«Σεισμό» στην ανατολική Ευρώπη προκάλεσαν οι οι δηλώσεις του Ειδικού Απεσταλμένου του προέδρου Τραμπ για την Ουκρανία, Κιθ Κέλογκ , σχετικά με την επέκταση του ΝΑΤΟ προς Ανατολάς.
Παραμονές του αυριανού, δεύτερου γύρου των διαπραγματεύσεων στην Κωνσταντινούπολη για το Ουκρανικό, ο Κέλογκ είπε ένα σαφές και ισχυρό όχι στην ένταξη της Ουκρανίας στην Ατλαντική Συμμαχία.
Το οποίο Όχι όμως, επεκτείνεται, όπως διευκρίνισε, και στη Γεωργία και τη Μολδαβία. Ο απεσταλμένος του Τραμπ χαρακτήρισε ούτε λίγο ούτε πολύ, «δικαιολογημένες και εύλογες » τις ανησυχίες της Μόσχας για την επέκταση το ΝΑΤΟ στην Ανατολική Ευρώπη, ενόψει των συνομιλιών για την Ουκρανία» τονίζουν Ευρωπαίοι διπλωμάτες.
Η Ρωσία απαιτεί άλλωστε, γραπτή διαβεβαίωση στις διαπραγματεύσεις για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία , ότι το ΝΑΤΟ δεν θα επεκταθεί περισσότερο, προς τα ανατολικά. Ο ειδικός απεσταλμένος Τραμπ αναφέρθηκε επίσης στη μη ένταξη της Μολδαβίας και της Γεωργίας στο ΝΑΤΟ , στέλνοντας ουσιαστικά ένα μήνυμα προς τον πρόεδρο Πούτιν ότι οι ΗΠΑ δεν είναι προετοιμασμένες να υπερασπιστούν αυτές τις χώρες, σε περίπτωση ρωσικής επίθεσης.
Εκπρόσωποι από τέσσερις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης αντέδρασαν με αγανάκτηση στις δηλώσεις της κυβέρνησης Τραμπ.«Η Ρωσία προσπαθεί να πετύχει αυτό που ήθελε το 2022: μια ζώνη ασφαλείας», δήλωσε Λιθουανός αξιωματούχος στη βρετανική εφημερίδα The Independent : «Μοιάζει με το Μόναχο, όπου οι μεγάλες δυνάμεις αποφασίζουν για την τύχη των μικρότερων δυνάμεων», δήλωσε, αναφερόμενος στη Συμφωνία μεταξύ Γερμανίας, Μεγάλης Βρετανίας, Γαλλίας και Ιταλίας που συνήφθη στις 29 Σεπτεμβρίου 1938 και η οποία τελικά , δεν απέτρεψε την εισβολή των Ναζί στην Τσεχοσλοβακία. Το Κρεμλίνο εξέφρασε βέβαια την ικανοποίησή του και χαρακτήρισε «ευτυχές» το γεγονός που η αντίσταση του Πούτιν στο ΝΑΤΟ «συναντά επιτέλους κατανόηση» στην Ουάσινγκτον.
Κομβικό σημείο
Αν λάβουμε υπόψη την πρόσφατη ιστορία, πρόκειται για ένα κομβικό σημείο καμπής, καθώς το 2008, στη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βουκουρέστι , η Δύση είχε θέσει στην ημερήσια διάταξη την ένταξη της Γεωργίας και της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ. «Η Ουκρανία είναι απλώς ένα πιόνι σε ένα μεγαλύτερο γεωπολιτικό παιχνίδι , με τις αρχές στο Κίεβο να έχουν παραδοθεί στις δυνάμεις που τις χρησιμοποίησαν και τις κακομεταχειρίστηκαν στον υπαρξιακό τους αγώνα εναντίον της Ρωσίας», σημειώνουν διπλωματικές πηγές στις Βρυξέλλες.
Δεδομένου όμως ότι ο ουκρανικός πόλεμος γεννήθηκε και εξελίχθηκε ως σύγκρουση μεταξύ Δύσης και Ρωσίας, είναι προφανές ότι για την επίτευξη ειρήνης απαιτείται μια συμφωνία μεταξύ των πραγματικών πρωταγωνιστών, αφήνοντας το Κίεβο σε ρόλο παρατηρητή. « Ο πρόεδρος Τραμπ κατανοεί πλέον ότι ήταν μεγάλο λάθος να προσεγγίσει την περίπλοκη ουκρανική σύγκρουση με καουμπόικη συμπεριφορά», τονίζουν οι ίδιες πηγές . «Είχε υποσχεθεί να το κλείσει γρήγορα, ένα χρονοδιάγραμμα που ήταν πραγματικά αδύνατο να τηρηθεί. Και τώρα η έλλειψη αποτελεσμάτων κινδυνεύει να κάνει τον πρόεδρο Τραμπ να φαίνεται αδύναμος στα μάτια τόσο των υποστηρικτών του όσο και των εχθρών του. Παρά τις αβεβαιότητες, ωστόσο, πιστεύουμε ότι θα διατηρήσει τη γραμμή που έχει ακολουθήσει μέχρι τώρα», εκτιμούν οι ίδιες πηγές.
Ποιοι υπονομεύουν τη διαδικασία
Υπάρχουν βέβαια και οι Ευρωπαίοι ηγέτες που βλέποντας να διαψεύδονται οι ελπίδες ότι ο πόλεμος θα μπορούσε να συντρίψει τη Ρωσία – με την πολυδιαφημισμένη και βέβαιη στρατηγική νίκη- θέλουν να διαιωνίσουν τον πόλεμο. Πιστεύουν ότι μετατρέποντας την ευρωπαϊκή οικονομία σε πολεμική , θα διαβρώσουν τους πόρους της Μόσχας και θα περιορίσουν την παγκόσμια επιρροή της.
Οι ηγέτες αυτοί με πρώτους τον Γάλλο Πρόεδρο Μακρόν και το Βρετανό πρωθυπουργό Κιρ Στάρμερ , για να διαιωνίσουν τον πόλεμο κινούνται προς δύο κατευθύνσεις: η πρώτη είναι να καταστρέψουν τις διαπραγματεύσεις στην Κωνσταντινούπολη και η δεύτερη, να αναγκάσουν τον Τραμπ να αλλάξει τη διαπραγματευτική του προσέγγιση, επαναφέροντας την αμερικανική εξωτερική πολιτική στα χνάρια της προηγούμενης κυβέρνησης Μπάιντεν.
Δεν είναι τυχαίο ότι εν μέσω αυτής της διαμάχης, δύο Αμερικανοί γερουσιαστές, ο Ρεπουμπλικάνος Λίντσεϊ Γκράχαμ και ο Δημοκρατικός Ρίτσαρντ Μπλούμενθαλ , από τους πιο ένθερμους υποστηρικτές της συνέχισης των εχθροπραξιών, προσγειώθηκαν στο Κίεβο στις 30 Μαΐου, για να διαβεβαιώσουν τον Ζελένσκι ότι οι προηγούμενοι χορηγοί του εξακολουθούν να έχουν μεγάλη δύναμη στην Ουάσιγκτον και έτσι θα τον προστατεύσουν από την πίεση του Τραμπ για την επιδίωξη της ειρήνης. Οι δύο γερουσιαστές είναι οι κύριοι υποστηρικτές μιας νομοθετικής πρωτοβουλίας που στοχεύει στην εισαγωγή δασμών 500% σε χώρες που αγοράζουν ρωσικά προϊόντα, μια διάταξη που, εάν εγκριθεί, θα πέσει σαν σφυρί στις προσπάθειες του Τραμπ προς τη Μόσχα, περιπλέκοντας σημαντικά την παγκόσμια ειρήνη .
Τα βλέμματα στην Κωνσταντινούπολη
Η Ρωσία ανακοίνωσε πάντως ότι η αντιπροσωπεία της θα μεταβεί αύριο στην Κωνσταντινούπολη για διαπραγματεύσεις. Η Ουκρανία, επίσης ,αφού εξέφρασε δημόσια την απροθυμία της, φαίνεται ότι τελικά θα κάνει το ίδιο, λόγω της πίεσης της κυβέρνησης Τραμπ, όπως έγραψε η Washington Post. Αλλά είναι ακόμη πολύ νωρίς για να υπάρξουν προβλέψεις για το αποτέλεσμά της. Οχι μόνο λόγω των συνεχιζόμενων αντιπαραθέσεων, αλλά και επειδή στη σύνοδο της Κωνσταντινούπολης θα συμμετάσχουν, με μια μορφή που δεν είναι ακόμη σαφής, οι σύμβουλοι εθνικής ασφάλειας της Μεγάλης Βρετανίας, της Γαλλίας και της Γερμανίας-τριών χωρών της Συμμαχίας των Προθύμων-που μέχρι στιγμής δεν έχουν βοηθήσει στην ηρεμία των υδάτων. Το αντίθετο μάλιστα…
