian
