Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν κλίνει προς την αναγνώριση ενός παλαιστινιακού κράτους, αλλά διπλωμάτες και ειδικοί λένε ότι μια τέτοια κίνηση μπορεί να αποδειχθεί πρόωρος και αναποτελεσματικός τρόπος για να πιέσουν το Ισραήλ να προχωρήσει σε μια ειρηνευτική συμφωνία με τους Παλαιστίνιους.
Λένε ότι θα μπορούσε να εμβαθύνει τις δυτικές διχάσεις, όχι μόνο εντός της ήδη διχασμένης Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και με τις Ηνωμένες Πολιτείες, τον πιο πιστό σύμμαχο του Ισραήλ, και θα πρέπει να συνοδεύεται από άλλα μέτρα, όπως κυρώσεις και εμπορικές απαγορεύσεις, αν η αναγνώριση ήταν κάτι περισσότερο από μια συμβολική χειρονομία.
Γάλλοι αξιωματούχοι σταθμίζουν την κίνηση πριν από τη διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών, την οποία η Γαλλία και η Σαουδική Αραβία συνδιοργανώνουν μεταξύ 17 και 20 Ιουνίου, για να καθορίσουν τις παραμέτρους για έναν οδικό χάρτη προς ένα παλαιστινιακό κράτος, διασφαλίζοντας παράλληλα την ασφάλεια του Ισραήλ.
«Μόνο μια πολιτική λύση θα καταστήσει δυνατή την αποκατάσταση της ειρήνης και την οικοδόμηση μακροπρόθεσμα», δήλωσε ο Μακρόν την Τετάρτη κατά τη διάρκεια επίσκεψής του στην Ινδονησία.
«Μαζί με τη Σαουδική Αραβία θα οργανώσουμε σύντομα μια διάσκεψη για τη Γάζα στη Νέα Υόρκη για να δώσουμε νέα ώθηση στην αναγνώριση ενός παλαιστινιακού κράτους και στην αναγνώριση του κράτους του Ισραήλ και του δικαιώματός του να ζει με ειρήνη και ασφάλεια σε αυτή την περιοχή», πρόσθεσε ο Μακρόν.
Εάν ο Μακρόν προχωρήσει, η Γαλλία, η έδρα των μεγαλύτερων εβραϊκών και μουσουλμανικών κοινοτήτων της Ευρώπης, θα γινόταν η πρώτη δυτική – και βαρύνουσα – δύναμη που θα αναγνωρίσει ένα παλαιστινιακό κράτος, δίνοντας δυνητικά μεγαλύτερη ώθηση σε ένα κίνημα που μέχρι τότε κυριαρχούνταν από μικρότερα έθνη που είναι γενικά πιο επικριτικά προς το Ισραήλ.
«Εάν η Γαλλία κινηθεί, θα ακολουθήσουν αρκετές χώρες», δήλωσε στο Reuters ο υπουργός Εξωτερικών της Νορβηγίας Έσπεν Μπαρθ Άιντε.
Η στάση του Μακρόν έχει αλλάξει εν μέσω της εντεινόμενης επίθεσης του Ισραήλ στη Γάζα και της κλιμακούμενης βίας από Ισραηλινούς εποίκους στη Δυτική Όχθη, και υπάρχει μια αυξανόμενη αίσθηση επείγουσας ανάγκης στο Παρίσι να δράσουν τώρα πριν εκλείψει για πάντα η ιδέα της λύσης δύο κρατών.
«Πρέπει να περάσουμε από τα λόγια στις πράξεις. Αντιμέτωποι με γεγονότα στο έδαφος, η προοπτική ενός παλαιστινιακού κράτους πρέπει να διατηρηθεί. Απαιτούνται μη αναστρέψιμα και συγκεκριμένα μέτρα”, δήλωσε την περασμένη εβδομάδα η σύμβουλος του Μακρόν για τη Μέση Ανατολή, Αν-Κλερ Λεζάντρε.
Οι διπλωμάτες προειδοποιούν ότι, ενώ ο Μακρόν τώρα ευνοεί την κίνηση, δεν έχει λάβει ακόμη τελική απόφαση και τα πράγματα θα μπορούσαν να αλλάξουν – συμπεριλαμβανομένης μιας πιθανής συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός στη Γάζα – πριν από τα μέσα Ιουνίου.
Ωστόσο, οι διπλωμάτες του προσπαθούν να εξασφαλίσουν ότι υπάρχουν οι καλύτερες συνθήκες για να λάβει την απόφαση, συμπεριλαμβανομένων των πλήρεις αξιολογήσεις στη διάσκεψη του ΟΗΕ για τη μεταρρύθμιση της Παλαιστινιακής Αρχής, τον αφοπλισμό της Χαμάς ή τη μελλοντική ανοικοδόμηση.
Ισραηλινό λόμπι
Ισραηλινοί αξιωματούχοι έχουν περάσει μήνες ασκώντας πιέσεις για να αποτρέψουν αυτό που ορισμένοι περιέγραψαν ως «πυρηνική βόμβα» για τις διμερείς σχέσεις.
Η ιδέα ότι η Γαλλία, ένας από τους στενότερους συμμάχους του Ισραήλ και μέλος της G7, θα μπορούσε να αναγνωρίσει ένα παλαιστινιακό κράτος, σίγουρα θα εξόργιζε τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου.
Όταν η Βρετανία και ο Καναδάς προσχώρησαν στη Γαλλία αυτόν τον μήνα για να πουν ότι θα μπορούσαν να επιβάλουν συγκεκριμένα μέτρα στο Ισραήλ και να δεσμευτούν για την αναγνώριση ενός παλαιστινιακού κράτους, ο Νετανιάχου εξέδωσε μια αυστηρή επίπληξη, κατηγορώντας τους ηγέτες των τριών χωρών για αντισημιτισμό.
Διπλωμάτες λένε ότι ο Καναδάς και η Βρετανία παραμένουν «χλιαροί» προς το παρόν σχετικά με την αναγνώριση, υποδεικνύοντας ότι προτεραιότητα είναι να κάνουν τη διαφορά στο έδαφος, κάτι που μπορεί να μειώσει τις φιλοδοξίες του Μακρόν.
Σύμφωνα με δύο πηγές που γνωρίζουν το θέμα, οι προειδοποιήσεις του Ισραήλ προς τη Γαλλία κυμαίνονται από τον περιορισμό της ανταλλαγής πληροφοριών έως την περίπλοκη περιφερειακή πρωτοβουλία του Παρισιού – ακόμη και υπονοούμενα για πιθανή προσάρτηση τμημάτων της Δυτικής Όχθης.
Το αν αυτό θα πραγματοποιηθεί φαίνεται απίθανο, δεδομένου του πιθανού διεθνούς αντίκτυπου που τροφοδοτεί έναν από τους μεγαλύτερους φόβους του Ισραήλ: την εμβάθυνση της απομόνωσης, ιδιαίτερα όσον αφορά την Ευρώπη, τον βασικό εμπορικό του εταίρο.
«(Αλλά) η αντίδραση θα είναι αρνητική σε γενικές γραμμές (στο Ισραήλ)», δήλωσε στο Reuters ο Ταμίρ Χαϊμάν, Εκτελεστικός Διευθυντής του Ινστιτούτου Μελετών Εθνικής Ασφάλειας (INSS), προσθέτοντας ότι θα τροφοδοτήσει μια ακροδεξιά αφήγηση στο Ισραήλ ότι ο κόσμος είναι εναντίον του. «Θα ήταν άχρηστο και χάσιμο χρόνου».
Αλλαγή στάσης από τη Γαλλία
Ο Μακρόν υποστήριξε σθεναρά το Ισραήλ μετά την επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023, η οποία σκότωσε 1.200 ανθρώπους και συνέλαβε 250 ομήρους. Αλλά έχει σταθερά οξύνει τη γλώσσα του εναντίον του Ισραήλ για τις ενέργειές του στη Γάζα, όπου ο αριθμός των νεκρών μεταξύ των Παλαιστινίων έχει αυξηθεί σε περισσότερους από 50.000, σύμφωνα με Παλαιστίνιους αξιωματούχους υγείας.
«Πρέπει να προχωρήσουμε προς την αναγνώριση. Τους επόμενους μήνες θα το κάνουμε», είπε ο Μακρόν κατά τη διάρκεια συνέντευξης στις 9 Απριλίου.
Ακόμη και τότε, αντιστάθμισε, θέτοντας ασαφείς όρους και λέγοντας ότι στόχευε να οικοδομήσει δυναμική με έναν συνασπισμό που στηρίζει τη Γαλλία, ενώ ωθούσε τα μουσουλμανικά κράτη να αναγνωρίσουν το Ισραήλ.
Ωστόσο, δεν υπάρχουν προς το παρόν ενδείξεις ότι οποιαδήποτε νέα μουσουλμανικά κράτη – συμπεριλαμβανομένης της Σαουδικής Αραβίας – είναι έτοιμα να προχωρήσουν προς την εξομάλυνση των σχέσεων με το Ισραήλ, δεδομένης της εκτεταμένης οργής για τη δεινή κατάσταση της Γάζας.
Οι επικριτές του Μακρόν υποστηρίζουν ότι η αναγνώριση θα πρέπει να γίνει ως μέρος των διαπραγματεύσεων για μια λύση δύο κρατών -όχι πριν- και προειδοποιούν ότι μια πρόωρη κίνηση θα μπορούσε να αποδυναμώσει τα κίνητρα για τους Παλαιστίνιους να συμμετάσχουν.
Υπογραμμίζοντας τις διαιρέσεις εντός της ΕΕ, ένας Ευρωπαίος διπλωμάτης είπε: «Αποψή μας είναι ότι αυτή η αναγνώριση δεν θα ήταν χρήσιμη τώρα ούτε θα ενθαρρύνει περισσότερη δράση στα κράτη μέλη».
Άλλοι λένε ότι η αναγνώριση πρέπει να συνδυαστεί με άλλα μέτρα, όπως μια πανευρωπαϊκή απαγόρευση του εμπορίου με παράνομους ισραηλινούς οικισμούς στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη και συγκεκριμένες κυρώσεις σε Ισραηλινούς αξιωματούχους.
Γάλλοι αξιωματούχοι λένε ότι δεν θα επηρεαστούν από τέτοια κριτική ή από την ισραηλινή πίεση.
«Αν υπάρχει μια στιγμή στην ιστορία να αναγνωρίσουμε ένα παλαιστινιακό κράτος, ακόμα κι αν είναι απλώς συμβολικό, τότε θα έλεγα ότι αυτή η στιγμή έχει έρθει», είπε ανώτερος Γάλλος αξιωματούχος, προσθέτοντας ότι ο Μακρόν μπορεί επίσης να θέλει να αφήσει ένα ίχνος στην ιστορία πριν λήξει η προεδρική του θητεία το 2027.
Πηγή: Reuters
