Την ώρα που ρωσικά και ουκρανικά drones εξαπολύουν επιθέσεις, η πιο κρίσιμη μάχη δεν διεξάγεται ούτε στους αιθέρες ούτε στο μέτωπο. Θα κριθεί στο… τηλέφωνο – και συγκεκριμένα στο ακουστικό του προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, που αναμένεται να συνομιλήσει σήμερα με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν.
Η τηλεφωνική επικοινωνία έχει προγραμματιστεί για τις 17:00 ώρα Ελλάδος. Κίεβο και Μόσχα παλεύουν για το αυτί του Αμερικανού προέδρου, γνωρίζοντας πως η άποψη που θα σχηματίσει μπορεί να κρίνει όχι απλώς την έκβαση της σύγκρουσης, αλλά και τις αμερικανικές παροχές στρατιωτικής και οικονομικής βοήθειας που κρατούν την Ουκρανία όρθια. Ο Τραμπ, όπως λένε όσοι τον συναναστρέφονται, φανερώνει ολοένα και μεγαλύτερη ενόχληση με την πορεία των ειρηνευτικών προσπαθειών και έχει πει στους συμβούλους του ότι είναι καιρός να «τελειώνει το θέμα».
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες, αναγνωρίζοντας τη δυναμική της στιγμής, έσπευσαν να επικοινωνήσουν μαζί του νωρίτερα σήμερα για να του εκθέσουν τις ανησυχίες τους, ελπίζοντας ότι θα τον επηρεάσουν πριν σηκώσει το τηλέφωνο για τον Πούτιν.
Η ατμόσφαιρα στην Ευρώπη είναι φορτισμένη. Ο φόβος των Ευρωπαίων, όπως σχολιάζει το CNN, είναι πως η συνομιλία με τον Πούτιν μπορεί να οδηγήσει σε έναν «συμβιβασμό μεταξύ ανδρών», με τους δύο ηγέτες να εκπονούν ένα δικό τους σχέδιο ειρήνευσης, το οποίο θα παρουσιάσουν μετά ως τετελεσμένο. Ο Ζελένσκι από την πλευρά του, με τον οποίο ο Τραμπ λέει πως θα μιλήσει κατόπιν, βλέπει με ανησυχία το ενδεχόμενο να του τεθεί το δίλημμα: «ειρήνη με τους όρους Πούτιν ή διακοπή της βοήθειας».
Ο Πούτιν δεν πρόκειται να υποχωρήσει
Στη Μόσχα, σύμφωνα με πρόσωπα που γνωρίζουν τις σκέψεις του Κρεμλίνου, ο Πούτιν εμφανίζεται σίγουρος πως μπορεί μέχρι το τέλος του έτους να εδραιώσει την πλήρη ρωσική κατοχή στις τέσσερις ουκρανικές περιφέρειες που έχει προσαρτήσει. Δεν προτίθεται, επομένως, να προσφέρει καμία ουσιαστική παραχώρηση στον Τραμπ.
Ο στόχος του είναι διαφορετικός: να κερδίσει χρόνο, να συνεχίσει την προέλαση, και να κρατήσει τον Τραμπ «ζεστό» για μελλοντικές συνομιλίες, έστω κι αν δεν οδηγήσουν σύντομα κάπου.
Ο Ρώσος πρόεδρος ενδεχομένως να προσπαθήσει να γοητεύσει τον Τραμπ με φιλοφρονήσεις, υποσχέσεις για μπίζνες, ακόμα και έμμεσες απειλές, εκτιμώντας πως ο Αμερικανός πρόεδρος δεν επιθυμεί μια νέα κλιμάκωση.
Ο Τραμπ το βλέπει προσωπικά
Το ενδιαφέρον είναι ότι και οι δύο ηγέτες φαίνεται να συμμερίζονται την πεποίθηση πως μόνον εκείνοι μπορούν να φέρουν την ειρήνη, με προσωπική διαπραγμάτευση. Ο Τραμπ, μετά τις απογοητευτικές επαφές της Κωνσταντινούπολης μεταξύ Ουκρανών και Ρώσων – τις πρώτες μετά από χρόνια – έχει πει σε συνεργάτες του πως «αν δεν το κάνω εγώ, δεν θα το κάνει κανείς».
Ήδη, στην κηδεία του Πάπα Φραγκίσκου πριν λίγες εβδομάδες, σε κατ’ ιδίαν συνάντησή του με τον Ζελένσκι, είχε καταδικάσει δημοσίως την επίθεση με πυραύλους στο Κίεβο και αμφισβήτησε ανοιχτά την ειλικρίνεια του Πούτιν ως προς τον τερματισμό της σύγκρουσης. Σήμερα, όμως, φαίνεται πρόθυμος να του δώσει άλλη μια ευκαιρία.
Πολιτικό και στρατιωτικό αδιέξοδο
Η αλήθεια είναι πως ούτε η Μόσχα ούτε το Κίεβο δείχνουν διατεθειμένα να αποδεχτούν στο ελάχιστο τους όρους του άλλου. Οι όποιες διαπραγματεύσεις, είτε απευθείας είτε τηλεφωνικές, δεν είναι άνευ νοήματος – αποκαλύπτουν τουλάχιστον πόσο μακριά βρίσκονται ακόμη οι δύο πλευρές. Ωστόσο τα χαρτιά βρίσκονται στα χέρια της Ρωσίας, όπως σε εκείνη τη θυελλώδη συνάντηση στον Λευκό Οίκο είχε πει ο Ντόναλντ Τραμπ στον Ζελένσκι. Θα θελήσουν λοιπόν οι ΗΠΑ να της ασκήσουν πίεση;
Ο ίδιος ο Πούτιν, δεν φοβάται νέες κυρώσεις, ούτε αποκλείει έναν μακρύ πόλεμο αν αυτό απαιτείται για να επιβάλει τους στόχους του. Και αυτό ακριβώς καθιστά τη σημερινή τηλεφωνική επικοινωνία – όσο διαρκέσει – την πιο κρίσιμη μάχη του πολέμου μέχρι στιγμής.