Η δεύτερη θητεία της πρόεδρου της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, αλλά και του συνόλου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, θα μπορούσε να τεθεί σε κίνδυνο και να τελειώσει πριν την ώρα της.
Η πρόεδρος της Κομισιόν δέχεται πλέον σφοδρή επίθεση για τα πεπραγμένα της, τόσο από δεξιά όσο και από αριστερά.
Κατ´αρχήν το «φόντο» είναι το λεγόμενο «Pfizergate» – η αδιαφανής αγορά δισεκατομμυρίων δόσεων εμβολίων κατά του κορονοϊού. Ενα σκάνδαλο για το οποίο η φον ντερ Λάιεν αναμένεται να αντιμετωπίσει τη διαδικασία ψήφου εμπιστοσύνης στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Σύμφωνα με τους Financial Times ( FT ), « οι δεξιοί λαϊκιστές ευρωβουλευτές πιστεύουν ότι έχουν συγκεντρώσει επαρκή υποστήριξη για μια πρόταση που ζητά την παραίτηση της Επιτροπής φον ντερ Λάιεν».
Η κίνηση αυτή πυροδοτήθηκε από μια απόφαση του Δικαστηρίου της ΕΕ που κατά την ανταλλαγή ιδιωτικών ηλεκτρονικών μηνυμάτων από την φον ντερ Λάιεν με τον Διευθύνοντα Σύμβουλο της Pfizer, Αλμπερτ Μπουρλά.
Ψηφοφορία τον επόμενο μήνα;
Η ψηφοφορία για την πρόταση μομφής κατά της Κομισιόν θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί ήδη από τον επόμενο μήνα. Η πρωτοβουλία αφορά ουσιαστικά «την ανάγκη για διαφάνεια και τη διασφάλιση μιας δίκαιης και γνήσιας δημοκρατικής διαδικασίας», δήλωσε στους FT ο Ρουμάνος δεξιός λαϊκιστής ευρωβουλευτής Γκεόργκε Πιπερέα. Ανακοίνωσε μάλιστα ότι θα υποβάλει την πρόταση μομφής από ώρα σε ώρα, , αφού λάβει περισσότερες από τις απαιτούμενες 72 υπογραφές υποστήριξης. Το εμπόδιο για την έναρξη διαδικασίας μομφής στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι χαμηλό.
Πλειοψηφία δύο τρίτων
Ωστόσο, για την καθαίρεση της Επιτροπής θα χρειαζόταν πλειοψηφία δύο τρίτων των παρόντων μελών. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει συνολικά 720 μέλη – περίπου 401 εκ των οποίων ψήφισαν υπέρ της επανεκλογής της φον ντερ Λάιεν,πριν από σχεδόν ένα χρόνο. Έκτοτε, ωστόσο, η πρόεδρος της Κομισιόν έχει χάσει την πολιτική της υποστήριξη.
Ο Πιπερέα ισχυρίστηκε ότι ακόμη και ορισμένα μέλη του συντηρητικού Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ), στο οποίο ανήκει η φον ντερ Λάιεν, θα υποστήριζαν την πρότασή του.
Ωστόσο, αναγνώρισε ότι οι πιθανότητες επιτυχίας της πρότασης μομφής δεν είναι μεγάλες.
Την ίδια ώρα πάντως , μέλη της Επιτροπής Νομικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου κάλεσαν την πρόεδρο του Κοινοβουλίου Ρομπέρτα Μέτσολα να μηνύσει την Κομισιόν, γιατί «παρέκαμψε το Κοινοβούλιο όταν αποφάσισε να αναλάβει πρόσθετο χρέος για τη χρηματοδότηση της στρατιωτικής ενίσχυσης της ΕΕ»
Ιστορικό προηγούμενο
Ένα ιστορικό παράδειγμα των πιθανών συνεπειών μιας ψήφου δυσπιστίας είναι η περίπτωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής υπό τον Ζακ Σαντέρ το 1999. Εκείνη την εποχή, ολόκληρη η Επιτροπή παραιτήθηκε μαζικά – όχι μετά από μια επιτυχημένη ψήφο δυσπιστίας, αλλά για να αποτρέψει την ψηφοφορία. Το έναυσμα ήταν σοβαρές καταγγελίες για κακοδιαχείριση, έλλειψη διαφάνειας και νεποτισμό. Η υπόθεση σηματοδότησε ένα σημείο καμπής στην ιστορία των θεσμικών οργάνων της ΕΕ και υπογράμμισε την πολιτική εκρηκτικότητα τέτοιων διαδικασιών – ακόμη και όταν τυπικά αποτυγχάνουν.
Τελεσίγραφο των Σοσιαλιστών
Η φον ντερ Λάιεν έχει να αντιμετωπίσει όμως και ενα τελεσίγραφο από την ομάδα των Ευρωπαίων σοσιαλιστών επιτίθενται στην Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Το τελεσίγραφο επέδωσε η εκπρόσωπος των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών Ιράτχε Γκαρθία Πέρες, κατηγορώντας την φον ντερ Λάιεν πώς σκοπεύει να αποσύρει μια κρίσιμη οδηγία για την Πράσινη Συμφωνία, που θα μπορούσε να βλάψει τις μικρές επιχειρήσεις.
Ο Μάνφρεντ Βέμπερ, επικεφαλής του ΕΛΚ, χαρακτήρισε πάντως τη στάση των Σοσιαλιστών αλλά και των Φιλελευθέρων ως «παράλογη».
Μένει να φανεί πάντως αν η φον ντερ Λάιεν θα υπερβεί και αυτόν τον «κάβο» ή θα επαναληφθεί η ιστορία της επιτροπής Σαντέρ.
