Οι συνομιλίες για την ουσιαστική επανεκκίνηση των σχέσεων Ευρωπαϊκής Ένωσης – Βρετανίας μετά το Brexit σημείωσαν πρόοδο την Τετάρτη, καθώς η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε τα διαπραγματευτικά της σχέδια για τα πρότυπα αγροδιατροφικών προϊόντων και την εμπορία δικαιωμάτων εκπομπών άνθρακα.
Η Επιτροπή δημοσίευσε προσχέδια προτάσεων για τη διαπραγματευτική της θέση στους δύο αυτούς τομείς πολιτικής — οι οποίοι είναι ανάμεσα στους λίγους που έχουν τεθεί προς συζήτηση. Τα σχέδια θα τεθούν τώρα υπό εξέταση από τις κυβερνήσεις των κρατών-μελών της ΕΕ.
Η δημοσίευση των προτάσεων σηματοδοτεί την πρώτη κινητικότητα στις συνομιλίες μετά τη σύνοδο κορυφής της 19ης Μαΐου, όπου ο Κιρ Στάρμερ δεσμεύτηκε να “επαναπροσδιορίσει” τη σχέση της Βρετανίας με την ΕΕ και παρουσίασε ένα σύνολο διαπραγματευτικών στόχων.
Τι προβλέπουν οι προτάσεις της ΕΕ για τα αγροδιατροφικά προϊόντα
Σύμφωνα με τις προτάσεις της Επιτροπής για μια συμφωνία υγειονομικών και φυτοϋγειονομικών μέτρων (SPS), το Ηνωμένο Βασίλειο θα εφαρμόζει «ανά πάσα στιγμή το πλήρες σώμα» των σχετικών κανόνων της ΕΕ για την υγειονομική και φυτοϋγειονομική προστασία, για ασφάλεια τροφίμων και γενική προστασία των καταναλωτών που ισχύουν για τα αγροδιατροφικά προϊόντα.
Η συμφωνία θα καλύπτει επίσης:
- Τη ρύθμιση των ζώντων ζώων και των φυτοφαρμάκων
- Τους κανόνες για τη βιολογική παραγωγή και την επισήμανση βιολογικών προϊόντων
- Τα πρότυπα εμπορίας που ισχύουν για ορισμένους τομείς ή προϊόντα
- Αν και το Λονδίνο δεν θα έχει “δικαίωμα συμμετοχής στη διαδικασία λήψης αποφάσεων της Ένωσης”, η ΕΕ θα “συμβουλεύεται το Ηνωμένο Βασίλειο σε πρώιμο στάδιο της χάραξης πολιτικής”, ώστε να μπορεί να εκφράζει τις απόψεις του.
Το Ηνωμένο Βασίλειο θα πρέπει να εφαρμόζει τους νέους κανόνες της ΕΕ εντός καθορισμένης προθεσμίας, διαφορετικά θα αντιμετωπίζει νομικές κυρώσεις βάσει της συμφωνίας.
Επιπλέον, η βρετανική κυβέρνηση θα συνεισφέρει οικονομικά στη λειτουργία των αρμόδιων οργανισμών, συστημάτων και βάσεων δεδομένων της ΕΕ, στα οποία θα αποκτά την κατάλληλη πρόσβαση μέσω της προτεινόμενης συμφωνίας.
Συμφωνία και για την εμπορία εκπομπών αερίων
Το προτεινόμενο σχέδιο της Επιτροπής για τη σύνδεση των συστημάτων εμπορίας εκπομπών της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου θα διασφαλίζει επίσης «τη δυναμική ευθυγράμμιση του Ηνωμένου Βασιλείου με τους σχετικούς κανόνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ώστε να αποφεύγονται οι κίνδυνοι διαρροής άνθρακα και στρεβλώσεων στον ανταγωνισμό».
Το σχέδιο αναφέρει ότι οι τομείς που θα καλύπτονται από το συνδεδεμένο σύστημα εμπορίας εκπομπών θα περιλαμβάνουν:
- Παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας
- Βιομηχανική παραγωγή θερμότητας (εξαιρείται η ατομική θέρμανση κατοικιών)
- Βιομηχανία
- Εγχώρια και διεθνής θαλάσσια μεταφορά
- Εγχώρια και διεθνής αεροπορία
Θα θεσπιστεί επίσης διαδικασία για τη μελλοντική επέκταση της λίστας των τομέων που καλύπτονται από το σύστημα.
Η συμφωνία θα απαιτεί ο ανώτατος επιτρεπόμενος όγκος εκπομπών (cap) και η πορεία μείωσης εκπομπών του Ηνωμένου Βασιλείου να είναι τουλάχιστον εξίσου φιλόδοξα με εκείνα της ΕΕ. Ωστόσο, δεν θα περιορίζει την ΕΕ ή το Ηνωμένο Βασίλειο από το να επιδιώξουν υψηλότερους περιβαλλοντικούς στόχους, σύμφωνα με τις διεθνείς υποχρεώσεις τους.
Βάσει της πρότασης της Επιτροπής, το Ηνωμένο Βασίλειο θα λάβει αμοιβαία εξαίρεση από τον Μηχανισμό Συνοριακής Προσαρμογής Άνθρακα (CBAM) της ΕΕ.
Κι άλλοι τομείς στο τραπέζι των μελλοντικών διαπραγματεύσεων
Σε ορισμένους τομείς πολιτικής, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρέπει να λάβει νομική εντολή από τα κράτη μέλη της ΕΕ πριν ξεκινήσει διαπραγματεύσεις εκ μέρους τους. Επιπλέον εντολές αναμένονται για άλλους τομείς της υπό εξέλιξη επαναπροσέγγισης Ηνωμένου Βασιλείου-ΕΕ, όπως για παράδειγμα την εμπορία ηλεκτρικής ενέργειας.
Ορισμένοι τομείς δεν απαιτούν τέτοια εντολή — είτε επειδή αποτελούν αποκλειστική αρμοδιότητα της ΕΕ, είτε επειδή υφίσταται ήδη σχετική εντολή. Για παράδειγμα, οι διαπραγματεύσεις για την επανένταξη του Ηνωμένου Βασιλείου στο πρόγραμμα ανταλλαγής φοιτητών Erasmus καλύπτονται πιθανότατα από πρόβλεψη της υφιστάμενης εμπορικής συμφωνίας που επιτρέπει τη συμμετοχή του Ηνωμένου Βασιλείου σε προγράμματα της ΕΕ.
Με πληροφορίες από POLITICO