Η συνάντηση Τραμπ – Πούτιν στην Αλάσκα μπορεί να αποδειχθεί κομβική όχι μόνο για τον πόλεμο στην Ουκρανία, αλλά και για τη μορφή που θα πάρει η παγκόσμια τάξη. Και οι δύο φαίνεται να μοιράζονται μια θεώρηση που υπερβαίνει το ουκρανικό μέτωπο.
Δύο ηγέτες που είχαν να συναντηθούν από κοντά για 6 χρόνια και με μια σχέση που παραμένει αινιγματική. Από την «έξυπνη» εισβολή στην Ουκρανία και τα θερμά λόγια, στις δημόσιες εκρήξεις απογοήτευσης και τις απειλές για κυρώσεις. Και από τις φιλοφρονήσεις στην καχυποψία, η σχέση των δύο ανδρών έχει περάσει από έντονες διακυμάνσεις την τελευταία δεκαετία.
Ο Τραμπ έχει κατά καιρούς υιοθετήσει τη ρητορική του Κρεμλίνου, έχει επαινέσει τον Πούτιν ως «έξυπνο» και «ικανό» και έχει υποστηρίξει ότι η εισβολή του 2022 δεν θα είχε γίνει αν ήταν στον Λευκό Οίκο.
Παράλληλα είχε εκφράσει την πεποίθηση ότι μπορεί να «κλείσει» τον πόλεμο σε 24 ώρες.
Ωστόσο, από την επιστροφή του στην προεδρία, ο τόνος έχε αλλάξει. Δημόσιες εκκλήσεις του τύπου «Vladimir, STOP!» εναλλάσσονται με αιχμηρά σχόλια ότι ο Ρώσος ηγέτης «έχει τρελαθεί».
Παρά την κλιμάκωση της ρητορικής, ο Τραμπ αποδέχθηκε την πρόσκληση για σύνοδο στην Αλάσκα, επιμένοντας πως θέλει να «δει αν μπορεί να γίνει συμφωνία». Δίνει μάλιστα πιθανότητες 75% σε μία επιτυχή έκβαση.
Η σκιά του 2016
Καμία συνάντηση των δύο δεν είναι αποκομμένη από τη βαριά κληρονομιά της εκλογικής αναμέτρησης του 2016, όταν οι αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών υποστήριξαν ότι η Ρωσία παρενέβη για να ενισχύσει τον Τραμπ.
Η έρευνα Μιούλερ δεν απέδειξε «συνωμοσία» αλλά επιβεβαίωσε την πρόθεση και τις ενέργειες της Μόσχας.
Ο ίδιος ο Τραμπ βλέπει σε αυτή την ιστορία έναν κοινό εχθρό με τον Πούτιν — την αμερικανική «πολιτική ελίτ» που, όπως λέει, τον πολέμησε με την «ρωσική φάρσα».
Το ουκρανικό και το «παζάρι» εδαφών
Η Αλάσκα είναι η έβδομη κατ’ ιδίαν συνάντηση Τραμπ–Πούτιν, αλλά και η πρώτη με τον πόλεμο σε πλήρη εξέλιξη.
Το Κίεβο δεν έχει προσκληθεί. Στο τραπέζι βρίσκονται ρωσικές προτάσεις για κατάπαυση πυρός με αντάλλαγμα την παραχώρηση εδαφών στο Ντονμπάς — κάτι που ο Ζελένσκι απορρίπτει ως «προγεφύρωμα για νέα επίθεση».
Αναλυτές εκτιμούν ότι ο Πούτιν θα επιχειρήσει να εμφανίσει την Ουκρανία και την Ευρώπη ως τα πραγματικά εμπόδια στην ειρήνη, υπονομεύοντας τη δυτική ενότητα και τη στήριξη του Τραμπ προς το Κίεβο.
Πυρηνικός έλεγχος και διπλωματικό comeback
Η Μόσχα βλέπει στη σύνοδο μια ευκαιρία να σπάσει την εικόνα διεθνούς απομόνωσης και να επανέλθει στο «διπλωματικό τραπέζι».
Στην ατζέντα, πέρα από την Ουκρανία, βρίσκεται η πιθανότητα συμφωνίας-πλαισίου για τον έλεγχο των πυρηνικών όπλων, καθώς η συνθήκη New START λήγει τον Φεβρουάριο.
Μια δέσμευση για τήρηση των υφιστάμενων ορίων, έστω και άτυπα, θα απέτρεπε έναν νέο εξοπλιστικό ανταγωνισμό, ενώ και οι δύο ηγέτες θα μπορούσαν να αποκομίσουν διπλωματικό κύρος ως «ρυθμιστές» της μεγαλύτερης πυρηνικής ισορροπίας στον κόσμο.
Το «κοινό όραμα» της ισχύος
Πέρα από τη συγκυρία, Τραμπ και Πούτιν φαίνεται να συμμερίζονται μια θεμελιώδη αντίληψη: ότι η διεθνής πολιτική δεν καθορίζεται από κανόνες και θεσμούς, αλλά από την ισχύ των μεγάλων δυνάμεων και τις συμφωνίες που συνάπτουν μεταξύ τους.
Ο Τραμπ έχει ήδη αναγνωρίσει εδαφικές κατακτήσεις με τη βία (Γκολάν, Δυτική Σαχάρα), αμφισβητώντας μια σταθερά της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής από τη δεκαετία του ’30.
Σε αυτό το πλαίσιο, η σύνοδος της Αλάσκας δεν είναι απλώς μια ευκαιρία για ειρήνη στην Ουκρανία, αλλά μια στιγμή που μπορεί να σηματοδοτήσει στροφή στην παγκόσμια τάξη: από τους κανόνες των «διπλωματών με ριγέ παντελόνια» στην πραγματικότητα που διαμορφώνουν οι ισχυροί.
Μείνετε συντονισμένοι για όλες τις εξελίξεις στο liveblog της Ναυτεμπορικής.
