Ο Λέων ΙΔ΄, ο πρώτος Αμερικανός Πάπας στην ιστορία, ενθρονίζεται επισήμως σήμερα, Κυριακή 18 Μαΐου, ως ο 267ος επίσκοπος Ρώμης, κατά τη διάρκεια επίσημης Θείας Λειτουργίας στην Πλατεία του Αγίου Πέτρου, παρουσία ηγετών κρατών, μελών βασιλικών οικογενειών και χιλιάδων πιστών.
Η λειτουργία θα είναι πλούσια σε συμβολισμούς, περιλαμβάνοντας την επίσημη απονομή των εμβλημάτων του παπικού αξιώματος:
- Το πάλλιον, ένα ένδυμα από μαλλί αρνιού που συμβολίζει την ποιμαντική φροντίδα του Πάπα και τον ρόλο του ως ποιμένα της Εκκλησίας
- και το περίφημο δαχτυλίδι του ψαρά, που συμβολίζει την εξουσία του ως διαδόχου του Αποστόλου Πέτρου, ψαρά στο επάγγελμα και – κατά την Καθολική Εκκλησία – πρώτου πάπα.
Μεταξύ των προσωπικοτήτων που θα παραστούν στη δίωρη λειτουργία είναι ο Αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Τζ. Ντ. Βανς, ο Υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο, ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι και η πρόεδρος του Περού Ντίνα Μπολουάρτε – της χώρας όπου ο Λέων ΙΔ΄ υπηρέτησε για δεκαετίες ως ιεραπόστολος και επίσκοπος. Συνολικά, η Αγία Έδρα θα φιλοξενήσει αντιπροσωπείες από περισσότερες από 150 χώρες.
Ο 69χρονος πάπας, με καταγωγή από το Σικάγο, αναμένεται να χαιρετίσει τις διεθνείς αποστολές μετά το πέρας της λειτουργίας, σύμφωνα με εκπρόσωπο του Βατικανού.
Αν και εξελέγη στις 8 Μαΐου, η παποσύνη του Λέοντα ΙΔ΄ ξεκινά επισήμως την Κυριακή. Η πρώτη γενική ακρόαση με το κοινό έχει προγραμματιστεί για τις 21 Μαΐου.
Η πρώτη του λειτουργία
Κατά τη λειτουργία της 9ης Μαΐου, την πρώτη του ως Πάπας, κάλεσε τον κλήρο να επιδείξει ταπεινότητα, επανέλαβε τις εκκλήσεις του για ειρήνη και εξήγησε την επιλογή του παπικού του ονόματος. Σε επόμενη ομιλία στο Βατικανό, απηύθυνε έκκληση για τον τερματισμό των συγκρούσεων στην Ουκρανία και τη Γάζα, δηλώνοντας: «Ποτέ ξανά πόλεμος».
Γνωστός για την αγάπη του στο τένις, ο Λέων ΙΔ΄ έχει ήδη συναντηθεί με δημοσιογράφους, καθώς και με τον κορυφαίο τενίστα του κόσμου, Γιανίκ Σίνερ.
Τα σύμβολα του παπικού αξιώματος
Το πρωί της Κυριακής, ο Πάπας Λέων θα χρησιμοποιήσει για πρώτη φορά το popemobile (παπικό όχημα), προκειμένου να χαιρετήσει το πλήθος στην Πλατεία του Αγίου Πέτρου, πριν εισέλθει στη βασιλική για τη Θεία Λειτουργία.
Το τελετουργικό ξεκινά με τον Πάπα να κατεβαίνει στον τάφο του Αγίου Πέτρου, συνοδευόμενος από ηγέτες των Ορθόδοξων Εκκλησιών, προκειμένου να προσευχηθεί. Στη συνέχεια, δύο κληρικοί θα μεταφέρουν το παλλίον, το δαχτυλίδι και ένα Ευαγγέλιο προς την Αγία Τράπεζα.
Οι αναγνώσεις της λειτουργίας θα επικεντρωθούν στον Απόστολο Πέτρο και στην κεντρική περικοπή από το Κατά Ιωάννην Ευαγγέλιο, που θεωρείται θεμέλιο για τη διακονία του Πάπα ως διαδόχου του Πέτρου.
Μετά την ανάγνωση, τρεις καρδινάλιοι θα παραδώσουν τα εμβλήματα του παπικού αξιώματος στον νέο Ποντίφικα:
- Ο Καρδινάλιος Ντομινίκ Μαμπερτί, που ανακοίνωσε την εκλογή του Λέοντα, θα τοποθετήσει το πάλλιον στους ώμους του.
- Ο Καρδινάλιος Φριντολίν Αμπόνγκο Μπεσούνγκου, από τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, θα ψάλει ειδική προσευχή.
- Ο Καρδινάλιος Λουίς Αντόνιο Τάγκλε, από τις Φιλιππίνες, θα προσφέρει στον Πάπα το δαχτυλίδι του ψαρά.
Vatican Media/Simone Risoluti Handout via REUTERS
Το Βατικανό έδωσε λεπτομέρειες για το δαχτυλίδι: εξωτερικά φέρει την εικόνα του Αγίου Πέτρου, ενώ στο εσωτερικό είναι χαραγμένο το όνομα «Leo XIV» και το παπικό οικόσημο. Το δαχτυλίδι συμβολίζει τον «αρραβώνα» του Πάπα, ως Επισκόπου Ρώμης, με το σύνολο της Εκκλησίας – όπως όλοι οι επίσκοποι φορούν δαχτυλίδι για να δηλώνουν τον δεσμό με την τοπική τους εκκλησία.
Αφού παραλάβει τα παπικά εμβλήματα, εκπρόσωποι απλών καθολικών από όλο τον κόσμο θα δηλώσουν πίστη και υπακοή στον νέο Πάπα – μια πράξη που παλαιότερα ανήκε αποκλειστικά στους καρδινάλιους. Η αλλαγή αυτή αντανακλά τη δέσμευση του Λέοντα ΙΔ΄ σε μια Εκκλησία με ενεργότερη συμμετοχή των λαϊκών και συνεχίζει το πνεύμα μεταρρυθμίσεων του προκατόχου του, Φραγκίσκου.
Κατά τη διάρκεια της λειτουργίας, ο Πάπας θα εκφωνήσει ομιλία (ομιλία ενθρόνισης), στην οποία αναμένεται να παρουσιάσει τις βασικές θεματικές που θα χαρακτηρίσουν το παποτικό του όραμα.
Μετά τη Θεία Λειτουργία, ο Λέων ΙΔ΄ θα τελέσει την προσευχή Regina Caeli («Βασίλισσα των Ουρανών»), πριν υποδεχθεί τις διεθνείς αποστολές στο εσωτερικό της βασιλικής.
Η εξέλιξη των παπικών τελετών
Οι τελετές ενθρόνισης Πάπα έχουν εξελιχθεί μέσα στους αιώνες. Για αιώνες περιλάμβαναν και στέψη, με την τοποθέτηση της παπικής τιάρας στο κεφάλι του νέου Ποντίφικα.
Η τελευταία παπική στέψη έγινε το 1963 με τον Παύλο ΣΤ΄, ο οποίος όμως αποφάσισε να πουλήσει την τιάρα και να διαθέσει τα έσοδα σε φιλανθρωπίες. Η τιάρα αγοράστηκε από καθολικούς των ΗΠΑ και εκτίθεται σήμερα στο Βασιλικό Εθνικό Ιερό της Αμώμου Συλλήψεως στην Ουάσινγκτον.
