Ο μεγάλος σεισμός των 8,8 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ που σημειώθηκε τα ξημερώματα της Τετάρτης ανοιχτά της χερσονήσου Καμτσάτκα στη Ρωσία είναι από τους πιο ισχυρούς που έχουν καταγραφεί ποτέ.
Ο σεισμός σήμανε τον συναγερμό στον Ειρηνικό για τσουνάμι προκάλεσε μαζικές εκκενώσεις από τη Ρωσία και την Ιαπωνία μέχρι τη Χαβάη και την Αλάσκα.
Με βάση τα μέχρι τώρα διαθέσιμα στοιχεία, ο σεισμός είναι μεταξύ των έξι πιο ισχυρών στην ιστορία, ωστόσο, θα μπορούσε να αναβαθμιστεί τις επόμενες ημέρες.
«Δεν θα με εξέπληττε αν τις επόμενες εβδομάδες καταλήξει να γίνει λίγο μεγαλύτερος», όπως είπε η Λόρι Ντένγκλερ, ομότιμη καθηγήτρια γεωφυσικής στο Πολυτεχνικό Πανεπιστήμιο της Πολιτείας της Καλιφόρνια στο Χάμπολτ. «Αυτό συμβαίνει για τον απλό λόγο ότι οι μεγάλοι σεισμοί είναι πολύ πιο δύσκολο να εντοπιστούν από τους μικρότερους, επειδή παράγουν τόση πολλή ενέργεια».
Πόσο σπάνιος και δυνατός ήταν ο σεισμός της Καμτσάτκα
Ο σεισμός ήταν ο ισχυρότερος που έχει σημειωθεί από το 2011, όταν προκλήθηκε σεισμική δόνηση μεγέθους 9,1 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ στα ανοικτά των ακτών της Ιαπωνίας, η οποία προκάλεσε τσουνάμι που άφησε πάνω από 18.000 νεκρούς και κατέληξε στην πυρηνική καταστροφή στη Φουκουσίμα.
Όπως ο σεισμός της Ιαπωνίας, έτσι και ο σημερινός σεισμός αναθεωρήθηκε ως προς το μέγεθός του. Αρχικά ανακοινώθηκε ότι είχε μέγεθος 8 Ρίχτερ, για να αναθεωρηθεί στη συνέχεια σε 8,7 βαθμούς και αργότερα σε 8,8. Αυτό όμως δεν είναι κάτι ασυνήθιστο.
Οι λεγόμενοι «μεγάλοι» σεισμοί, μεγέθους δηλαδή από 8 βαθμούς πάνω, τείνουν να συμβαίνουν περίπου μία φορά το χρόνο. Οι τόσοι ισχυροί όσοι ο σημερινός στη Ρωσία συμβαίνουν κατά μέσο όρο μόνο μία φορά τη δεκαετία, δήλωσε στην Washington Post ο Μπράντον Σουκ, επίκουρος καθηγητής γεωλογίας και γεωφυσικής στο Κρατικό Πανεπιστήμιο της Λουιζιάνα.
«Πρόκειται για ένα εξαιρετικά ισχυρό γεωλογικό γεγονός που παρακολουθούμε», είπε. Ενώ η κλίμακα Ρίχτερ χρησιμοποιείται για τη μέτρηση του μεγέθους ενός σεισμού με βάση τις ταλαντώσεις του σεισμογράφου- μετρώντας την ενέργεια που απελευθερώνεται από έναν σεισμό-, ένα άλλο μέτρο – η Τροποποιημένη Κλίμακα Έντασης Μερκάλι (MMI) – χρησιμοποιείται για τη μέτρηση της έντασης ενός σεισμού σε μια συγκεκριμένη τοποθεσία, όπως η πόλη Πετροπαβλόφσκ-Καμτσάτσκι.
Η κλίμακα Μερκάλι ασχολείται δηλαδή με τις επιπτώσεις ενός σεισμού σε μια δεδομένη περιοχή και ταξινομεί τους σε 12 επίπεδα, ανάλογα με την έντασή τους και τις ζημιές που επιφέρουν.
«Υπάρχουν περίπου ένα τέταρτο του εκατομμυρίου άνθρωποι που ζουν σε αυτή τη χερσόνησο και πιθανότατα υπέστησαν αρκετά ισχυρούς σεισμούς», δήλωσε ο Σουκ, επικαλούμενος πρώιμα στοιχεία που υποδηλώνουν ότι ο σεισμός στην Ρωσία ταξινομείται σε επίπεδα μεταξύ 8 και 12 στην κλίμακα Μερκάλι. «Εκεί είναι που τα κτίρια θα υποστούν αρκετά σημαντικές ζημιές».
Το βάθος
Η δυναμική του σεισμού ενισχύθηκε από το σχετικά μικρό βάθος του — περίπου στα 19 χιλιόμετρα — δήλωσε από την πλευρά της η Ντι Νίνις, από το Κέντρο Σεισμολογικής Έρευνας στη Μελβούρνη της Αυστραλίας.
«Το βάθος είναι πολύ σημαντικό όταν μιλάμε για ζημιές», εξήγησε. «Δεν μπορούμε να μιλάμε μόνο για το μέγεθος ενός σεισμού. Πρέπει επίσης να συμπεριλάβουμε το βάθος για να μιλήσουμε για το είδος της ζημιάς που μπορεί να προκαλέσει στην επιφάνεια, γιατί φυσικά, όλα έχουν να κάνουν με την απόσταση, και το βάθος είναι επίσης ένα είδος απόστασης, αν θέλετε, από την επιφάνεια της Γης».
Τι προκάλεσε τον σεισμό;
Ο φλοιός της Γης αποτελείται από τεράστιες τεκτονικές πλάκες. Αυτές οι πλάκες είναι σαν «κομμάτια ενός ραγισμένου κελύφους που ακουμπούν στο ζεστό, λιωμένο πέτρωμα του μανδύα της Γης και εφαρμόζουν σφιχτά το ένα πάνω στο άλλο», σύμφωνα με την Εθνική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας.
Αλλά σε ορισμένα σημεία, η μία τεκτονική πλάκα βυθίζεται κάτω από την άλλη. Οι επιστήμονες το ονομάζουν αυτό «ζώνες καταβύθισης». Εκεί τείνουν να λαμβάνουν χώρα οι μεγαλύτεροι σεισμοί.
Η Καμτσάτκα βρίσκεται κοντά σε δύο ζώνες καταβύθισης- και οι δύο αφορούν την πλάκα του Ειρηνικού που ολισθαίνει κάτω από τη Βορειοαμερικανική πλάκα-, γεγονός που την καθιστά ένα «μεγάλο σημείο καμπής», σύμφωνα με την Ντένγκλερ.
Στην πραγματικότητα, σεισμός μεγέθους 9 Ρίχτερ είχε πλήξει την ίδια περιοχή το 1952.
Ο σημερινός σεισμός ήταν τόσο ισχυρός που πιθανότατα προκλήθηκε από μια τεράστια ολίσθηση των πλακών, ίσως μήκους έως και 200 έως 300 μιλίων, ανέφερε η Ντένγκλερ.
Ο «Δακτύλιος της Φωτιάς»
Η Καμτσάτκα και η Άπω Ανατολή της Ρωσίας βρίσκονται στον «Δακτύλιο της Φωτιάς» του Ειρηνικού Ωκεανού μαζί με την Ιαπωνία, τη Βόρεια Αμερική και τη Νότια Αμερική.
Η περιοχή έχει σημαντική ηφαιστειακή δραστηριότητα και επίσης σεισμική δραστηριότητα, όπως ανέφερε στο Al Jazeera ο Κρις Έλντερς, από το Πανεπιστήμιο Curtin στην Αυστραλία
«Σε αυτό το συγκεκριμένο τμήμα του Ειρηνικού Ωκεανού, ο Ειρηνικός Ωκεανός κινείται κάτω από την ανατολική πλευρά της Ρωσίας… και αυτή η κίνηση των τεκτονικών πλακών είναι που προκαλεί αυτούς τους πολύ μεγάλους σεισμούς», εξήγησε ο Έλντερς.
«Ο σεισμός προκαλεί μια μικρή ανύψωση του βυθού, με αποτέλεσμα το νερό να μετατοπίζεται πλάγια, παράγοντας το τσουνάμι, το οποίο θα εξαπλωθεί μακριά από το επίκεντρο», είπε.
Live οι εξελίξεις από το liveblog της Ναυτεμπορικής.
