Skip to main content

«Υπάρχει κάτι πιο δυνατό από τον φόβο που με κρατά εδώ – η μυρωδιά των προγόνων μου και ο δεσμός με τη γη»

REUTERS/Stringer

Το BBC μάρτυρας σε μια «επέλαση» Ισραηλινών εποίκων και η «αντίσταση» με πέτρες και μολότοφ

«Ανάμεσα στα κατεστραμμένα απομεινάρια από τις ελιές του Μπραχίμ Χαμαϊέλ, στη κατεχόμενη Δυτική Όχθη, είδαμε τους μασκοφόρους άνδρες να πλησιάζουν. Μια ντουζίνα έποικοι, που κατέβαιναν ορμητικά από το παράνομο φυλάκιο πάνω από το αγρόκτημά του, διέσχιζαν το χωράφι προς το μέρος μας, κινούνταν γρήγορα και κρατούσαν μεγάλα ξύλα» .

Το BBC έγινε μάρτυρας μιας από τις, όλο και πιο συχνές, επιθέσεις ισραηλινών εποίκων κατά Παλαιστινίων της Δυτικής Όχθης.

Ήταν μια ξαφνική και απρόκλητη επίθεση.

Ο Μπραχίμ μάς έδειχνε τις ελιές του που, όπως είπε, είχαν καταστραφεί μέσα στην εβδομάδα από εποίκους του φυλακίου, περιγράφει ο δημοσιογράφος του βρετανικού μέσου.  Η οικογένειά του καλλιεργεί ελιές σ’ αυτήν τη γη, κοντά στην Τουρμούς Άγια, εδώ και γενιές, κάτι που την καθιστά στόχο εξτρεμιστών εποίκων οι οποίοι πιστεύουν ότι η καταστροφή παλαιστινιακών δέντρων και ζώων θα σκοτώσει και την ιδέα του Παλαιστινιακού Κράτους, διώχνοντας ανθρώπους όπως ο Μπραχίμ από τη γη τους.

«Ο φόβος είναι φυσικός», μου είχε πει κοιτάζοντας προς την κορυφογραμμή, όπου κυμάτιζαν μουσαμάδες στο φυλάκιο των εποίκων μπροστά από λίγα τροχόσπιτα και πρόχειρα σπίτια.

«Αλλά υπάρχει κάτι πιο δυνατό από τον φόβο που με κρατά εδώ – η μυρωδιά των προγόνων μου και ο δεσμός με τη γη που κρατά εκατοντάδες χρόνια – ακόμα κι αν πληρώσω το τίμημα με το αίμα μου.»

Καθώς οι μασκοφόροι άνδρες έτρεχαν προς το μέρος μας, τραβηχτήκαμε στον δρόμο και φύγαμε σε ασφαλή απόσταση.

Μέσα σε λίγα λεπτά, κάποιοι από τους γείτονες του Μπραχίμ από τα γύρω χωριά και αγροκτήματα συγκεντρώθηκαν κρατώντας σφεντόνες και πέτρες για να αντιμετωπίσουν τους επιτιθέμενους.

Βλάστηση στην άκρη του δρόμου πυρπολήθηκε, ο καπνός υποδεικνύοντας το σημείο της σύγκρουσης, καθώς έποικοι με τετράτροχες μηχανές καταδίωκαν εθελοντική ομάδα έκτακτης ανάγκης που προσπαθούσε να φτάσει σε μια φάρμα στο κέντρο του χωραφιού.

Αυτή είναι πλέον μια συνήθης ρουτίνα. Παλαιστίνιοι που ζουν σε αυτά τα χωριά νότια της Ναμπλούς λένε ότι υπάρχουν επιθέσεις και συγκρούσεις κάθε εβδομάδα και ότι οι έποικοι χρησιμοποιούν τέτοιες τακτικές για να πάρουν τη γη, κομμάτι-κομμάτι.

Χτυπούν γρήγορα και δυνατά

Όμως, η ταχύτητα και η έκταση της συγκεκριμένης επίθεσης ήταν εντυπωσιακές.

Μέσα σε λίγο περισσότερο από μία ώρα, δεκάδες έποικοι είχαν εξαπλωθεί σε όλη την περιοχή. Τους είδαμε να εισβάλλουν σε ένα απομονωμένο κτήριο και να βάζουν φωτιά σε οχήματα και σπίτια μεθοδικά.

Βοσκοί στην πιο απομακρυσμένη κορυφογραμμή έσπευσαν να απομακρύνουν τα κοπάδια τους, καθώς η πλαγιά πίσω τους τυλιγόταν στις φλόγες και ο καπνός ανέβαινε από πολλά σημεία.

Μέχρι τότε, Παλαιστίνιοι που έφταναν από τις γύρω περιοχές για να βοηθήσουν τους γείτονές τους, βρήκαν τον κεντρικό δρόμο αποκλεισμένο από τον ισραηλινό στρατό, την ώρα που η καταστροφή συνεχιζόταν.

Ένας Παλαιστίνιος φέρεται να ξυλοκοπήθηκε από εποίκους, ενώ ο στρατός μάς είπε αργότερα ότι και οι δύο πλευρές αντάλλαξαν πέτρες, και ότι Παλαιστίνιοι έκαιγαν λάστιχα. Τέσσερις Ισραηλινοί πολίτες έλαβαν ιατρική φροντίδα επί τόπου, σύμφωνα με τον στρατό.

Η μαρτυρία μίας γυναίκας

Ανάμεσα στο πλήθος κοντά στο οδόφραγμα του στρατού, βρήκαμε τη Ρίφα Σαΐντ Χαμαϊέλ. Οι αγχωμένες χειρονομίες της έδωσαν γρήγορα τη θέση τους σε ένα ζεστό χαμόγελο και μια αγκαλιά όταν της μιλήσαμε.

Η Ρίφα μάς είπε ότι ο άντρας της ήταν παγιδευμένος στο αγρόκτημά τους, κοντά στη φάρμα του Μπραχίμ, περικυκλωμένος από εποίκους, αλλά ο στρατός δεν της επέτρεπε να περάσει.

«Κάθε δεύτερη μέρα οι έποικοι μάς κάνουν τα ίδια – μας επιτίθενται, κόβουν τις ελιές, καίνε τα χωράφια», είπε.

«Αυτή δεν είναι ζωή. Κανείς δεν μπορεί να τους σταματήσει. Δεν έχουμε τίποτα για να τους αντιμετωπίσουμε. Αυτοί έχουν όπλα – εμείς τίποτα.»

Αργότερα μάθαμε ότι οι έποικοι έβαλαν φωτιά σε μέρος της περιουσίας τους, και ότι ο σύζυγός της είχε τραύματα στο πρόσωπο και στο πόδι, από πέτρες που δέχτηκε.

Η κατάσταση χειροτερεύει

Η ισραηλινή οργάνωση Peace Now, η οποία παρακολουθεί την εξάπλωση των εποικισμών στη Δυτική Όχθη, λέει ότι ο αριθμός των φυλακίων και η επιθετικότητα των εποίκων έχουν πολλαπλασιαστεί από τις επιθέσεις της Χαμάς στο Ισραήλ τον Οκτώβριο του 2023 και τον πόλεμο στη Γάζα που ακολούθησε.

Από την αρχή του περασμένου έτους, αναφέρει, εμφανίστηκαν περίπου 100 νέα φυλάκια σε όλη τη Δυτική Όχθη. Η Peace Now διαπιστώνει ότι εκατοντάδες τετραγωνικά χιλιόμετρα γης έχουν καταληφθεί από εποίκους τα τελευταία χρόνια μέσω του ίδιου βίαιου μοτίβου εκφοβισμού – με την ενθάρρυνση, όπως υποστηρίζει, της κυβερνητικής στήριξης και της έλλειψης ουσιαστικής επιβολής του νόμου από το Ισραήλ.

Την περασμένη εβδομάδα, ο ακροδεξιός Ισραηλινός Υπουργός Οικονομικών, Μπεσαλέλ Σμότριτς, ανακοίνωσε τη δημιουργία χιλιάδων νέων κατοικιών σε μεγάλο μπλοκ εποικισμών στη νότια Δυτική Όχθη, λέγοντας ότι αυτό θα «θάψει την ιδέα ενός παλαιστινιακού κράτους».

Από τις 5 έως τις 11 Αυγούστου, το Γραφείο Ανθρωπιστικών Υποθέσεων του ΟΗΕ κατέγραψε τουλάχιστον 27 επιθέσεις εποίκων κατά Παλαιστινίων που προκάλεσαν είτε τραυματισμούς, είτε καταστροφές περιουσίας, είτε και τα δύο – σε περισσότερες από 24 κοινότητες. Οι επιθέσεις αυτές οδήγησαν στον εκτοπισμό 18 οικογενειών.

Δεν καταφέραμε να μιλήσουμε με κανέναν από τους εποίκους που συμμετείχαν στην επίθεση που είδαμε. Το τοπικό συμβούλιο των εποίκων μάς είπε ότι υπάρχουν στοιχεία και από τις δύο πλευρές που επιδιώκουν την πρόκληση, την οποία καταδίκασε έντονα.

Ο Μπραχίμ μάς είπε ότι είχε υποβάλει δύο ξεχωριστές καταγγελίες για τις επιθέσεις στη γη του, αλλά λίγοι Παλαιστίνιοι εδώ έχουν εμπιστοσύνη στο ισραηλινό σύστημα δικαιοσύνης ή στις δυνάμεις ασφαλείας, λέγοντας επανειλημμένα ότι προστατεύουν μόνο τους εποίκους.

Ισραηλινές δυνάμεις εμποδίζουν το έργο των εθελοντών

Ένα από τα εθελοντικά σωστικά συνεργεία που έσπευσαν να βοηθήσουν κατά τη διάρκεια των συγκρούσεων το Σάββατο μάς είπε ότι ο ισραηλινός στρατός τους εμπόδισε να φτάσουν στο σημείο.

«Προσπαθούσαμε να σώσουμε τα νεαρά αγόρια, όταν ήρθε ο στρατός, κορνάροντας και λέγοντάς μας να φύγουμε από εκεί», είπε ο Γιαχιά αλ-Χατίμπ.

«Ήμασταν εθελοντές, φορούσαμε τα γιλέκα μας. Δεν είμαστε εδώ για να επιτεθούμε ή να βλάψουμε εποίκους. Θέλουμε να σβήσουμε φωτιές και να περιθάλψουμε τραυματίες. Αλλά αυτοί [ο στρατός] μας σταματούν και στέκονται εμπόδιο στον δρόμο μας.»

Η ένταση μεταξύ των ντόπιων κατοίκων και των εποίκων περιπλέκεται από τον αυξανόμενο έλεγχο των ισραηλινών δυνάμεων σε ολόκληρη τη Δυτική Όχθη, η οποία έχει δει την εκκένωση και την εκτεταμένη κατεδάφιση προσφυγικών καταυλισμών στον βόρειο τομέα της περιοχής.

Από τον Ιανουάριο έως τον Ιούνιο φέτος, ο ΟΗΕ διαπίστωσε ότι 149 Παλαιστίνιοι σκοτώθηκαν από Ισραηλινούς εποίκους ή στρατιώτες στη κατεχόμενη Δυτική Όχθη. Εννέα Ισραηλινοί σκοτώθηκαν από Παλαιστίνιους.

Σπαρακτικές δηλώσεις μίας χαροκαμένης μάνας

Λίγες ώρες μετά τις συγκρούσεις γύρω από το αγρόκτημα του Μπραχίμ το Σάββατο, ένα ακόμη παλαιστινιακό θύμα προστέθηκε σε αυτόν τον ζοφερό απολογισμό.

Ο 18χρονος Χάμνταν Αμπού Ελάγια σκοτώθηκε από ισραηλινά στρατεύματα στο χωριό αλ-Μουγκάγιερ, λίγα χιλιόμετρα από το χωράφι του Μπραχίμ.

Η μητέρα του μάς είπε ότι είχε πάει να δει τις φωτιές που είχαν ανάψει οι έποικοι κοντά.

«Τον μεγάλωνα 18 χρόνια, και μέσα σε ένα λεπτό χάθηκε», είπε.

Ρωτήσαμε τον ισραηλινό στρατό τι συνέβη. Η απάντηση ήταν ότι «τρομοκράτες» πέταξαν πέτρες και μολότοφ κατά στρατιωτών στο χωριό, και ότι οι στρατιώτες «ανταποκρίθηκαν με πυρά για να εξουδετερώσουν την απειλή».

Εκατοντάδες άνθρωποι μαζεύτηκαν στο σπίτι του Χάμνταν για την κηδεία του την Κυριακή, καθώς το σώμα του μεταφέρθηκε για να μπορέσει η μητέρα του να τον αποχαιρετήσει.

Ο πόνος ενός πατέρα που χάνει το παιδί του

Ο πατέρας του, Αμίν Αμπού Ελάγια, μιλώντας με οργή σε φίλους και συγγενείς, είπε ότι αρνείται να δείξει τα δάκρυά του στους Ισραηλινούς.

«Νόμισαν ότι αν σκότωναν τον γιο μας, θα φεύγαμε», είπε.

«Δεν θα φωνάξω ούτε θα κλάψω ούτε θα πω “γιατί έφυγε;” Δεν λυπάμαι που πέθανε. Ενθαρρύνω τους νέους να κάνουν ό,τι μπορούν ενάντια στον εγκληματικό κατακτητή.»

Στο τοπικό τζαμί, υπήρξε ηρωική υποδοχή για το σώμα του Χάμνταν, καθώς μεταφερόταν για την επιμνημόσυνη προσευχή – τεράστιες παλαιστινιακές σημαίες κρέμονταν δίπλα σε σημαίες της Φατάχ και της Χαμάς από στέγες και παράθυρα· πλήθη παρατάχθηκαν κατά μήκος του δρόμου που πέρασε η σορός.

Στη γλώσσα αυτής της σύγκρουσης, κάθε γέννηση και κάθε ταφή ενισχύει ακόμη περισσότερο τους δεσμούς με τη γη.

Με πληροφορίες από BBC