Πρώιμες ενδείξεις δείχνουν ότι το στοίχημα του πρωθυπουργού Φρανσουά Μπαϊρού να προχωρήσει σε ψήφο εμπιστοσύνης ενδέχεται να ρίξει την εύθραυστη κυβέρνηση μειοψηφίας του τον επόμενο μήνα, εντείνοντας την κρίση που αντιμετωπίζει ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν στην προσπάθειά του να κυβερνήσει τη Γαλλία.
Ο Μπαϊρού, τη Δευτέρα, ουσιαστικά προκάλεσε τους αντιπάλους του να τον ανατρέψουν στις 8 Σεπτεμβρίου, επικαλούμενος την ανάγκη να μειωθεί το τεράστιο δημοσιονομικό έλλειμμα της Γαλλίας. Οι περισσότεροι φαίνεται ότι είναι πρόθυμοι να αποδεχτούν την πρόκληση.
Η ριζοσπαστική αριστερά του κόμματος «Ανυπότακτη Γαλλία», που εδώ και καιρό ζητά την απομάκρυνση του Μπαϊρού, ανακοίνωσε αμέσως ότι θα κινηθεί για να ρίξει την κυβέρνηση. Το ίδιο και οι Σοσιαλιστές του κεντροαριστερού χώρου, που έχουν χάσει την υπομονή τους με τον διαχρονικό κεντρώο.
Έκπληξη για τον Μπαϊρού η Λεπέν
Ακόμα και το ακροδεξιό Εθνικό Μέτωπο της Μαρίν Λεπέν, το οποίο φαινόταν να περιμένει τις διαπραγματεύσεις για τον προϋπολογισμό προκειμένου να ασκήσει πίεση, δείχνει πλέον έτοιμο να δώσει τη χαριστική βολή.
Το στρατόπεδο του Μπαϊρού φάνηκε να αιφνιδιάζεται από την απόφαση της ακροδεξιάς. Άτομο από το περιβάλλον του πρωθυπουργού, που μίλησε υπό τον όρο της ανωνυμίας στο POLITICO, δήλωσε ότι πίστευαν πως η Λεπέν «ήθελε να μας αφήσει να κάνουμε τη βρώμικη δουλειά» για τη δημοσιονομική εξυγίανση.
François Bayrou vient d’annoncer la fin de son gouvernement, miné par son immobilisme satisfait.
Jamais le RN ne votera la confiance à un gouvernement dont les choix font souffrir le peuple français.
Nos compatriotes attendent une alternance et un retour aux urnes: nous y…
— Jordan Bardella (@J_Bardella) August 25, 2025
Ο Μπαϊρού έχει επιβιώσει από αρκετές ψηφοφορίες μομφής από την ανάληψη των καθηκόντων του στα τέλη του περασμένου έτους, χάρη στις αποχές είτε του Εθνικού Μετώπου είτε των Σοσιαλιστών. Με καμία από τις δύο πλευρές πλέον να μην του προσφέρει στήριξη, οι πιθανότητες επιβίωσής του είναι ελάχιστες — εκτός κι αν εξασφαλίσει κάποια απίθανη ανατροπή.
Αν η κυβέρνηση Μπαϊρού καταρρεύσει, ο Μακρόν θα πρέπει να κάνει την επόμενη κίνηση. Τρεις φαίνεται να είναι οι επιλογές που έχει ο Γάλλος πρόεδρος αν πέσει εν τέλει η κυβέρνηση.
Διορισμός νέου πρωθυπουργού
Η αναζήτηση κοινού εδάφους στην Εθνοσυνέλευση έχει αποδειχθεί μάταιη από τις πρόωρες εκλογές του περασμένου καλοκαιριού, που άφησαν το κοινοβούλιο χωρίς πλειοψηφία, μοιρασμένο σε τρία μπλοκ: μια αριστερή συμμαχία, μια συμμαχία κεντρώων και συντηρητικών, και την ακροδεξιά.
Αν ο Μπαϊρού πέσει, θα είναι ο δεύτερος πρωθυπουργός που ανατρέπεται από τότε, προσπαθώντας να περάσει αμφιλεγόμενα δημοσιονομικά μέτρα. Ο προκάτοχός του, Μισέλ Μπαρνιέ, ανατράπηκε με πρόταση μομφής μόλις τρεις μήνες μετά τον διορισμό του.
Ο διορισμός ενός τρίτου κεντρώου ή κεντροκεντρώου πρωθυπουργού μπορεί να θυμίζει το — λανθασμένα αποδιδόμενο — ρητό του Αϊνστάιν για την τρέλα: «να κάνεις το ίδιο ξανά και ξανά και να περιμένεις διαφορετικό αποτέλεσμα». Όμως ο Μακρόν ίσως δεν έχει άλλη επιλογή, εάν θέλει να διαφυλάξει την πολιτική του παρακαταθήκη ενόψει των προεδρικών εκλογών του 2027.
Ένα όνομα που ακούγεται συχνά είναι αυτό του υπουργού Άμυνας Σεμπαστιέν Λεκορνί. Ο 39χρονος είναι στενός σύμμαχος του Μακρόν και πρώην μέλος των συντηρητικών Ρεπουμπλικάνων — ενός βασικού κυβερνητικού εταίρου για τους Μπαϊρού και Μπαρνιέ. Θεωρείται ικανός διαπραγματευτής, ακόμα και με την ακροδεξιά.
Ο Μακρόν θα μπορούσε επίσης να στραφεί προς την κεντροαριστερά, ώστε να πείσει τους Σοσιαλιστές να συμμετάσχουν σε κυβερνητικό συνασπισμό. Το όνομα του πρώην Σοσιαλιστή πρωθυπουργού Μπερνάρ Καζνέβ έχει ακουστεί αρκετές φορές σε προηγούμενες πολιτικές μεταβάσεις.
Ωστόσο, οι Σοσιαλιστές πιθανόν να απαιτήσουν σημαντικές πολιτικές παραχωρήσεις, όπως αυξήσεις στη φορολογία — κάτι στο οποίο ο Μακρόν αντιτίθεται σθεναρά από το 2017 — ή επανέναρξη των συζητήσεων για τη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού.
Οι βαθιές διαιρέσεις στην κεντροαριστερά καθιστούν αβέβαιο το αν όλοι οι βουλευτές της θα στηρίξουν έναν συνασπισμό με παλαιούς πολιτικούς αντιπάλους, ιδίως με τις προεδρικές εκλογές να διαφαίνονται ανοιχτές.
Προκήρυξη νέων πρόωρων εκλογών
Ο Μακρόν, ως πολιτικός τζογαδόρος, μπορεί να επιλέξει να ρίξει ξανά τα ζάρια με νέες πρόωρες εκλογές, για να σπάσει το αδιέξοδο.
Το πρόβλημα είναι ότι η διάλυση της Βουλής είναι ακριβώς ο λόγος που η γαλλική πολιτική βρίσκεται σε αυτό το χάος. Το πολιτικό σκηνικό δεν έχει αλλάξει ουσιαστικά από πέρυσι και είναι πολύ πιθανό ότι νέες εκλογές θα φέρουν και πάλι μια Βουλή χωρίς πλειοψηφία.
Μέχρι τη Δευτέρα, ο Μακρόν φαινόταν απίθανο να στείλει τους ψηφοφόρους ξανά στις κάλπες. Έχει επανειλημμένα, και πρόσφατα την περασμένη εβδομάδα, εκφράσει την επιθυμία του να παραμείνει ο Μπαϊρού στη θέση του και να υπάρξει συνεργασία μεταξύ των πολιτικών δυνάμεων.
Ωστόσο, οι φωνές που καλούν τον Μακρόν να διαλύσει το κοινοβούλιο πληθαίνουν. Πολλοί πιστεύουν ότι μπορούν να κερδίσουν, και δεν αποκλείεται μια πολιτική δύναμη να καταφέρει να εξασφαλίσει απόλυτη πλειοψηφία.
Ο σοσιαλιστής βουλευτής Μπορίς Βαλό δήλωσε ότι το κόμμα του προετοιμάζεται για το ενδεχόμενο ο Μακρόν να προκηρύξει νέες εκλογές. Η Λεπέν έγραψε στο Χ ότι «μόνο μια νέα προσφυγή στις κάλπες θα επιτρέψει στους Γάλλους να επιλέξουν τη μοίρα τους — με το Εθνικό Μέτωπο».
François Bayrou n’a visiblement pas compris que les Français ont pleinement conscience de la crise économique et financière dans laquelle est plongé notre pays après huit années de macronisme, crise qui s’ajoute à tant d’autres échecs mettant en péril la survie même de notre…
— Marine Le Pen (@MLP_officiel) August 25, 2025
Η δήλωσή της προκαλεί έκπληξη, καθώς αυτή τη στιγμή της έχει απαγορευθεί να είναι υποψήφια λόγω καταδίκης για υπεξαίρεση — κατηγορία που αρνείται και έχει εφεσιβάλει.
Παραίτηση
Το χάος ενισχύει ξανά τις φωνές από τις πολιτικές παρυφές που ζητούν την παραίτηση του Μακρόν — όπως και μετά τις πρόωρες εκλογές του καλοκαιριού.
Ο ηγέτης της Ανυπότακτης Γαλλίας, Ζαν-Λικ Μελανσόν, δήλωσε ότι το κόμμα του θα καταθέσει πρόταση αποπομπής του Μακρόν, αν και οι πιθανότητες να περάσει είναι μηδαμινές. Ωστόσο, έμπειροι πολιτικοί αναλυτές αρχίζουν να θίγουν το θέμα, και οι πολιτικοί ερωτώνται στις τηλεοπτικές εκπομπές αν θεωρούν πως πρέπει να παραιτηθεί.
Ο Μακρόν έχει κατηγορηματικά αρνηθεί ότι θα σκεφτόταν ποτέ να αποχωρήσει πρόωρα. Ωστόσο, το μέλλον της Γαλλίας εξαρτάται από την ικανότητα της κυβέρνησης να εγκρίνει έναν περιορισμένο προϋπολογισμό για το 2026, μειώνοντας το έλλειμμα και τις δαπάνες.
Ό,τι κι αν συμβεί στη συνέχεια, είναι σαφές πως η πολιτική αστάθεια και η δεινή κατάσταση των δημόσιων οικονομικών της Γαλλίας μπορεί εύκολα να μετατραπούν σε ένα εκρηκτικό μείγμα για τον πρόεδρο.
Με πληροφορίες από POLITICO
