Έξι ποδοσφαιρικές ομάδες της Λιβύης βρίσκονται αυτές τις ημέρες στην Ιταλία. Όχι για προετοιμασία, ενόψει της νέας σεζόν, ούτε και για λόγους …μετανάστευσης. Απλά, στα γήπεδα της Ιταλίας θα διεξαχθούν από την προσεχή Παρασκευή οι τελικοί του πρωταθλήματος… Λιβύης.
Οι αγώνες ξεκινούν αυτή την Παρασκευή 25 Ιουλίου και θα ολοκληρωθούν στις 10 Αυγούστου, όπως ανακοίνωσε η Λιβυκή Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία (LFF).
Η διοργάνωση πραγματοποιείται μάλιστα για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά και χρηματοδοτείται από την Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας της Τρίπολης, σε άμεσο συντονισμό με την Ιταλική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία, με την υποστήριξη της ιταλικής κυβέρνησης.
Η κυβέρνηση της Τζόρτζια Μελόνι είχε άλλωστε την ιδέα να φιλοξενηθούν οι τελικοί του πρωταθλήματος Λιβύης στην Ιταλία. Ο στόχος; Να χρησιμοποιηθεί το ποδόσφαιρο για να ενισχυθούν οι οικονομικές και πολιτικές σχέσεις μεταξύ Ιταλίας και Λιβύης.
Το σχέδιο Ματέι
Η ποδοσφαιρική πρωτοβουλία ήταν μέρος του λεγόμενου «Σχεδίου Ματέι»,που προωθεί η Μελόνι για την επέκταση των επενδυτικών και ενεργειακών σχέσεων της Ιταλίας με τις αφρικανικές χώρες. Το σχέδιο αυτό πήρε το όνομά του από τον Ενρίκο Ματέι, ιδρυτή του ιταλικού δημόσιου πετρελαϊκού κολοσσού Eni, που προωθούσε τη δεκαετία του ’50 τη συνεργασία της Ρώμης στην ανάπτυξη των πετρελαϊκών πόρων των βορειο-αφρικανικών χωρών.
Εκτός από τη Λιβύη, η Ιταλία με το σχέδιο Ματέι έχει εστιάσει την προσοχή της στην Αλγερία, την Τυνησία, την Αγκόλα, τη Δημοκρατία του Κονγκό, το Μπουρούντι, την Αιθιοπία, τον Νίγηρα, τη Σομαλία και τη Μαυριτανία.
Αφρικανική εκστρατεία
Οι ιταλικές επιχειρήσεις στην Αφρική έχουν άλλωστε λάβει χαρακτήρα «επενδυτικής εκστρατείας για εκατοντάδες έργα, ύψους πολλών δισεκατομμυρίων ευρώ, επισήμως ως μέσο ανάσχεσης των μεταναστευτικών ροών προς την Ευρώπη. Οι επενδύσεις εστιάζονται στους τομείς της ενέργειας, της γεωργίας, των υδάτων, της υγείας και της εκπαίδευσης.
Το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο της βόρειας Αφρικής είναι πάντως το μεγάλο διακύβευμα για το σχέδιο Ματέι. Οι τελικοί του πρωταθλήματος της Λιβύης στην Ιταλία χρηματοδοτούνται από την Tamoil, την κρατική εταιρεία που ελέγχει τις περισσότερες πετρελαιοπηγές της βορειοαφρικανικής χώρας.
Η Λιβύη είναι, στην πραγματικότητα, ο κύριος προμηθευτής πετρελαίου της Ιταλίας: Μόνο το πρώτο τρίμηνο του έτους, η Ιταλία αγόρασε από την κυβέρνηση της Τρίπολης περίπου 2,5 εκατομμύρια τόνους πετρελαίου-μια ποσότητα που ξεπερνά το 25% των συνολικών εισαγωγών.
Η σχέση της Ρώμης με την αναγνωρισμένη από τον ΟΗΕ κυβέρνησης της Τρίπολης του πρωθυπουργού Αμπντουλχαμίντ Ντμπάιμπα εξόργισε πάντως τον στρατάρχη Χαλίφα Χαφτάρ, που ελέγχει την ανατολική Λιβύη, με έδρα τη Βεγγάζη.
Πέρυσι, μάλιστα, λίγο μετά τη διεξαγωγή για πρώτη φορά των τελικών του Λιβυκού πρωταθλήματος στην Ιταλία, ο Χαφταρ μπλόκαρε τις εξαγωγές πετρελαίου από την περιοχή του και αυτό προφανώς δημιούργησε προβλήματα για την Ιταλία.
«Η διοργάνωση του λιβυκού πρωταθλήματος στα ιταλικά γήπεδα αποτελεί μια προσπάθεια της κυβέρνησης της Ρώμης να αξιοποιήσει την ποδοσφαιρική διπλωματία για να φέρει πιο κοντά τους εκπροσώπους των διαφόρων πολιτικών δυνάμεων που ελέγχουν τη Λιβύη -και συχνά ελέγχουν και τους ποδοσφαιρικούς συλλόγους της- για την ενίσχυση των διμερών σχέσεων», τονίζουν Ευρωπαίοι διπλωμάτες.
Από την εποχή του Καντάφι
Το ποδόσφαιρο υπήρξε ένας από τους κύριους κρίκους μεταξύ Ιταλίας και Λιβύης, και όχι μόνο πρόσφατα. Αυτός ο ισχυρός δεσμός χρονολογείται από τα τέλη της δεκαετίας του 1980 και χτίστηκε κυρίως στον πετρελαϊκό τομέα, μετά την εθνικοποίηση της Tamoil από την κυβέρνηση Καντάφι.
Το 1989, η λιβυκή εταιρεία εισήλθε στο ιταλικό ποδόσφαιρο υπογράφοντας συμφωνία χορηγίας με την Αταλάντα, η οποία κράτησε έξι χρόνια.
Κατά τη διάρκεια των κυβερνήσεων Μπερλουσκόνι, ο δεσμός της Ρώμης με την Τρίπολη ενισχύθηκε περαιτέρω και ένα από τα σύμβολα αυτής της σχέσης ήταν η διοργάνωση του ιταλικού Σούπερ Καπ στην Τρίπολη, με τον αγώνα μεταξύ Γιουβέντους και Πάρμα, στις 25 Αυγούστου 2002.
Κατά τα ίδια χρόνια, ο Σαάντι Καντάφι, γιος του Μουαμάρ Καντάφι, επένδυσε σε διάφορες ιταλικές ομάδες μέσω της Tamoil, όπως η Γιουβέντους και η Ρόμα.
Η ανατροπή του καθεστώτος Καντάφι το 2011 και η παρακμή του Μπερλουσκόνι σηματοδότησε μια χαλάρωση της ιταλο-λιβυκής ποδοσφαιρικο-πολιτικής σύνδεσης, η οποία αναζωπυρώθηκε υπό την κυβέρνηση της μεταφασίστριας Τζόρτζια Μελόνι.
