Η ίδρυση του America Party από τον Έλον Μασκ δεν είναι απλώς μια πολιτική απόσχιση. Είναι μια πράξη ανοιχτής ανταρσίας απέναντι στο σύστημα που ο ίδιος ονομάζει «Uniparty».
Ο πλουσιότερος άνθρωπος του πλανήτη καταγγέλει μία ανίερη, τεχνοκρατική συμμαχία Ρεπουμπλικανών και Δημοκρατικών, που – κατά τον ίδιο – καταστρέφει τη χώρα με σπατάλες και διαπλοκή.
Η αφορμή ήταν η υπερψήφιση του δημοσιονομικού νομοσχεδίου 3,3 τρισ. δολαρίων, το οποίο ο Μασκ χαρακτήρισε «βδέλυγμα» και «προϊόν διαφθοράς». Άλλοτε δεξί χέρι του Τραμπ, σήμερα εξελίσσεται στον μεγαλύτερο επικριτή του.
Η ίδρυση κόμματος και το tweet του με αναφορά στον Επαμεινώνδα φανερώνουν με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο πού είναι διατεθειμένος να φτάσει, είναι αποκαλυπτικά της ιδιοσυγκρασίας και αυτού που άλλοι χαρακτηρίζουν όραμα και άλλοι μεγαλομανία.
The way we’re going to crack the uniparty system is by using a variant of how Epaminondas shattered the myth of Spartan invincibility at Leuctra:
Extremely concentrated force at a precise location on the battlefield.
— Elon Musk (@elonmusk) July 5, 2025
«Ο τρόπος να σπάσουμε το μονοκομματικό σύστημα είναι με μια παραλλαγή της στρατηγικής που χρησιμοποίησε ο Επαμεινώνδας για να διαλύσει τον μύθο του ανίκητου της Σπάρτης στα Λεύκτρα: Εξαιρετικά συγκεντρωμένη δύναμη σε ακριβές σημείο του πεδίου μάχης».
Η στρατηγική σε εκλογικό πεδίο
Η πολιτική μετάφραση αυτής της φράσης; Ο Μασκ δεν στοχεύει να κατακτήσει την εξουσία, αλλά να σπάσει την ισορροπία. Όπως ο Επαμεινώνδας ενίσχυσε το αριστερό του κέρας στη μάχη για να χτυπήσει την καρδιά της σπαρτιατικής φάλαγγας, έτσι κι ο Μασκ σχεδιάζει να συγκεντρώσει την εκλογική του δύναμη σε 2-3 κρίσιμες έδρες στη Γερουσία και 8-10 στη Βουλή, ώστε να γίνει ρυθμιστής.
Σε συνδυασμό με την τεράστια επιρροή του στο X και τη δυνατότητα χρηματοδότησης υποψηφίων, φιλοδοξεί να επιβάλει μεταρρυθμιστικά νομοσχέδια, να μπλοκάρει «αντιλαϊκές» πολιτικές και να αναγκάσει το σύστημα να μετατοπιστεί.
Το αφήγημα της ανεξαρτησίας
Η ίδρυση του κόμματος έγινε την 4η Ιουλίου, με ένα ακόμα viral tweet: «Με αναλογία 2 προς 1, θέλετε νέο πολιτικό κόμμα – και θα το έχετε!».
Ο Μασκ κατηγορεί και τα δύο κόμματα για συνενοχή στη δημιουργία του τεράστιου χρέους, της φορολογικής αναρχίας και της γραφειοκρατίας.
Παρουσιάζει το America Party ως αντισυστημικό, φιλοτεχνολογικό, φιλελεύθερο στα κοινωνικά και δημοσιονομικά υπεύθυνο – μια «απελευθερωτική» δύναμη για όσους νιώθουν εγκλωβισμένοι στο δίπολο. Μια πράξη ανεξαρτησίας απέναντι στον δικομματισμό.
Σύμμαχοι, αντίπαλοι και ειρωνεία
Το σχέδιο του Μασκ δεν έχει προκαλέσει αυτό που θα ονομάζουμε πολιτικό σεισμό. Ακόμη. Αλλά σίγουρα το παρακολουθούν στενά και τα δύο κόμματα.
Ο Τραμπ τον απείλησε με ακύρωση των κρατικών συμβολαίων των Tesla και SpaceX και υπαινίχθηκε μέχρι και απέλασή του. Στελέχη όπως ο Στιβ Μπάνον θύμισαν ότι δεν είναι Αμερικάνος (είναι Νοτιοαφρικανός) και αναρωτήθηκαν πώς είναι δυνατόν να ιδρύει αμερικανικό κόμμα.
Από την άλλη, επιχειρηματίες όπως ο Μαρκ Κιούμπαν, πολιτικές προσωπικότητες όπως ο Άντριου Γιανγκ και influencers όπως ο Μπράιαν Κράσενσταϊν εξέφρασαν ενδιαφέρον. Το ίδιο και ο πρώην στενός συνεργάτης του Τραμπ, Άντονι Σκαραμούτσι, ενώ κάποιοι πιστεύουν ότι με τον Μασκ θα μπορούσε να συνταχθεί ακόμη και ο Μάικ Πενς.
Υπάρχουν ήδη διερευνητικές επαφές για πιθανές συνεργασίες.
Elon Musk’s New Political “America Party”: Who’s Stepping Forward to Join?
– Mark Cuban
– Anthony Scaramucci
– Brian Krassenstein
– Thomas Massie
– Mike PenceGiven he is a foreign-born U.S. citizen, Musk cannot run for president but he can support third-party candidates, who… pic.twitter.com/Ur97gfNIxa
— Steve Gruber (@stevegrubershow) July 6, 2025
Τα πραγματικά εμπόδια; Το σύστημα και ο ίδιος του ο εαυτός
Παρά την τεράστια οικονομική και επικοινωνιακή του ισχύ, ο Μασκ έχει μπροστά του ένα βουνό:
Το αμερικανικό εκλογικό σύστημα “first-past-the-post” ευνοεί μόνο δύο παίκτες. Οι απαιτήσεις για να μπει ένα νέο κόμμα σε όλα τα ψηφοδέλτια είναι χρονοβόρες και δαπανηρές.
Και κυρίως, ο ίδιος δεν έχει σταθερή πολιτική εικόνα. Μόλις το 2016 ψήφισε για πρώτη φορά. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι είναι δημοφιλής στις άκρες, αλλά αντιπαθής στο κέντρο — ακριβώς εκεί που δηλώνει ότι στοχεύει.
Επαμεινώνδας ή ακόμη ένας… Περό;
Ο Μασκ φιλοδοξεί να είναι ο Επαμεινώνδας της πολιτικής στην ψηφιακή εποχή. Όμως η ιστορία είναι γεμάτη από υποψήφιους σωτήρες που αναλώθηκαν χωρίς αποτέλεσμα.
Ο Ρος Περό το 1992 συγκλόνισε το σύστημα, αλλά δεν πήρε ούτε μια πολιτεία. Οι πιο επιτυχημένοι τρίτοι σχηματισμοί στις ΗΠΑ «τσιμπάνε» και μετά πεθαίνουν, αφού αναγκάσουν τα μεγάλα κόμματα να υιοθετήσουν τις ιδέες τους.
Το ερώτημα είναι αν ο Μασκ θα μείνει στην ιστορία ως disruptor (δύναμη ανατροπής) ή ως άλλη μια φευγαλέα σπίθα. Όπως στα Λεύκτρα, η μάχη θα κριθεί στη συγκέντρωση δύναμης στο σωστό σημείο — και στη σωστή στιγμή.
