Η στάση της Κίνας απέναντι στην Ρωσία και τον πόλεμό της στην Ουκρανία προσδιορίζεται ως ουδέτερη, αν και υπάρχουν πολλές κατηγορίες για συνεισφορά του Πεκίνου στην πολεμική μηχανή του Βλαντίμιρ Πούτιν.
Για χώρα πάντως που θεωρείται ουδέτερη, η Κίνα εμφανίζεται τελευταία ως σημαντικός παράγοντας σε πολλά πεδία που αφορούν τον πόλεμο.
Η «ευλογία» του πολέμου
Αρχικά μία ενδιαφέρουσα διαρροή, κατά πάσα πιθανότητα από την Ευρωπαϊκή Ένωση, υπέσκαψε το αφήγημα της κινεζικής ουδετερότητας στην σύγκρουση.
Σύμφωνα με πληροφορίες, ο υπουργός Εξωτερικών της Κίνας, Γουάνγκ Γι, δήλωσε στην ύπατη εκπρόσωπο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για θέματα εξωτερικής πολιτικής, Κάγια Κάλας ότι η εισβολή του Πούτιν ήταν «μια ευλογία» για το Πεκίνο, καθώς κράτησε της ΗΠΑ απασχολημένες με την Ευρώπη, μην μπορώντας να στρέψουν πλήρως την προσοχής τους στην περιοχή του Ειρηνικού και την Κίνα. Κι έτσι δεν μπορεί να αποδεχθεί την ήττα της Ρωσίας.
Η «κούφια» απειλή των κυρώσεων
Στις νεότερες εξελίξεις, ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ έστειλε τελεσίγραφο πενήντα ημερών στον Ρώσο ηγέτη προκειμένου να κλειστεί ειρηνευτική συμφωνία στην Ουκρανία, διαφορετικά θα επιβληθούν κυρώσεις,. Τόσο στη Ρωσία όσο και σε όσους έχουν συναλλαγές με τη χώρα. Δηλαδή την Κίνα και την Ινδία.
Ο μεγαλύτερος στόχος θεωρείται ότι είναι η εμπορική σχέση Ρωσίας-Κίνας, η οποία έχει ακμάσει τα τελευταία τρία χρόνια, με τους Κινέζους να στέλνουν στη Ρωσία μια σειρά αγαθών και τεχνολογιών που έχουν διπλή χρήση- προσφέρονται δηλαδή τόσο για ευρεία κατανάλωση, όσο και για αξιοποίηση σε τομείς όπως η άμυνα και η ασφάλεια.
Ίσως ο πιο σημαντικός τομέας του διμερούς εμπορίου είναι η χρήση κινεζικών ηλεκτρονικών σε ρωσικά drones. Είτε πρόκειται για drones πεδίου μάχης, είτε για τον αυξανόμενο αριθμό drones Shahed/Geran που χρησιμοποιούνται εναντίον ουκρανικών πολιτικών στόχων, τα κινεζικά ηλεκτρονικά εξαρτήματα μπορούν να αποτελούν σημαντικό ποσοστό των ηλεκτρονικών σε αυτά τα drones.
Η επιβολή κυρώσεων στην Κίνα με στόχο τη μείωση αυτής της ροής εξαρτημάτων προς τη Ρωσία θα μπορούσε να επιβραδύνει τη ροή αυτών των αγαθών. Μένει όμως να δούμε αν όντως επιβληθούν, και σε αυτή την περίπτωση αν «ιδρώσει» το αφτί της Κίνας, δεδομένου ότι, όπως υποδεικνύεται από την διαρροή, έχει συμφέρον να παρατείνει τον πόλεμο και η Ρωσία «να μην χάσει».
Ακόμα πιο αμφίβολος θεωρείται ο αντίκτυπος αμερικανικού διακομματικού νομοσχεδίου που προβλέπει την επιβολή εξαιρετικά υψηλών δασμών έως και 500% στις εισαγωγές από χώρες που αγοράζουν ρωσικό πετρέλαιο και πρώτες ύλες.
Αν η Ρωσία στερούνταν τα έσοδα από την ενέργεια, θεωρείται ότι θα αλλάζαν πολλές πλευρές της σύγκρουσης. Πέρυσι τα συνολικά έσοδα της χώρας από τις πωλήσεις πετρελαίου ανήλθαν σε 192 δισεκατομμύρια δολάρια.
Ωστόσο, η Μόσχα πιστεύει ότι πρόκειται για μια «κούφια» απειλή. Και πιθανότατα έχει δίκιο, δεδομένου ότι μια τέτοια κίνηση θα επηρέαζε τις τιμές του πετρελαίου, τις οποίες ο Τραμπ θέλει να βλέπει συγκρατημένες.
«Μπλόφα και όχι πολύ αξιόπιστη»
Τα τρία τέταρτα του ρωσικού πετρελαίου καταλήγουν στην Κίνα και την Ινδία. «Με τον Τραμπ να προωθεί στην Ινδία ακριβά stealth μαχητικά F-35, δεν είναι η κατάλληλη στιγμή για να προκαλέσει το Δελχί, ενώ το προηγούμενο σχέδιο του Τραμπ να επιβάλει δασμούς 145% στην Κίνα οδήγησε σε αντίμετρα από το Πεκίνο και αναταραχή στο εσωτερικό των ΗΠΑ από αμερικανικές επιχειρήσεις που εξαρτώνται από την κινεζική παραγωγή», εξηγεί ο καθηγητής και ειδικός στις σχέσεις εξουσίας στο Κρεμλίνο, Μαρκ Γκαλεότι.
Παράλληλα, συνεχίζει, ούτε η Ινδία ούτε η Κίνα θα μπορούσαν να αναπροσαρμόσουν τις αγορές τους σε αυτό το χρονικό πλαίσιο, ακόμα κι αν το ήθελαν, ενώ η απομάκρυνση της Ρωσίας από την παγκόσμια σκηνή θα αποσταθεροποιούσε την αγορά και θα εκτόξευε τις τιμές της βενζίνης στις ΗΠΑ, έναν εξαιρετικά ευαίσθητο δείκτη για τους Αμερικανούς προέδρους.
Η γενική εικόνα, σημειώνει ο Γκαλεότι επικαλούμενος Ρώσο αναλυτή της αγοράς, είναι ότι «πρόκειται για μπλόφα και όχι πολύ αξιόπιστη». Την ίδια ώρα, ωστόσο, οι απειλές αυτές μας φέρνουν μπροστά σε μία αποκάλυψη: ότι ο άνθρωπος που βρίσκεται στην καλύτερη θέση για να επηρεάσει τον Πούτιν δεν είναι ο Ντόναλντ Τραμπ, αλλά ο Κινέζος ομόλογός του Σι Τζινπίνγκ.
«Ο Σι δεν βιάζεται να δει το τέλος του πολέμου στην Ουκρανία. Εκτός από την εκτροπή των δυτικών πόρων και της προσοχής, η συνέχισή του καθιστά τη Μόσχα όλο και πιο εξαρτημένη από το Πεκίνο», λέει χαρακτηριστικά.
Τριμερής σύνοδος στο Πεκίνο;
Μέσα σε όλα αυτά προέκυψε το ενδεχόμενο να είναι η Κίνα που θα φιλοξενήσει τη συνάντηση κορυφής του Ντόναλντ Τραμπ με τον Βλαντίμιρ Πούτιν.
Η κινεζική ηγεσία διοργανώνει εορτασμούς τον Σεπτέμβριο για την 80η επέτειο του τέλους του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου με μεγάλη παρέλαση στην πλατεία Τιενανμέν και αναμένεται να προσκληθούν και οι ηγέτες των ΗΠΑ και της Ρωσίας.
Η Μόσχα έχει ήδη επιβεβαιώσει την παρουσία του Πούτιν και ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, δεν απέκλεισε μια πιθανή συνάντηση Πούτιν-Τραμπ.
Δεν γνωρίζουμε εάν έχει προσκληθεί ο Αμερικανός πρόεδρος, με τις κινεζικές αρχές να μην διαψεύδουν δημοσίευμα του ιαπωνικού πρακτορείου ειδήσεων Kyodo, σύμφωνα με το οποίο είχε ήδη ληφθεί απόφαση να προσκληθεί ο Τραμπ.
Γνωρίζουμε όμως ότι ο Τραμπ και ο Σι έχουν ανταλλάξει προσκλήσεις, χωρίς ωστόσο να έχουν ορίσει συγκεκριμένες ημερομηνίες. Μια σύνοδος κορυφής στο περιθώριο των εορτασμών για τον πόλεμο θα ήταν μια καλή αφορμή, στέλνοντας ένα μήνυμα ειρήνης και σταθερότητας σε ένα κόσμο που βυθίζεται στις συγκρούσεις και την αβεβαιότητα.
Θα δεχόταν όμως ο Τραμπ; Μια επίσκεψη στην Κίνα και μια συνάντηση με τον Πούτιν και τον Σι θα ταίριαζε στην ιδιαίτερα προσωπική προσέγγιση του Τραμπ, σχολιάζουν οι Sunday Times. Παράλληλα, οι Σι και Πούτιν θα έβλεπαν τη σύνοδο κορυφής στο Πεκίνο ως έναν τρόπο ελέγχου τόσο της ατζέντας όσο και των πολιτικών μηνυμάτων, προσθέτουν εκτιμώντας πως για αυτόν ακριβώς τον λόγο ίσως οι σύμβουλοι του Αμερικανού προέδρου τον παροτρύνουν να αρνηθεί, στερώντας ένα πολιτικό θρίαμβο για τους άλλους δύο ηγέτες.
