Skip to main content

Παγκόσμιος συναγερμός για τη Γάζα: Από το Συμβούλιο Ασφαλείας ως τη συνάντηση Τραμπ-Πούτιν

(REUTERS/Mahmoud Issa)

Όλα θα κριθούν από τη στάση που θα κρατήσουν οι ΗΠΑ - Οι στόχοι του Νετανιάχου και οι αντιδράσεις

Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ συνεδριάζει απόψε για να συζητήσει την απόφαση του Ισραήλ να καταλάβει τη Λωρίδα της Γάζας. «Ο Νετανιάχου θα προκαλέσει μαζικές δολοφονίες», προειδοποίησε ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες την παραμονή της σημερινής συνεδρίασης.

Όλα θα κριθούν όμως από τη στάση που θα κρατήσουν οι Ηνωμένες Πολιτείες στο Συμβούλιο Ασφαλείας. Ο ειδικός απεσταλμένος του Λευκού Οίκου, Στιβ Γουίτκοφ, συναντήθηκε χθες στην Ίμπιζα της Ισπανίας με τον πρωθυπουργό του Κατάρ, Σεΐχη Μοχάμεντ μπιν Αμπντούλ Ραχμάν αλ-Θάνι, για να συζητήσουν ένα σχέδιο για τον τερματισμό του πολέμου στη Γάζα και την απελευθέρωση όλων των ομήρων που κρατά η Χαμάς. «Στόχος είναι η παρουσίαση μιας νέας πρότασης για μια συνολική διπλωματική λύση που θα τερματίζει τον πόλεμο και κυρίως θα μπορούσε να καθυστερήσει το σχέδιο του Ισραήλ για μια νέα επίθεση κατάληψης της πόλης της Γάζας» δήλωσαν στην ιστοσελίδα Axios, δύο πηγές που γνωρίζουν τι συζητήθηκε.

Διαδηλώσεις στο Ισραήλ

Την ίδια ώρα, δεκάδες χιλιάδες διαδηλωτές συγκεντρώθηκαν χθες στο Τελ Αβίβ και σε πόλεις σε όλο το Ισραήλ για να ζητήσουν από την κυβέρνηση Νετανιάχου να επιδιώξει συμφωνία για τους ομήρους αλλά και την κατάπαυση του πυρός, πριν το Ισραήλ ξεκινήσει την προγραμματισμένη αποστολή του για την κατάκτηση της πόλης της Γάζας. Όπως γράφουν οι Times of Israel, οι οικογένειες των ομήρων που μετείχαν στις διαδηλώσεις, κάλεσαν σε γενική απεργία σε αντίθεση με το σχέδιο Νετανιάχου, προειδοποιώντας ότι πιθανή εφαρμογή του θα σηματοδοτήσει τον θάνατο των αγαπημένων του, που κρατούνται από τη Χαμάς.

Οι διαμαρτυρίες, οι οποίες ήταν από τις μεγαλύτερες εδώ και μήνες, ήρθαν λίγες μέρες αφότου το υπουργικό συμβούλιο αποφάσισε να καταλάβει την πυκνοκατοικημένη παλαιστινιακή πόλη, παρά τις αντιρρήσεις του στρατού ότι η κίνηση αυτή θα έθετε σε κίνδυνο τους ομήρους, αλλά και  τα στρατεύματα και θα επιδείνωνε την ανθρωπιστική κρίση στη Γάζα.

«Μια έντονη κόκκινη σημαία κυματίζει πάνω από την απόφαση της κυβέρνησης να θυσιάσει τους αγαπημένους μας», ανακοίνωσε το Φόρουμ Ομήρων και Αγνοούμενων Οικογενειών σε δελτίο τύπου πριν από τις συγκεντρώσεις. Το Φόρουμ προέτρεψε τους υπεύθυνους λήψης αποφάσεων: «Επιτύχετε μια συνολική συμφωνία για τους ομήρους, σταματήστε τον πόλεμο, φέρτε μας πίσω τους αγαπημένους μας – ο χρόνος τους τελείωσε». Το Φόρουμ, το οποίο εκπροσωπεί την πλειοψηφία των οικογενειών των ομήρων, πραγματοποίησε επίσης συγκεντρώσεις στο Τελ Αβίβ, την Ιερουσαλήμ και σε δεκάδες άλλες τοποθεσίες.

Διχασμένη η ισραηλινή κοινωνία

Η ισραηλινή κοινωνία είναι διχασμένη από τα σχέδια του Νετανιάχου να καταλάβει πλήρως τη Γάζα. «Η ανακοίνωση του Πρωθυπουργού έχει αναζωπυρώσει επικριτικές φωνές, τόσο εντός όσο και εκτός του Ισραήλ, οι οποίες φοβούνται ότι ούτε η Χαμάς θα ηττηθεί ούτε οι όμηροι θα απελευθερωθούν-φωνές που προειδοποιούν επίσης για τις τεράστιες ανθρωπιστικές συνέπειες για τον παλαιστινιακό πληθυσμό», τονίζουν Ευρωπαίοι διπλωμάτες.

Ακόμη και ο ακροδεξιός υπουργός Οικονομικών Μπεζαλέλ Σμότριτς δημοσίευσε μια βιντεοσκοπημένη δήλωση στο X  στην οποία  λέει πώς «έχει χάσει την πίστη του ότι ο πρωθυπουργός μπορεί και θέλει να οδηγήσει τον Ισραηλινό Στρατό στη νίκη». Σύμφωνα με τον Σμότριτς, «το να στέλνεις χιλιάδες μαχητές να ελιχθούν στην πόλη της Γάζας διακινδυνεύοντας τη ζωή τους, πληρώνοντας ακριβά διπλωματικά και διεθνή τιμολόγια, απλώς για να ασκήσεις πίεση στη Χαμάς να απελευθερώσει ομήρους και να υποχωρήσει – αυτή είναι ανήθικη και παράλογη ανοησία», δήλωσε ο ακροδεξιός υπουργός.

Σύμφωνα με την Haaretz, όχι μόνο ο αρχηγός του επιτελείου, στρατηγός Ζαμίρ, αλλά και ο κορυφαίος σύμβουλος ασφαλείας του Νετανιάχου, Τζάτσι Χανέγκμπι, απέρριψαν το σχέδιο κατοχής.
Είκοσι δύο μήνες πολέμου έχουν φέρει την κατάσταση σε ένα σημείο που είναι δύσκολο να διαχειριστεί κανείς με καθαρά στρατιωτικούς όρους.

Ο ισραηλινός στρατός γνωρίζει ότι έχει να κάνει με μια περιοχή, τη Λωρίδα της Γάζας, με το 80% των υποδομών της κατεστραμμένο και έναν πληθυσμό που λιμοκτονεί . Οι στρατιωτικοί γνωρίζουν ότι η κατάληψη της Λωρίδας σημαίνει προετοιμασία για μια μακρά παραμονή και έναν μόνιμο ανταρτοπόλεμο. Αυτή δεν είναι μια νέα πραγματικότητα, καθώς έχει ήδη βιωθεί από το 1967 έως το 2005.

Οι στόχοι του Νετανιάχου

Το σχέδιο Νετανιάχου για την κατοχή της Λωρίδας φαίνεται να συνδέεται με δύο πτυχές, αναφέρουν Ευρωπαίοι διπλωμάτες. Η πρώτη είναι μια διαπραγματευτική προσπάθεια που διεξάγεται αυτή τη στιγμή κρυφά από την Αίγυπτο και το Κατάρ, με την έγκριση της Σαουδικής Αραβίας. Η δεύτερη είναι η αναγκαστική μετανάστευση Παλαιστινίων που αναμένεται να εγκαταλείψουν τη Γάζα.
«Το Ισραήλ βρίσκεται σε ένα πολιτικό σταυροδρόμι. Είτε θα αδειάσει τη Γάζα από τους Παλαιστίνιους, είτε θα πρέπει να αναγνωρίσει ότι ο πόλεμος δεν έχει κερδηθεί μέχρι στιγμής και ότι ως εκ τούτου απαιτείται μια συμφωνία , όχι μόνο με τη Χαμάς, αλλά και με όλες τις παλαιστινιακές οργανώσεις, που δρουν στη Γάζα».

Αραβική αντίδραση

Από την πλευρά των Αραβικών χωρών, υπάρχει πάντως μια προσπάθεια της τελευταίας στιγμής σε εξέλιξη, στην οποία συμμετέχουν αρκετές χώρες, καθώς και ορισμένες πολιτικές και στρατιωτικές προσωπικότητες εντός του Ισραήλ. Η Αίγυπτος επιδιώκει μια λύση, με την έγκριση της Σαουδικής Αραβίας,που  βασίζεται σε τρία σημεία.

Το πρώτο: η αποχώρηση του Ισραήλ και η κατάπαυση του πυρός για τον τερματισμό του πολέμου, καθώς και η προθυμία της Χαμάς να αφήσει τους μαχητές της να καταθέσουν τα όπλα τους εντός της Λωρίδας. Το δεύτερο σημείο είναι η εξορία του στρατιωτικού βραχίονα της Χαμάς στο εξωτερικό. Το τρίτο σημείο είναι μια νέα διοίκηση για τη Γάζα, με επικεφαλής κυρίως Παλαιστίνιους, χωρίς στρατό ή μαχητές, αλλά με τακτική αστυνομική δύναμη για τη διατήρηση της δημόσιας τάξης. Και τέλος, η πλήρης επανέναρξη της διεθνούς βοήθειας.

«Το σχέδιο αυτό κερδίζει έδαφος, επειδή η απόρριψη της πολιτικής Νετανιάχου από τη διεθνή κοινή γνώμη έχει αναζωογονήσει τον ρόλο των μεσολαβητών και το πολιτικό τους μήνυμα προς τον Ισραηλινό πρωθυπουργό συμπίπτει με αυτό του στρατού», τονίζουν οι ίδιες πηγές. Ο Νετανιάχου μίλησε βέβαια για την προθυμία του Ισραήλ να παραδώσει τον έλεγχο της Λωρίδας σε αραβικές δυνάμεις που δεν κατονομάζονται.Αλλά ,«κανένα αραβικό κράτος δεν θα συμφωνούσε να παίξει τον ρόλο του αστυνομικού πάνω στα ερείπια της Γάζας και ίσως να καταστείλει τις αντάρτικες ενέργειες εναντίον του Ισραήλ», εξηγούν οι διπλωματικές πηγές στις Βρυξέλλες.

Εκτοπισμός στη Λιβύη;

Ο Νετανιάχου σχεδιάζει επίσης την απέλαση των Παλαιστινίων από τη Γάζα, με προορισμό την ανατολική Λιβύη, περνώντας από την Αίγυπτο. Αλλά για να υλοποιηθεί το σχέδιο, η μετανάστευση πρέπει να γίνει δεκτή όχι μόνο από τον στρατάρχη Χαφτάρ, ο οποίος ελέγχει την Κυρηναϊκή, αλλά και από τον Ρώσο πρόεδρο Πούτιν, ο οποίος διατηρεί ισχυρή πρόσβαση στην ηγεσία της ανατολικής Λιβύης.

Δεν απκλείεται μάλιστα ο εκτοπισμός των Παλαιστινίων από τη Γάζα στην Κυρηναϊκή να αποτελέσει θέμα συζήτησης στο περιθώριο της προγραμματισμένης συνάντησης Τραμπ – Πούτιν στην Αλάσκα, τον Δεκαπενταύγουστο. «Εάν ο Πούτιν είναι ικανοποιημένος με τις συζητήσεις για την Ουκρανία, ο Τραμπ μπορεί να ζητήσει σιωπηλά από τον Πούτιν να εγκρίνει την αποχώρηση των Παλαιστινίων», σύμφωνα με τις ίδιες πηγές.

Όλα αυτά τα σχέδια δεν λογαριάζουν βέβαια τον «ξενοδόχο» – τον παλαιστινιακό λαό, που δεν φαίνεται πρόθυμος να υποστεί μια νέα Νάκμπα – μια νέα εθνική τραγωδία, που θα είναι και ο ενταφιασμός κάθε ονείρου για ανεξάρτητο κράτος.