Μόλις πριν από τρεις εβδομάδες, ο Πέδρο Σάντσεθ αρνούνταν να πιστέψει τις κατηγορίες για διαφθορά που άρχισαν να περιστρέφονται γύρω από τον πιο στενό του συνεργάτη. Τώρα είναι αντιμέτωπος με μία υπαρξιακή κρίση.
Όπως λένε πηγές από το εσωτερικό του Σοσιαλιστικού Κόμματος στο Bloomberg, ο Ισπανός πρωθυπουργός ήταν σε κατάσταση σοκ όταν διάβασε ο ίδιος την αστυνομική αναφορά της 12ης Ιουνίου που ενέπλεκε τον Σάντος Σερδάν – γραμματέα Οργανωτικού του κόμματος και μέχρι πρότινος ισχυρό άνδρα του κομματικού μηχανισμού.
Τη Δευτέρα, ο Σερδάν συνελήφθη, προκαλώντας ισχυρούς τριγμούς τόσο στο PSOE όσο και στην εύθραυστη κυβερνητική συμμαχία. Ήταν ο διάδοχος του Χοσέ Λουίς Άβαλος, ο οποίος έχει ήδη κατηγορηθεί για σύσταση εγκληματικής οργάνωσης, δωροδοκία και διακίνηση επιρροής. Τώρα, η ίδια υπόθεση παρασύρει και τον αντικαταστάτη του.
«Είμαστε απογοητευμένοι – είναι ένα συναίσθημα που διαπερνά όλο το κόμμα», δήλωσε η πρόεδρος του PSOE και πρώην υπουργός, Κριστίνα Ναμπρόνα. «Δεν τον εμπιστευόταν μόνο ο γενικός γραμματέας μας. Τον εμπιστευόμασταν όλοι».
Ο Σερδάν υπέβαλε την παραίτησή του από το κόμμα και τη Βουλή, αρνούμενος τις κατηγορίες. Σε δήλωσή του ανέφερε: «Δεν έχω διαπράξει ποτέ καμία παράνομη πράξη ούτε υπήρξα συνεργός σε καμία τέτοια υπόθεση».
Σύμφωνα με εκπρόσωπο του Σάντσεθ, ο πρωθυπουργός δυσκολεύτηκε να αποδεχθεί την ενοχή του Σερδάν και τον πίστευε μέχρι την τελευταία στιγμή. «Έπρεπε να διαβάσει ο ίδιος την αστυνομική αναφορά για να συνειδητοποιήσει την απογοήτευση και τη σκληρή πραγματικότητα».
Η υπόθεση που ξεκίνησε από τις μάσκες
Η έρευνα ξεκίνησε το 2022, όταν το Λαϊκό Κόμμα κατέθεσε αναφορές για αναθέσεις δημοσίων συμβάσεων την περίοδο της πανδημίας. Οι περισσότερες τέθηκαν στο αρχείο, αλλά μία – που αφορούσε δωροδοκίες για συμβάσεις προμήθειας μασκών στο υπουργείο Μεταφορών – άνοιξε τον δρόμο για εισαγγελική έρευνα.
Η υπόθεση επικεντρώθηκε αρχικά στον σύμβουλο του υπουργείου Κόλντο Γκαρσία, ο οποίος συνελήφθη τον Φεβρουάριο του 2024. Τον Νοέμβριο, η έρευνα επεκτάθηκε στον πρώην υπουργό Μεταφορών Άβαλος. Στην κατοχή των Αρχών κυκλοφόρησαν και ηχητικά ντοκουμέντα, στα οποία οι Άβαλος και Γκαρσία ακούγονται να χρησιμοποιούν σεξιστικό λόγο και να αναφέρονται σε ιερόδουλες ως «εμπόρευμα» – γεγονός που υπονομεύει σοβαρά την εικόνα του PSOE ως φεμινιστικού κόμματος.
Ο ίδιος ο Σάντσεθ ανήλθε στην εξουσία το 2018 μετά από πρόταση δυσπιστίας κατά του Μαριάνο Ραχόι, η οποία κατατέθηκε λόγω… σκανδάλου διαφθοράς. Τότε, εισηγητής της πρότασης ήταν ο Άβαλος.
Πίεση από τους συμμάχους και την αντιπολίτευση
Η αντιπολίτευση απαιτεί εκλογές, αλλά δεν διαθέτει πλειοψηφία για πρόταση μομφής. Οι κυβερνητικοί εταίροι του Σάντσεθ είναι οργισμένοι. «Τους ζητήσαμε να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων. Δεν φαίνεται να έχουν αντιληφθεί τη σοβαρότητα της κατάστασης», δήλωσε ο υπουργός Πολιτισμού Ερνέστ Ουρτασούν από το κόμμα Sumar. «Είμαστε θυμωμένοι», είπε από την πλευρά της η αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Γιολάντα Ντίαθ.
Στη θέση του Σερδάν τοποθετήθηκε η υφυπουργός Ρεμπέκα Τορό, ενώ το Σάββατο ο Σάντσεθ θα απευθυνθεί στην Ομοσπονδιακή Επιτροπή του κόμματος, με αναμενόμενες ανακοινώσεις για ανασχηματισμό στο κομματικό επιτελείο και νέα μέτρα εσωτερικού ελέγχου.
Παρά την κρίση, συνεργάτες του εκτιμούν ότι ο Σάντσεθ δύσκολα θα αμφισβητηθεί άμεσα, καθώς τυχόν κατάρρευση της κυβέρνησης θα άνοιγε τον δρόμο για μια δεξιά κυβέρνηση του Λαϊκού Κόμματος σε συμμαχία με το ακροδεξιό Vox.
Οι δύο αυτοί σχηματισμοί έχουν ήδη δεσμευτεί να καταργήσουν νόμους για την προστασία των γυναικών και να υιοθετήσουν σκληρή στάση στο μεταναστευτικό και τις αποσχιστικές τάσεις στην Καταλονία και τη Χώρα των Βάσκων.
