Οι Δρούζοι αποτελούν μειονότητα στη Μέση Ανατολή, κατανεμημένη ανάμεσα στο Ισραήλ, στον Λίβανο και στη Συρία, που επιδιώκει να διατηρήσει την ταυτότητά της.
«Οι Δρούζοι είναι μια υπερ-φυλετική κοινότητα που υπερβαίνει τον χώρο και τη γεωγραφία», εξηγεί ο Μάκραμ Ραμπά, αναπληρωτής καθηγητής Ιστορίας στο Αμερικανικό Πανεπιστήμιο της Βηρυτού.
Οι ένα εκατομμύριο και πλέον Δρούζοι της Μέσης Ανατολής, «έπαιξαν πολύ σημαντικό ρόλο» στην περιοχή, προσθέτει ο κ. Ραμπά, διευκρινίζοντας ότι αποτελούν τμήμα των «ιδρυτικών κοινοτήτων» στον Λίβανο και στη Συρία.
Η επισκόπηση της κοινότητας των Δρούζων
Ακολουθεί μια επισκόπηση της κοινότητας αυτής η οποία αντιπαρατίθεται τις τελευταίες ημέρες με Βεδουίνους στη νότια Συρία.
Η δρούζικη σκέψη εμφανίστηκε στην Αίγυπτο στις αρχές του 11ου αιώνα ως σέκτα του σιιτισμού. Εξακολουθεί να θεωρείται ένα ρεύμα εσωτερισμού από το κυρίαρχο Ισλάμ.
Περιβεβλημένη από ένα είδος μυστικισμού, ενσωματώνει στοιχεία όπως η πίστη στη μετενσάρκωση του ανθρώπου. «Δεν γνωρίζουμε ποιοι είναι Δρούζοι όσο δεν το λένε», σύμφωνα με τον Μάκραμ Ραμπά.
Η κοινότητα δεν δέχεται προσήλυτους και αποθαρρύνει τους γάμους εκτός κοινότητας.
Οι θρησκευτικές γιορτές των Δρούζων συμπίπτουν με το μουσουλμανικό ημερολόγιο. Η παραδοσιακή ενδυμασία των Δρούζων είναι μαύρη. Οι άνδρες φοράνε λευκά τουρμπάνια και οι γυναίκες καλύπτουν το κεφάλι και ένα μέρος του προσώπου με μια μακριά λευκή μαντίλα.
«Εκεί όπου έχουν χαραχθεί σύνορα, οι Δρούζοι δεν τα έχουν στην πραγματικότητα αναγνωρίσει», λέει ο Ραμπά, κυρίως επειδή οι γάμοι γίνονται ανάμεσα σε Δρούζους όλης της περιοχής.
«Οι θρησκευτικοί ηγέτες παίζουν έναν πολύ σημαντικό ρόλο για τη διατήρηση αυτών των δεσμών», υπογραμμίζει.
Οι Δρούζοι της Συρίας
Πριν από την έναρξη του εμφυλίου πολέμου το 2011, η Συρία αριθμούσε, σύμφωνα με εκτιμήσεις, περίπου 700.000 Δρούζους που μιλούν αραβικά, την κοινή γλώσσα όλων των χωρών που στεγάζουν ένα μωσαϊκό κοινοτήτων.
Σύμφωνα με τον πανεπιστημιακό, ποιητή και καλλιγράφο Σάμι Μακαρέμ (1931-2012), οι Δρούζοι άρχισαν να μεταναστεύουν προς τη νότια Συρία τον 16ο αιώνα, σε μια περιοχή που σήμερα ονομάζεται Τζαμπάλ αλ-Ντρουζ, στην επαρχία Σουέιντα.
Οι Δρούζοι της Συρίας συγκεντρώνονται κυρίως στο προπύργιο της Σουέιντα, επαρχία γειτονική της Κουνέιτρα και των περιχώρων της Δαμασκού, κυρίως στην Τζαραμάνα και τη Σαχνάγια, όπου την άνοιξη σημειώθηκαν θρησκευτικές συγκρούσεις.
Στον Λίβανο, κάπου 200.000 Δρούζοι ζουν κυρίως στο ορεινό κεντρικό τμήμα της χώρας και στον νότο, κοντά στα σύνορα με το Ισραήλ και τη Συρία, σύμφωνα με εκτιμήσεις.
Στο Ισραήλ, περίπου 153.000 Δρούζοι είναι Ισραηλινοί πολίτες, που κατοικούν κυρίως στον βορρά.
Αντίθετα με τους υπόλοιπους Ισραηλινούς Άραβες, οι Δρούζοι είναι υποχρεωμένοι να υπηρετούν στον στρατό.
Στο συριακό οροπέδιο του Γκολάν, που προσαρτήθηκε από το Ισραήλ, τουλάχιστον 22.000 Δρούζοι έχουν καθεστώς μόνιμου κατοίκου. Μόνο 1.600 δέχθηκαν να λάβουν την ισραηλινή υπηκοότητα, ενώ οι υπόλοιποι παραμένουν προσηλωμένοι στη συριακή τους ταυτότητα.
Η προσάρτηση του Γκολάν από το Ισραήλ διαχώρισε οικογένειες, αν και οι Δρούζοι του προσαρτημένου Γκολάν μεταίβαιναν συχνά στη Συρία για να σπουδάσουν ή για να παραστούν σε γάμους.
Ορισμένοι Δρούζοι της νότιας Συρίας έχουν εγκατασταθεί επίσης στη γειτονική Ιορδανία, όπου η κοινότητα εκτιμάται ότι αριθμεί από 15.000 έως 20.000 μέλη.
Οι Δρούζοι στη διασπορά
Εκτός Μέσης Ανατολής η δρουζική διασπορά διαβιοί στη Βόρεια Αμερική, τη Λατινική Αμερική και την Αυστραλία.
Οι Δρούζοι ηγέτες ήταν ένα από τα στοιχεία που υποκινούσαν τον εθνικισμό στη Μέση Ανατολή από την εποχή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Στη Συρία, ο Δρούζος Σουλτάν Πασά αλ-Ατράς, επικεφαλής μιας εξέγερης το 1925-27, ήταν κήρυκας της ανεξαρτησίας της Συρίας από τη Γαλλία, η οποία αποκτήθηκε εντέλει το 1946.
Στον Λίβανο, ο Δρούζος ηγέτης Καμάλ Τζουμπλάντ είχε ρόλο κλειδί από τα χρόνια του 1950 μέχρι τη δολοφονία του το 1977 που διατάχθηκε από τη Συρία στη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου.
Μετά την πτώση του προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ τον Δεκέμβριο, το Ισραήλ έχει πολλαπλασιάσει τα ανοίγματα προς τους Δρούζους στη Συρία, αλληλεγγύη που αποτιμάται διαφορετικά από την κοινότητα.
Ο Ουάλιντ Τζουμπλάτ, 76 ετών, που παρέλαβε τη σκυτάλη από τον πατέρα του, κάλεσε τους Δρούζους της Συρίας να απορρίψουν «την ανάμιξη του Ισραήλ» και οι Δρούζοι ηγέτες της Συρίας επαναβεβαίωσαν την πίστη τους προς μια ενιαία Συρία, με ορισμένους από αυτούς να καλούν ωστόσο για διεθνή προστασία μετά τα βίαια επεισόδια την άνοιξη.
Στο Ισραήλ, ο Δρούζος πνευματικός ηγέτης σεΐχης Μοουαφάκ Ταρίφ κάλεσε από την πλευρά του το εβραϊκό κράτος να προστατεύσει τους Δρούζους της Συρίας.
Πηγή: ΑΜΠΕ
