Η στήριξη των Ρεπουμπλικάνων στο Ισραήλ ήταν κάποτε αδιαμφισβήτητη. Και άνευ όρων. Αυτό αλλάζει. Και αλλάζει απότομα.
Ο πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων Μάικ Τζόνσον βρέθηκε στην Ιερουσαλήμ στις Αυγούστου. Προσευχήθηκε στο Τείχος των Δακρύων, επισκέφθηκε εβραϊκούς εποικισμούς και συναντήθηκε με τον Μπενιαμίν Νετανιάχου στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη.
Δήλωσε ότι «τα βουνά της Ιουδαίας και της Σαμάρειας είναι δικαιωματική γη του εβραϊκού λαού» και δεσμεύτηκε να προωθήσει αυτούς τους όρους στην αμερικανική πολιτική ρητορική.
Όπως σημειώνει ο Economist, αυτή η στάση εκφράζει τη βαθιά και παραδοσιακή ταύτιση της ηγεσίας των Ρεπουμπλικανών με το Ισραήλ – όχι μόνο ως δημοκρατία εν μέσω απειλών, αλλά και στην πιο εθνο-εθνικιστική εκδοχή του κράτους υπό την ακροδεξιά κυβέρνηση Νετανιάχου.
Το ρήγμα από τα δεξιά
Ωστόσο, ένα νέο και αυξανόμενα ηχηρό ρεύμα δυσφορίας κάνει την εμφάνισή του μέσα στο στρατόπεδο του Τραμπ. Η βουλευτής Μάρτζορι Τέιλορ Γκριν έκανε την αρχή γράφοντας στο X: «Είμαστε εναντίον της ισλαμικής τρομοκρατίας, αλλά είμαστε και εναντίον της γενοκτονίας».
Η λέξη «γενοκτονία» – κοινή στην αριστερά των Δημοκρατικών – δεν ήταν τυχαία. Το μήνυμά της βρήκε απήχηση σε γνωστά πρόσωπα του χώρου MAGA, όπως ο Τάκερ Κάρλσον, ο Ματ Γκέιτζ και ο Τζο Ρόγκαν, που άρχισαν να αμφισβητούν δημόσια την αμερικανική στήριξη στο Ισραήλ.
Ο Economist επισημαίνει ότι καταλυτική στιγμή υπήρξε ο σύντομος αλλά έντονος πόλεμος Ισραήλ – Ιράν τον Ιούνιο, όπου η συμμετοχή των ΗΠΑ με περιορισμένα πλήγματα προκάλεσε ανησυχίες για εμπλοκή σε έναν ακόμη πόλεμο στη Μέση Ανατολή.
Ο Τραμπ, ο θυμός του και το “America First”
Παρότι ο Τραμπ συντάσσεται με το Ισραήλ, η στάση του έχει υπάρξει αντιφατική. Συμμετείχε στον βομβαρδισμό κατά του Ιράν, αλλά επιτέθηκε στον Νετανιάχου επειδή παραβίασε την εκεχειρία.
Καταλογίζει τη σύγκρουση στη Χαμάς, αλλά έχει καταδικάσει τη «λιμοκτονία των Παλαιστινίων».
Σύμφωνα με τον Στιβ Μπάνον, ο φιλοϊσραηλινός ζήλος δεν ενθουσιάζει πλέον ούτε την ηλικιακά μεγαλύτερη βάση των MAGA: «Η νέα γενιά, κάτω των 30, είναι αδιάφορη – και οι μεγαλύτεροι έχουν κουραστεί με την ιδέα ενός νέου πολέμου».
Δημοσκοπήσεις που επικαλείται ο Economist, όπως αυτή της YouGov, δείχνουν πτώση της υποστήριξης προς το Ισραήλ ακόμη και μεταξύ των «πολύ συντηρητικών» Αμερικανών. Έρευνα του Pew από τον Απρίλιο έδειξε πως οι αρνητικές απόψεις για το Ισραήλ είναι πιο έντονες στους Ρεπουμπλικανούς 18-49 ετών.
Οι νεότεροι, περισσότερο εκτεθειμένοι σε εικόνες από τη Γάζα στα social media, επηρεάζονται διαφορετικά απ’ ό,τι οι μεγαλύτεροι, που παρακολουθούν φιλοϊσραηλικά δίκτυα όπως το Fox News.
Η Γκριν ανέβασε ακόμη περισσότερο τους τόνους όταν καταδίκασε τον βομβαρδισμό της μοναδικής καθολικής εκκλησίας στη Γάζα, γράφοντας: «Παιδιά πεινάνε. Χριστιανοί σκοτώνονται. Αν είσαι Αμερικανός χριστιανός, αυτό θα έπρεπε να σε εξοργίζει».
Οι τόνοι της απέκτησαν θρησκευτικό χαρακτήρα, δίνοντας στην κριτική προς το Ισραήλ και ηθικό βάρος.
Ποιος έχει τον τελευταίο λόγο;
Παρά τις αντιρρήσεις, ο Τραμπ παραμένει ο τελικός ρυθμιστής των θέσεων του κινήματος. Στο παρελθόν υπήρξε ένθερμος υποστηρικτής του Ισραήλ: μετέφερε την πρεσβεία στην Ιερουσαλήμ, έδωσε πλήρη στήριξη στον Νετανιάχου, πήρε σκληρή γραμμή κατά των φιλοπαλαιστινιακών κινημάτων και έβαλε φραγμούς στον «αντισημιτισμό στα πανεπιστήμια».
Όπως σχολιάζει ο Economist, αυτό καθιστά απρόβλεπτο το αν η εσωτερική πίεση από τους MAGA σκεπτικιστές θα έχει τελικά πολιτικό αντίκτυπο.
Μια αμφίδρομη αποξένωση; «Δεν ξέρω αν το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα με εγκαταλείπει ή αν εγώ δεν ταυτίζομαι πια μαζί του», λέει η Γκριν. Το ερώτημα που τίθεται, όπως καταλήγει η ανάλυση του Economist, είναι εάν αυτή η ρωγμή στη σχέση MAGA–Ισραήλ θα εξελιχθεί σε πραγματική πολιτική μετατόπιση – και αν θα επηρεάσει το τέλος του πολέμου στη Γάζα και τη στάση των ΗΠΑ στη νέα εποχή της Μέσης Ανατολής.
