Καθώς οι πρόεδροι της Ρωσίας και των ΗΠΑ ετοιμάζονται να συναντηθούν στην πρωτεύουσα της Αλάσκας, εντείνεται η φημολογία στο διαδίκτυο ότι ο Βλαντίμιρ Πούτιν ίσως αμφισβητήσει τη νομιμότητα της πώλησης της Αλάσκας από τη Ρωσία στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1867.
Η επιλογή του τόπου συνάντησης των δύο προέδρων είναι πρακτική. Η ηπειρωτική Αλάσκα και η Ρωσία απέχουν μόλις 90 χιλιόμετρα, ενώ το νησί Λιτλ Ντιομίντ της Αλάσκας βρίσκεται λιγότερο από 4 χιλιόμετρα από το ρωσικό νησί Μπιγκ Ντιομίντ στο στενό Μπέρινγκ.
Αυτό σημαίνει ότι ο Πούτιν μπορεί να ταξιδέψει για τις συνομιλίες αποφεύγοντας τον εναέριο χώρο δυτικών χωρών, που ενδέχεται να προσπαθούσαν να αναχαιτίσουν την πτήση του για να επιβάλουν το ένταλμα σύλληψης του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου (ICC).
Η πώληση της Αλάσκας στις ΗΠΑ
Όμως ο τόπος διεξαγωγής της συνάντησης δεν είναι μόνο πρακτικός, είναι και συμβολικός. Η Αλάσκα υπήρξε κάποτε αποικία της Ρωσίας.
Το 1867, ο Τσάρος Αλέξανδρος Β’ πούλησε την Αλάσκα στις ΗΠΑ για 7,2 εκατομμύρια δολάρια, ώστε να αποπληρώσει υψηλά χρέη που είχαν συσσωρευτεί κατά τη διάρκεια του Κριμαϊκού Πολέμου (1853-1856).
Για το Κρεμλίνο, η Αλάσκα τότε δεν θεωρούνταν οικονομικά σημαντική περιοχή.
Η Αλάσκα ανακηρύχθηκε επίσημα η 49η πολιτεία των ΗΠΑ το 1949 και είναι σήμερα η μεγαλύτερη από τις 50 πολιτείες.
Ο Πούτιν θα είναι ο πρώτος Ρώσος πρόεδρος που θα επισκεφτεί το Άνκορατζ.
Ο τόπος συνάντησης πυροδοτεί τον ρωσικό ιμπεριαλισμό
Η σύνοδος του Άνκορατζ έχει αναζωπυρώσει αφηγήσεις που παρουσιάζουν την Αλάσκα ως «ιστορικά» ρωσική γη, με εξέχοντες Ρώσους αξιωματούχους και συμμάχους του Κρεμλίνου να αναδεικνύουν την ρωσική κληρονομιά και ιστορία της περιοχής.
Η θεωρία ότι η Ρωσία θα διεκδικήσει ξανά την πολιτεία από τις ΗΠΑ δεν είναι καινούργια και έχει προωθηθεί από αρκετούς αξιωματούχους και συμμάχους του Κρεμλίνου στο παρελθόν.
Πέρσι, η Ρωσίδα τηλεπαρουσιάστρια Όλγκα Σκαμπέγιεβα είχε αναφερθεί στην αμερικανική επικράτεια ως «η Αλάσκα μας».
Ο Ντμίτρι Μεντβέντεφ, αναπληρωτής πρόεδρος του ρωσικού Συμβουλίου Ασφαλείας, έχει αστειευτεί στα κοινωνικά δίκτυα λέγοντας ότι η Ρωσία θα μπορούσε να πάει σε πόλεμο με τις ΗΠΑ για την περιοχή.
Ο Κιρίλ Ντμίτριεφ, επικεφαλής του Ρωσικού Ταμείου Άμεσων Επενδύσεων και διαπραγματευτής του Κρεμλίνου, δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ότι η Αλάσκα είναι «Ρωσο-αμερικανική» και πρότεινε ότι η σύνοδος θα μπορούσε να φέρει στενότερη συνεργασία μεταξύ Μόσχας και Ουάσινγκτον στην Αρκτική.
Μια πινακίδα του 2022 με το σύνθημα «Η Αλάσκα είναι δική μας», που είχε προκαλέσει την οργή Αμερικανών γερουσιαστών εκείνη την περίοδο, επανεμφανίστηκε επίσης.
Χωρίς αποδείξεις οι φήμες για ακύρωση της πώλησης από τη Μόσχα
Η φημολογία ότι η Μόσχα προετοιμάζει κινήσεις για να ανακτήσει την επικράτεια κυκλοφορεί ευρέως.
Οι φήμες ενισχύθηκαν από τον Τραμπ, ο οποίος σε συνέντευξη Τύπου τη Δευτέρα φάνηκε να μπερδεύει την Αλάσκα με τη Ρωσία, δηλώνοντας ότι θα ταξιδέψει στη «Ρωσία» για να συναντήσει τον Πούτιν, παρά το γεγονός ότι είχε ήδη επιβεβαιωθεί πως η σύνοδος θα γίνει στην Αλάσκα.
Ορισμένοι χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης υποστηρίζουν ότι απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου της Ρωσίας το 2022 ακύρωσε την πώληση της Αλάσκας στις ΗΠΑ.
Ωστόσο, η Euroverify δεν μπόρεσε να εντοπίσει καμία επίσημη δικαστική απόφαση που να επιβεβαιώνει αυτόν τον ισχυρισμό.
Άλλοι χρήστες επικαλούνται διάταγμα του 2024 που φέρεται να κηρύσσει την πώληση του 1867 ως παράνομη.
Το διάταγμα αυτό όντως υπάρχει. Είναι ημερομηνίας 18 Ιανουαρίου 2024 και προβλέπει τη χρηματοδότηση για την έρευνα, καταγραφή και νομική προστασία της ιστορικής υπερπόντιας περιουσίας της Ρωσίας.
Επαληθεύσαμε το περιεχόμενό του και δεν υπάρχει καμία αναφορά στην Αλάσκα ή σε οποιαδήποτε ιστορική διεκδίκηση της Ρωσίας επί της περιοχής. Ωστόσο, αναλυτές πιστεύουν ότι το Κρεμλίνο ενδέχεται να χρησιμοποιήσει το διάταγμα ως βάση για την επαναφορά ιστορικών διεκδικήσεων — όχι μόνο στην Αλάσκα αλλά και σε άλλες πρώην ρωσικές επικράτειες.
Με πληροφορίες από Euronews