Ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν, Αμπάς Αραγτσί, προειδοποίησε τη Βρετανία, τη Γαλλία και τη Γερμανία τη Δευτέρα ότι μια απόφαση να ενεργοποιηθεί ένας μηχανισμός του ΟΗΕ που θα επιβάλει εκ νέου κυρώσεις στην Τεχεράνη θα μπορούσε να οδηγήσει σε μη αναστρέψιμη κλιμάκωση της έντασης.
Σύμφωνα με τους όρους ψηφίσματος των Ηνωμένων Εθνών που επικυρώνει ένα πυρηνικό σύμφωνο του 2015, οι τρεις ευρωπαϊκές δυνάμεις θα μπορούσαν να επιβάλουν εκ νέου τις κυρώσεις των Ηνωμένων Εθνών κατά της Τεχεράνης πριν από τις 18 Οκτωβρίου, γνωστές στους διπλωματικούς κύκλους ως «μηχανισμός snapback» (σημ. μεταβαλλόμενος θέσεις).
«Το Ιράν έχει ξεκαθαρίσει τη θέση του. Προειδοποιήσαμε επίσημα όλα τα υπογράφοντα το JCPOA (το σύμφωνο για τα πυρηνικά) ότι η κατάχρηση του ”μηχανισμού snapback” θα οδηγήσει σε συνέπειες – όχι μόνο στο τέλος του ρόλου της Ευρώπης στη συμφωνία, αλλά και σε κλιμάκωση των εντάσεων που θα μπορούσαν να γίνουν μη αναστρέψιμες», έγραψε ο υπουργός Εξωτερικών Αμπάς Αραγτσί σε στήλη στο γαλλικό εβδομαδιαίο περιοδικό Le Point.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ αποχώρησε από την πυρηνική συμφωνία του 2015 της Τεχεράνης με έξι παγκόσμιες δυνάμεις το 2018 κατά την πρώτη του θητεία και επέβαλε εκ νέου σκληρές κυρώσεις που έχουν καταστρέψει την οικονομία του Ιράν.
Οι ευρωπαϊκές δυνάμεις δεν συμμετέχουν στις τρέχουσες διαπραγματεύσεις μεταξύ του Ιράν και των ΗΠΑ, ο τέταρτος γύρος των οποίων ολοκληρώθηκε την Κυριακή στο Ομάν.
Ωστόσο, οι τρεις δυνάμεις προσπάθησαν να συντονιστούν στενά με την Ουάσιγκτον για το εάν και πότε θα πρέπει να χρησιμοποιήσουν τον μηχανισμό snapback για να αυξήσουν την πίεση στο Ιράν σχετικά με το πυρηνικό του πρόγραμμα.
Ο Τραμπ είπε τη Δευτέρα ότι το Ιράν «μιλούσε έξυπνα».
«Θέλουμε το Ιράν να είναι πλούσιο και υπέροχο και χαρούμενο και υπέροχο, αλλά δεν μπορούν να έχουν πυρηνικό όπλο, είναι πολύ απλό. Επομένως, νομίζω ότι καταλαβαίνουν ότι εννοώ τις επιχειρήσεις και νομίζω ότι είναι πολύ λογικοί μέχρι στιγμής», είπε στους δημοσιογράφους.
Αναβολή των συνομιλών στη Ρώμη
Οι συνομιλίες μεταξύ της λεγόμενης «E3» και του Ιράν στη Ρώμη νωρίτερα τον Μάιο αναβλήθηκαν. Ο Araqchi είπε ότι έκτοτε πραγματοποιήθηκε μια συνάντηση μεταξύ του αναπληρωτή υπουργού Εξωτερικών του Ιράν και των ομολόγων του E3, χαρακτηρίζοντάς τους ως μια «υποσχόμενη, αλλά εύθραυστη αρχή».
Το υπουργείο Εξωτερικών της Γαλλίας αρνήθηκε να σχολιάσει. Τα υπουργεία Εξωτερικών της Βρετανίας και της Γερμανίας δεν ήταν άμεσα διαθέσιμα να σχολιάσουν.
Σύμφωνα με διπλωμάτες και ένα έγγραφο που είδε το Reuters, οι χώρες της Ε3 ενδέχεται να προκαλέσουν απόσυρση μέχρι τον Αύγουστο, εάν μέχρι τότε δεν επιτευχθεί ουσιαστική συμφωνία. Το παράθυρο κλείνει στις 18 Οκτωβρίου.
Επιδείνωση των σχέσεων με το Ιράν
Οι σχέσεις μεταξύ της «Ε3» και του Ιράν έχουν επιδεινωθεί τον τελευταίο χρόνο παρά τις σποραδικές συναντήσεις, στο πλαίσιο των νέων κυρώσεων που επιβλήθηκαν στην Τεχεράνη για το πρόγραμμα βαλλιστικών πυραύλων της, την κράτηση ξένων πολιτών και την υποστήριξη της Ρωσίας στον πόλεμο κατά της Ουκρανίας.
Το Ιράν, το οποίο εδώ και καιρό δηλώνει ότι το πυρηνικό του πρόγραμμα είναι ειρηνικό, έχει παραβιάσει τους πυρηνικούς περιορισμούς του Συμφώνου του 2015 από το 2019, συμπεριλαμβανομένης της «δραματικής» επιτάχυνσης του εμπλουτισμού ουρανίου σε καθαρότητα έως και 60%, κοντά στο επίπεδο περίπου 90% που είναι όπλα, σύμφωνα με την πυρηνική παρακολούθηση του ΟΗΕ.
Αρνείται ότι επιδιώκει πυρηνικά όπλα.
Πηγή: Reuters
