Περίπου 150 χώρες σε όλο τον κόσμο θα λάβουν τις επόμενες τρεις εβδομάδες τη «λυπητερή» από την Ουάσινγκτον: Μια επιστολή από τον υπουργό Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ ή τον υπουργό Εμπορίου Χάουαρντ Λούτνικ, για τους δασμούς που θα αντιμετωπίσουν στο μέλλον στις εξαγωγές τους στις Ηνωμένες Πολιτείες.
«Υπάρχουν 150 χώρες που θέλουν να κλείσουν μια συμφωνία. Αλλά απλώς δεν είναι δυνατό να διαπραγματευτούμε με τόσες πολλές χώρες», δήλωσε ο Τραμπ κατά τη διάρκεια μιας συζήτησης στρογγυλής τραπέζης για επιχειρηματίες, στο Άμπου Ντάμπι, την τελευταία ημέρα του ταξιδιού του στη Μέση Ανατολή.
«Ο Σκοτ και ο Χάουαρντ θα στείλουν επιστολές, ενημερώνοντας τις χώρες αυτές τι πρέπει να πληρώσουν για να κάνουν επιχειρήσεις στις Ηνωμένες Πολιτείες», δήλωσε ο Τραμπ. Άφησέ ανοιχτό πάντως τι ακριβώς θα σημαίνει αυτό και ποιες χώρες θα επηρεαστούν. Απλώς δήλωσε ότι οι ΗΠΑ θα ενεργήσουν «πολύ δίκαια».
Μέχρι στιγμής, ωστόσο, η Ουάσιγκτον έχει καταφέρει να συνάψει μόνο δύο συμφωνίες: με τη Μεγάλη Βρετανία και την Κίνα.
Η συμφωνία με τη Μεγάλη Βρετανία ειδικότερα, κατέστησε σαφές σε πολλές χώρες ότι η κυβέρνηση των ΗΠΑ σκοπεύει να διατηρήσει έναν βασικό δασμό 10% , παρά τις όποιες παραχωρήσεις.
Δεν πρόκειται βέβαια για ολοκληρωμένες εμπορικές συμφωνίες, αλλά απλώς μικρά πρώτα βήματα. Και στις δύο περιπτώσεις, οι χώρες συμφώνησαν να μειώσουν τους υφιστάμενους δασμούς και άλλα εμπορικά εμπόδια και να συνεχίσουν τις συνομιλίες.
Τι να περιμένει η ΕΕ;
Μόλις την περασμένη εβδομάδα, ο Τραμπ ανακοίνωσε ότι άλλες τέσσερις έως πέντε συμφωνίες, είναι κοντά στην οριστικοποίηση. Η προσωρινή εκεχειρία των 90 ημερών έως τις 9 Ιουλίου, θα μπορούσε να επιτρέψει στις μεμονωμένες χώρες να διαπραγματευτούν μια νέα εμπορική συμφωνία με τις ΗΠΑ. Ωστόσο, οι διαπραγματεύσεις αποδεικνύονται πιο δύσκολες από ό,τι ανέμενε η κυβέρνηση Τραμπ.
Οι διαπραγματεύσεις μεταξύ ΗΠΑ και ΕΕ έχουν επίσης μέχρι στιγμής παραμείνει χωρίς αποτέλεσμα. Σύμφωνα με το Politico , η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έλαβε επιστολή από την Ουάσινγκτον την περασμένη εβδομάδα, με την οποία η κυβέρνηση Τραμπ δήλωνε την προθυμία της να αναθεωρήσει την εμπορική της σχέση με την ΕΕ. «Είναι ένα πρώτο θετικό σημάδι μετά από μικρή πρόοδο που έχει σημειωθεί σε προηγούμενες συνομιλίες μεταξύ Βρυξελλών και Ουάσινγκτον», λένε παράγοντες της αγοράς.
Την προηγούμενη εβδομάδα, η ΕΕ αύξησε την πίεση στις ΗΠΑ ανακοινώνοντας πιθανά αντίμετρα. Εάν οι διαπραγματεύσεις αποβούν ανεπιτυχείς, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει προτείνει ειδικούς δασμούς στις εισαγωγές από τις ΗΠΑ,αξίας 95 δισεκατομμυρίων ευρώ.
«Οι δασμοί έχουν ήδη αρνητικό αντίκτυπο στην παγκόσμια οικονομία. Η ΕΕ παραμένει σταθερά προσηλωμένη στην εξεύρεση κοινής λύσης στις διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ», δήλωσε η πρόεδρος της Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Για «άλλες πολιτείες»
Σε κάθε περίπτωση, η ΕΕ πρέπει να προωθήσει συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών με άλλες οικονομικές περιοχές, εφόσον ο πρόεδρος Τραμπ κρατά τον κόσμο σε αγωνία με την ασταθή δασμολογική του πολιτική . Επιπλέον, η ΕΕ πρέπει «να αναλάβει ηγετικό ρόλο στην υπεράσπιση της παγκόσμιας εμπορικής τάξης», ανέφεραν Γάλλοι και Γερμανοί οικονομολόγοι, σε δήλωση του Γαλλο-Γερμανικού Συμβουλίου Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων.
«Η ΕΕ πρέπει να υποστηρίξει τις ευρωπαϊκές εταιρείες, η πρόσβαση των οποίων στις αγορές των ΗΠΑ είναι περιορισμένη, αλλά και στην εύρεση νέων εμπορικών εταίρων», δήλωσε η Μόνικα Σνίτσερ, συμπρόεδρος του Γαλλο-Γερμανικού Συμβουλίου Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων. «Όσο περισσότερο εμπόριο κάνουν οι ευρωπαϊκές οικονομίες με άλλες χώρες και οικονομικές περιοχές, τόσο χαμηλότερο θα είναι το κόστος των δασμών», προσθέτει.
Οι Ευρωπαίοι οικονομολόγοι θεωρούν πάντως ότι οι δασμοί του Τραμπ θα πλήξουν την οικονομία των ΗΠΑ ακόμη περισσότερο, από ό,τι την ευρωπαϊκή αγορά . Οι οικονομολόγοι αναμένουν ότι η πραγματική παραγωγή στις ΗΠΑ θα μειωθεί κατά 1 έως 1,63% του ΑΕΠ. Εντός της ΕΕ, η μείωση αναμένεται να είναι μόνο 0,15%. Ένα δεύτερο σενάριο προβλέπει μείωση της πραγματικής παραγωγής εντός της ΕΕ μεταξύ 0,22% και 0,33%.
Η συμφωνία με Mercosur και Ινδία
Ηδη,αρκετές συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών της ΕΕ με οικονομικά ισχυρές χώρες ή οικονομικές περιοχές,βρίσκονται είτε υπό διαπραγμάτευση είτε στη διαδικασία έγκρισης. Μία από τις πιο σημαντικές μεταξύ αυτών είναι η συμφωνία ΕΕ-Mercosur. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Ένωση, η ΕΕ είναι ο μεγαλύτερος ξένος επενδυτής στη ζώνη ελεύθερων συναλλαγών της Νότιας Αμερικής -που ιδρύθηκε το 1991 από την Αργεντινή, τη Βραζιλία, την Παραγουάη και την Ουρουγουάη- με επενδύσεις ύψους 340 δισεκατομμυρίων ευρώ μόνο το 2021.
Στις 6 Δεκεμβρίου 2024, η ΕΕ ανακοίνωσε ότι είχε σημειώσει σημαντική πρόοδο σε αυτόν τον τομέα. «Πρόκειται για μια συμφωνία επωφελής για όλους, η οποία θα αποφέρει σημαντικά οφέλη για τους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις», δήλωσε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. «Η συμφωνία ΕΕ-Mercosur είναι η μεγαλύτερη που έχει συναφθεί ποτέ όσον αφορά την προστασία των τροφίμων και ποτών της ΕΕ.» Περισσότερα από 350 προϊόντα προστατεύονται πλέον από τη συμφωνία. Η συμφωνία με την ένωση Mercosur αναμένεται να εξοικονομήςει στις εταιρείες της ΕΕ τέσσερα δισεκατομμύρια ευρώ από δασμούς εξαγωγής κάθε χρόνο.
Η ΕΕ διαπραγματεύεται επίσης επί του παρόντος μια συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών με την Ινδία. Σύμφωνα με την Επιτροπή, η ΕΕ είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Ινδίας, αντιπροσωπεύοντας το 12,2% του συνολικού ινδικού εμπορίου το 2023. Αυτό ισοδυναμεί με αγαθά αξίας 124 δισεκατομμυρίων ευρώ. Οι διαπραγματεύσεις στοχεύουν στη μείωση των εμποδίων και στην ενθάρρυνση των ευρωπαϊκών εταιρειών να εξάγουν περισσότερα αγαθά.
