Η μεγάλη έλλειψη στρατιωτών αναγκάζει το Κίεβο να εξετάσει το ενδεχόμενο επιστράτευσης των γυναικών, όπως μεταδίδουν μέσα ενημέρωσης της Ουκρανίας.
Στη συζήτηση πρωτοστατεί η πιλότος drone, Μαρία Μπερλίνσκα, η οποία είναι και ακτιβίστρια για τα δικαιώματα των γυναικών. «Έχουμε φτάσει στο σημείο όπου οι γυναίκες, όπως και όλοι οι πολίτες άνω των 18 ετών, πρέπει να προετοιμαστούν για τον πόλεμο. Στην πραγματικότητα, ολόκληρος ο ενήλικος πληθυσμός, χωρίς εξαιρέσεις. Ολοι πρέπει να προετοιμαστούν», τόνισε η Μαρία Μπερλίνσκα, μιλώντας στο ουκρανικό κανάλι LB Live.
Αυτή τη στιγμή, περίπου 68.000 γυναίκες υπηρετούν ως μόνιμες στον ουκρανικό στρατό, σύμφωνα με την στρατιωτική ηγεσία στο Κίεβο.
H συζήτηση για μια πιθανή κινητοποίηση των γυναικών κερδίζει όμως έδαφος, λόγω των ελλείψεων προσωπικού κατά μήκος του μετώπου, πλάτους άνω των 1.200 χιλιομέτρων, και των διαρθρωτικών προβλημάτων εντός των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων.
Δεν υπάρχουν ταμπού
Η Μαρία Μπερλίνσκα λέει πώς δεν υπάρχουν ταμπού και οι πολιτικές ελίτ στην Ουκρανία πρέπει επίσης να δώσουν το καλό παράδειγμα. «Αυτό θα έδειχνε στην κοινωνία ότι όλοι επηρεάζονται εξίσου. Ένας λαός που γίνεται ένα είδος στρατού, είναι ανίκητος», υποστηρίζει. Παραδέχεται πάντως ότι η αναγκαστική στρατολόγηση γυναικών είναι δύσκολη. «Δεν θέλω να υπηρετούν μαθήτριες και ηλικιωμένες γυναίκες», προσθέτει.
Ο ρόλος των γυναικών αποτελεί ένα πολυσυζητημένο θέμα στην Ουκρανία από την έναρξη του πολέμου πριν από τρία χρόνια.
Τον Μάιο του 2023, ο πρώην υπουργός Δικαιοσύνης της Ουκρανίας Ντένις Μαλιούσκα είχε υπαινιχθεί την πιθανότητα επιστράτευσης γυναικών που κρατούνται σε φυλακές για διάφορα αδικήματα. «Θεωρητικά, ο νόμος δεν το αποκλείει αυτό», είχε δηλώσει τότε ο υπουργός.
Η βουλευτής Μαριάνα Μπεζούλα ζήτησε επίσης την απασχόληση περισσότερων γυναικών στη διοικητική μέριμνα και στη στρατιωτική βιομηχανία, ώστε οι άνδρες να μπορούν, με τη σειρά τους, να πηγαίνουν στο μέτωπο του Ντονμπάς.
Δεν υπάρχει ενθουσιασμός
Σύμφωνα με δημοσιεύματα των μέσων ενημέρωσης, η Ουκρανία υποφέρει από έντονη έλλειψη στρατιωτών, ειδικά στο πεζικό, αλλά ο ενθουσιασμός για την υπεράσπιση της χώρας με το όπλο στο χέρι- όπως ήταν εμφανής τους πρώτους μήνες του πολέμου- έχει περιοριστεί δραστικά.
Οι νεοσύστατες ταξιαρχίες είναι συχνά άπειρες και παλεύουν με διαρθρωτικά προβλήματα. Επιπλέον, τα ποσοστά λιποταξίας εκτοξεύονται συνεχώς. Ταυτόχρονα, πολλοί στρατιώτες αναπτύσσονται στην πρώτη γραμμή χωρίς την αναγκαία εκπαίδευση, γεγονός που με τη σειρά του ρίχνει το ηθικό τους.
Η ιδέα μιας γενικής επιστράτευσης αντιμετωπίζεται με ανάμεικτες αντιδράσεις στη χώρα. Ενώ ορισμένοι στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τονίζουν ότι ο πόλεμος πρέπει να επηρεάσει όλα τα τμήματα της κοινωνίας, άλλοι προειδοποιούν κατά των βιαστικών μέτρων.
Στρατιωτικός νόμος
Από την έναρξη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία το 2022, ισχύει στρατιωτικός νόμος, που προβλέπει μια γενική περίοδο επιστράτευσης, που παρατείνεται τακτικά κατά 90 ημέρες. Ο νόμος περί επιστράτευσης που ψηφίστηκε τον Απρίλιο του 2024 ορίζει ότι οι άνδρες ηλικίας μεταξύ 18 και 60 ετών, χωρίς στρατιωτική ικανότητα, πρέπει να εγγράφονται στα στρατιωτικά μητρώα και να έχουν πάντα μαζί τους τις στρατιωτικές τους ταυτότητες. Η ηλικία για στρατιωτική θητεία έχει επίσης μειωθεί από 27 σε 25 έτη.
Οι νεοσύλλεκτοι πρέπει τυπικά να ολοκληρώσουν αρκετούς μήνες εκπαίδευσης, πριν σταλούν στο μέτωπο, αλλά αυτό παραβιάζεται. Η κριτική έχει επικεντρωθεί κυρίως στην αχαλίνωτη διαφθορά στα γραφεία στρατολόγησης και στις μεθόδους των στρατιωτικών αρχών για την βίαιη στρατολόγηση ανδρών, στον δρόμο.
Ο χρόνος είναι πάντως εναντίον της Ουκρανίας, καθώς οι ρωσικές δυνάμεις συνεχίζουν την προέλασή τους. Εάν η στρατιωτική κατάσταση συνεχίσει να επιδεινώνεται για τη Ουκρανία, η συζήτηση για τις γυναίκες στην πρώτη γραμμή θα μπορούσε γρήγορα να μετατραπεί από θεωρητική πιθανότητα σε πικρή πραγματικότητα.