Skip to main content

Ισραήλ και Ιράν μόλις πέρασαν όλες τις κόκκινες γραμμές: Ο εφιάλτης άρχισε για Μέση Ανατολή και τιμές ενέργειας

Ισραήλ, 15 Ιουνίου 2025/ REUTERS/Yossi Zeliger

Οι πύλες της κολάσεως άνοιξαν με χτυπήματα που σπάνε τους άγραφους κανόνες της έως τώρα σύγκρουσης - Πού οδηγούμαστε

Βαλλιστικοί πύραυλοι, που χτυπούν κατοικημένες περιοχές, επιθέσεις σε πυρηνικές και ενεργειακές υποδομές, νεκροί στρατηγοί, απειλές για κλείσιμο του πιο στρατηγικού περάσματος στον πλανήτη. Ισραήλ και Ιράν έχουν διαδοχικά περάσει τη μία μετά την άλλη τις κόκκινες γραμμές.

Η κλιμάκωση δεν ήρθε ως κεραυνός εν αιθρία. Ήταν αποτέλεσμα ετών σκιώδους πολέμου, με επιθέσεις σε βάσεις, πρεσβείες, επιστήμονες και συμμάχους. Αλλά πλέον, η σιωπηλή ένταση έχει μετατραπεί σε μετωπική σύγκρουση με χαρακτηριστικά ολοκληρωτικού πολέμου: μπαράζ βαλλιστικών πυραύλων, μαζικούς θανάτους, και – για πρώτη φορά – στοχευμένα πλήγματα σε ενεργειακές υποδομές.

Ο Μπενιαμίν Νετανιάχου προειδοποιεί πως θα δούμε ισραηλινά αεροσκάφη πάνω από την Τεχεράνη και ο αγιατολάχ Αλί Χαμενεϊ απαντά πως οι πύλες της κολάσεως άνοιξαν.

Το Ισραήλ χτυπά πυρηνικές και ενεργειακές εγκαταστάσεις

Η επιχείρηση «Rising Lion» του ισραηλινού στρατού ξεκίνησε με αιφνιδιαστικά χτυπήματα σε πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν, όπως στο Ισφαχάν και τη Φορντό, αλλά επεκτάθηκε σε ένα άνευ προηγουμένου χτύπημα στο South Pars, το μεγαλύτερο κοίτασμα φυσικού αερίου στον κόσμο.

Οι φλόγες στο συγκρότημα της Φάσης 14, στην επαρχία Μπουσίρ, δεν είναι μόνο πλήγμα για το ιρανικό καθεστώς· είναι προειδοποίηση με παγκόσμια απήχηση, για το πού μπορεί να φτάσει η σύγκρουση. Οι τιμές του φυσικού αερίου αναμένεται να επιδοθούν σε νέο ράλι με το άνοιγμα των αγορών τη Δευτέρα.

Όπως σχολιάζουν αναλυτές, πρόκειται για «τη διάρρηξη ενός άγραφου κανόνα»: μέχρι τώρα, ενεργειακές εγκαταστάσεις – τόσο του Ιράν όσο και του Ισραήλ – παρέμεναν εκτός στόχων.

Majid Asgaripour/WANA via REUTERS

Η απάντηση της Τεχεράνης και ο κίνδυνος διάχυσης

Η απάντηση της Ισλαμικής Δημοκρατίας ήταν άμεση. Με την επιχείρηση «True Promise III», εξαπέλυσε δεκάδες βαλλιστικούς πυραύλους και drones κατά ισραηλινών στρατιωτικών βάσεων. 8 Ισραηλινοί έχουν σκοτωθεί και δεκάδες αγνοούνται κάτω από τα συντρίμμια.

Τώρα το Ιράν απειλεί να πλήξει και βάσεις χωρών, που στηρίζουν το Ισραήλ, όπως οι ΗΠΑ, η Βρετανία και η Γαλλία. Οι δύο τελευταίες, αν και άκρως επικριτικές απέναντι στην πολιτική της κυβέρνησης Νετανιάχου στη Γάζα, δεν καταδίκασαν την επίθεση στο Ιράν.

Παράλληλα αυξάνονται οι απειλές για το κλείσιμο του Στενού του Ορμούζ. Ο Ιρανός βουλευτής Εσμαΐλ Κοσαρί, προειδοποίησε ότι η Τεχεράνη δεν θα διστάσει να χρησιμοποιήσει κάθε μέσο αν συνεχιστούν οι ισραηλινές επιθέσεις.

Το Ορμούζ ως στρατηγικός εκβιασμός

Το Στενό του Ορμούζ είναι ο στενότερος λαιμός φιάλης της παγκόσμιας ενέργειας: 20% του παγκόσμιου πετρελαίου περνά από εκεί. Κλείσιμό του θα σημάνει έκρηξη των τιμών, παγκόσμιο πληθωριστικό σοκ και απειλή γενικευμένου πολέμου στον Κόλπο.

Η Ισλαμική Δημοκρατία έχει στο παρελθόν αφήσει υπονοούμενα για το Ορμούζ, αλλά αυτή είναι η πρώτη φορά που εμφανίζεται έτοιμη να το θέσει πραγματικά στο τραπέζι ως χαρτί στρατηγικού εκβιασμού.

Αν ενεργοποιήσει αυτό το όπλο (που πάντως είναι εξαιρετικά επιζήμιο και για την ίδια) υπολογίζεται ότι θα δούμε τις τιμές του πετρελαίου να εκτινάσσονται στα 130 δολάρια το βαρέλι από περίπου 75 δολάρια σήμερα. Η βενζίνη θα γίνει σε μία τέτοια περίπτωση «είδος πολυτελείας».

Η Ουάσιγκτον εμπλέκεται – έστω και ανεπίσημα

Αν και οι ΗΠΑ δεν έχουν εξαπολύσει δικά τους πλήγματα κατά του Ιράν, βοηθούν ενεργά στην άμυνα του Ισραήλ: συστοιχίες Patriot, αμερικανικά πολεμικά πλοία και υπερσύγχρονα συστήματα ανίχνευσης έχουν τεθεί σε λειτουργία.

Ο Ντόναλντ Τραμπ, που προσπαθούσε να κρατήσει διπλωματική ισορροπία, αφού είδε τον Νετανιάχου να τον αγνοεί, αλλά και τις διαπραγματεύσεις με την Τεχεράνη να μην αποδίδουν, αναγκάστηκε να στηρίξει εκ των υστέρων τις ισραηλινές επιθέσεις.

Ταυτόχρονα, το Πεντάγωνο μετακινεί πλοία, κατασκοπευτικά και πιθανώς βομβαρδιστικά στην περιοχή, ενώ το αεροπλανοφόρο USS Nimitz ακύρωσε την προγραμματισμένη του επίσκεψη στο Βιετνάμ.

Τι μέλλει γενέσθαι;

Η στρατιωτική ικανότητα του Ισραήλ είναι ισχυρή, αλλά δεν επαρκεί από μόνη της για πλήρη εξουδετέρωση των υπόγειων πυρηνικών εγκαταστάσεων του Ιράν. Τις βόμβες διάτρησης που απαιτούνται για κάτι τέτοιο τις διαθέτουν μόνο οι ΗΠΑ.

Αν ο Τραμπ αποφασίσει να «πάει μέχρι τέλους», τότε η εμπλοκή των ΗΠΑ δεν θα είναι πια υποστηρικτική – θα είναι καθοριστική. Μπορεί όμως να οδηγήσει σε μία παγκόσμια σύρραξη.

Μερίδα αναλυτών τονίζει από την άλλη πως εάν ο  Λευκός Οίκος κρατήσει αποστάσεις και αφήσει το Ιράν να πλήξει στόχους σε Σαουδική Αραβία, ΗΑΕ ή δεξαμενόπλοια, τότε η σύγκρουση θα γίνει και πάλι ανεξέλεγκτη.

Μείνετε συντονισμένοι για όλες τις εξελίξεις στο liveblog της Ναυτεμπορικής.

Κάντε join στο Facebook Channel της «Ν» για να μαθαίνετε πρώτοι όσα μετράνε.