Παρά τις διπλωματικές προσπάθειες για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, μέχρι στιγμής όχι μόνο δεν έχουμε δει να σημειώνεται η ελάχιστη πρόοδος αλλά τις τελευταίες εβδομάδες έχουν ενταθεί οι επιθέσεις.
Ακόμη και πριν το ουκρανικό πλήγμα στις ρωσικές βάσεις την Κυριακή, οι ρωσικές δυνάμεις είχαν εξαπολύσει μερικές από τις πιο σφοδρές αεροπορικές επιθέσεις του πολέμου, άνοιξαν ένα νέο μέτωπο και ανέπτυξαν δεκάδες χιλιάδες επιπλέον στρατεύματα στα ουκρανικά σύνορα.
Την ίδια ώρα ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ φαίνεται να αντιλαμβάνεται πως ο δρόμος προς την ειρήνη μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας είναι αρκετά μακρύς. Παρομοιάζοντας τον πόλεμο στην Ουκρανία με καβγά μεταξύ δύο μικρών παιδιών που μισούν το ένα το άλλο, δήλωσε ότι «μερικές φορές είναι καλύτερο να τα αφήσεις να πολεμήσουν για λίγο και μετά να τα χωρίσεις».
Τι έχουμε επομένως να περιμένουμε το επόμενο διάστημα; Ορισμένοι αναλυτές πιστεύουν ότι η Ρωσία έχει ήδη ξεκινήσει την θερινή της επίθεση.
Άλλωστε, όπως σημειώνει ο Μπεν Μπάρι του Διεθνούς Ινστιτούτου Στρατηγικών Μελετών (IISS), συνήθως το καλοκαίρι καταγράφεται αύξηση των συγκρούσεων στην Ουκρανία.
Η αποτυχημένη αντεπίθεση της Ουκρανίας το 2023, όπως και η εισβολή των ουκρανικών δυνάμεων στην ρωσική περιοχή Κουρσκ το 2024 ξεκίνησαν τους καλοκαιρινούς μήνες, ενώ περίπου την ίδια εποχή πέρυσι η Μόσχα εξαπέλυσε μια αιφνιδιαστική επίθεση στην επαρχία Χάρκοβο της βόρειας Ουκρανίας.
Οι αναλυτές πιστεύουν ότι η Ρωσία επιχειρεί για άλλη μια φορά να σπάσει το αδιέξοδο. Για πάνω από ένα χρόνο, οι ρωσικές δυνάμεις σημειώνουν πρόοδο αλλά πολύ μικρή και με πολύ αργό ρυθμό, καταλαμβάνοντας περίπου 1.500 τετραγωνικά μίλια ουκρανικού εδάφους το 2024 που ισοδυναμεί με το 0,7% της συνολικής έκτασης της χώρας. Παράλληλα, το κόστος σε ανθρώπινες απώλειες ήταν τεράστιο. Σύμφωνα με τις ουκρανικές εκτιμήσεις, η Ρωσία κατέγραψε 434.000 απώλειες πέρυσι. Πρόκειται για περίπου 270 νεκρούς ή τραυματίες για κάθε τετραγωνικό μίλι που κατέκτησε.
Πλέον φαίνεται ότι θα μπορούσε να αλλάξει η δυναμική στο πεδίο. Τον περασμένο μήνα, για παράδειγμα, οι ρωσικές δυνάμεις προέλασαν με τον ταχύτερο ρυθμό που έχουμε δει από τον περασμένο Νοέμβριο, καταλαμβάνοντας κατά μέσο όρο 5,5 τετραγωνικά μίλια την ημέρα τον Μάιο . Πρόκειται για διπλάσιο ποσοστό από το αντίστοιχο του Απριλίο, σύμφωνα με το ουκρανικό στρατιωτικό μπλογκ DeepState.
Στο επίκεντρο το Ντονμπάς
Η προσπάθεια των ρωσικών δυνάμεων επικεντρώνεται στο Ντονμπάς, την ιστορικά ρωσόφωνη περιοχή στην ανατολική Ουκρανία που αποτελεί κεντρικό στοιχείο των εδαφικών διεκδικήσεων του Κρεμλίνου. Οι περισσότερες από τις επαρχίες που αποτελούν την περιοχή βρίσκονται ήδη υπό ρωσική στρατιωτική κατοχή, με τις δυνάμεις του Βλαντίμιρ Πούτιν να ελέγχουν το 99% του Λουγκάνσκ και περίπου το 77% του Ντονέτσκ.
Η χρονική στιγμή της επίθεσης δεν είναι συμπτωματική. Το καλοκαιρινό φύλλωμα προσφέρει καλύτερη κάλυψη στα προελαύνοντα στρατεύματα, παρά τα μειονεκτήματα όπως οι δυσκολίες απόκρυψης της κίνησης από τις θερμικές κάμερες.
Πιο κρίσιμο θεωρείται το γεγονός ότι η Ρωσία ενίσχυσε στη διάρκεια του χειμώνα το ανθρώπινο δυναμικό, αντιμετωπίζοντας τεχνικές αδυναμίες, βελτιώνοντας τις τακτικές και τις επικοινωνίες στο πεδίο των μαχών και βελτιώνοντας τα drones της. Αναμένεται έτσι να δοκιμάσει στην πράξη αυτές τις βελτιώσεις.
«Ξεπερασμένα» τα άρματα μάχης
Πάντως θεωρείται απίθανο να πραγματοποιηθεί μια παραδοσιακή επίθεση με χρήση αρμάτων μάχης. Δεδομένου ότι τα drones έχουν επικρατήσει στον πόλεμο, τέτοιες τακτικές είναι ξεπερασμένες, σημειώνει ο Πολωνός στρατιωτικός αναλυτής Κόνραντ Μουζίκα.
«Το πεδίο της μάχης είναι διαφανές», όπως είπε. «Οποιαδήποτε μεγάλης κλίμακας ανάπτυξη τεθωρακισμένων θα αποτύχει σχετικά γρήγορα. Έχουμε δει τους Ρώσους να στρέφονται σε στοχευμένες επιθέσεις μικρών μονάδων, συχνά μόνο τριών έως πέντε ανδρών. Επιθέσεις σε μέγεθος λόχου 50 έως 100 ανδρών σπάνια λαμβάνουν πια χώρα».
Αντ’ αυτού, οι ρωσικές δυνάμεις προελαύνουν με μοτοσικλέτες ή τετράτροχα. Επίσης, οι προμήθειες συχνά παραδίδονται στις θέσεις της πρώτης γραμμής με μουλάρια.
Πάντως θεωρείται απίθανο να σημειωθεί σημαντική πρόοδος, αν και ο Πούτιν φαίνεται βέβαιος ότι οι δυνάμεις του μπορούν να επιτύχουν σημαντική πρόοδο σε πολλαπλά μέτωπα.
Το ηθικό τους μπορεί να έχει κλονιστεί, αλλά οι δυνάμεις της πρώτης γραμμής της Ρωσίας δεν πτοήθηκαν από την μυστική επιχείρηση της Ουκρανίας σε τέσσερις ρωσικές βάσεις το Σαββατοκύριακο. Τα βομβαρδιστικά που καταστράφηκαν ή υπέστησαν ζημιές χρησιμοποιήθηκαν κυρίως για να χτυπήσουν πόλεις, όχι τα χαρακώματα.
Πού αποσκοπεί η δραστηριότητα στο Σούμι
Στο μεταξύ, οι μάχες έχουν ενταθεί κατά μήκος του μετώπου της περιφέρειας Σούμι στη βορειοανατολική Ουκρανία. Αφού εκδιώχθηκαν σε μεγάλο βαθμό από την περιοχή Κουρσκ της Ρωσίας τον Μάρτιο, οι ουκρανικές δυνάμεις δέχονται σήμερα πιέσεις στο γειτονικό Σούμι, όπου ο Πούτιν προσπαθεί να δημιουργήσει μια ζώνη ασφαλείας για να αποτρέψει μελλοντικές εισβολές σε ρωσικό έδαφος.
Σύμφωνα με πληροφορίες από τις ουκρανικές στρατιωτικές υπηρεσίες πληροφοριών, περίπου 125.000 Ρώσοι στρατιώτες έχουν συγκεντρωθεί κατά μήκος των συνόρων Σούμι και Χάρκοβο. Τις τελευταίες δέκα ημέρες, τέσσερα παραμεθόρια χωριά φέρεται να έχουν πέσει στα χέρια των Ρώσων.
Πάντως, φαίνεται απίθανο ότι οι κύριοι στόχοι της Μόσχας είναι το Σούμι ή το Χάρκοβο γιατί η Ρωσία δεν διαθέτει επαρκείς δυνάμεις σε αυτά τα μέτωπα για να μπορέσει να διεξάγει σοβαρές επιθέσεις εναντίον μεγάλων πόλεων. Αυτές οι επιχειρήσεις εκτιμάται ότι μπορεί αντίθετα να αποσκοπούν στην εκτροπή των ουκρανικών δυνάμεων από τον κύριο στόχο: το Ντονέτσκ.
Έχοντας αποσύρει τα στρατεύματα από το Κουρσκ, οι διοικητές της Ουκρανίας είχαν την πρόθεση να ενισχύσουν τις μονάδες στο Ντονέτσκ. Η ανάγκη υπεράσπισης του Σούμι όμως έχει εμποδίσει αυτή την αναδιάταξη. Ως αποτέλεσμα, οι ρωσικές δυνάμεις έχουν παραβιάσει τις άμυνες μεταξύ των πόλεων Ποκρόφσκ και Τορέτσκ, αυξάνοντας την πίεση στην Κοστιαντίνιβκα, έναν ζωτικό κόμβο για τα logistics.
Ο ρόλος της Κοστιαντίνιβκα
Στη Κοστιαντίνιβκα διασταυρώνονται δρόμοι και σιδηρόδρομοι ενώ παράλληλα η περιοχή αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της «ζώνης-φρούριο» της Ουκρανίας στο Ντονέτσκ. Εάν χαθεί, θα περιπλέξει τις προσπάθειες ανεφοδιασμού και ενδεχομένως θα θέσει το Κραματόρσκ – τη μεγαλύτερη πόλη στο Ντονέτσκ που δεν έχει καταληφθεί – εντός της εμβέλειας του ρωσικού πυροβολικού, μια εξέλιξη που Ουκρανοί αξιωματικοί προειδοποιούν ότι θα μπορούσε να αποβεί καταστροφική.
Δεδομένου του στόχου του Πούτιν να καταλάβει ολόκληρο το Ντονέτσκ, η Κοστιαντίνιβκα θεωρείται ότι είναι ο κύριος αρχικός στόχος της επίθεσης της Ρωσίας. Ορισμένες ουκρανικές στρατιωτικές πηγές αναγνωρίζουν την πιθανότητα απώλειας της συγκεκριμένης πόλης, αλλά υποστηρίζουν ότι μια τέτοια απώλεια δεν θα ήταν καταστροφική. Κρίνουν ότι η Ρωσία θα υποστεί βαριές απώλειες στις αστικές μάχες, χωρίς να αλλάξει σημαντικά τη στρατηγική ισορροπία.
Με πληροφορίες από Telegraph