Περιοδεία σε τρεις αραβικές χώρες του Κόλπου ξεκινά σήμερα ο αμερικανός πρόεδρος Τραμπ, στοχεύοντας να επιστρέψει στις ΗΠΑ με συμφωνίες και επενδυτικές δεσμεύσεις, αξίας ενός τρισεκατομμυρίου δολαρίων, σύμφωνα με αμερικανούς και άραβες αξιωματούχους.
Ο πρόεδρος Τραμπ θα επισκεφθεί διαδοχικά τη Σαουδική Αραβία, το Κατάρ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και στην ατζέντα του έχει «σχεδόν αποκλειστικά ως θέμα τα χρήματα», γράφει η αμερικανική ιστοσελίδα Axios. «Η περιφερειακή ατζέντα του αμερικανού προέδρου είναι οι επιχειρήσεις, οι επιχειρήσεις και μόνον οι επιχειρήσεις», δήλωσε ένας άραβας αξιωματούχος.
Πρώτος σταθμός, η Σαουδική Αραβία, για έναν λόγο: Αμέσως μόλις ο Τραμπ ανέλαβε επισήμως τα καθήκοντά του, ο πρίγκιπας διάδοχος του σαουδαραβικoύ θρόνου, Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν, δεσμεύτηκε να επενδύσει 600 δισεκατομμύρια δολάρια στις ΗΠΑ, τα επόμενα τέσσερα χρόνια.
Κατά την πρώτη θητεία του Τραμπ στο Λευκό Οίκο, η Σαουδική Αραβία είχε δώσει 450 δισεκατομμύρια δολάρια, σε επενδύσεις και αγορές όπλων. «Αλλά αυτή τη φορά έχουν γίνει πλουσιότεροι. Όλοι έχουμε γεράσει», τόνισε ο Τραμπ όταν ανακοίνωσε την επίσκεψή του στο Ριάντ. «Τώρα τους είπα: Θα φύγω, αν δεν πληρώσετε ένα τρισεκατομμύριο δολάρια σε αμερικανικές εταιρείες, σε διάστημα τεσσάρων ετών και συμφώνησαν να το κάνουν».
Οι γιοι του Τραμπ ταξίδευσαν ήδη στην περιοχή λίγες μέρες πριν από τον πατέρα τους. Ο Έρικ Τραμπ προωθεί ένα κρυπτονόμισμα και ο Ντον Τζούνιορ μίλησε στη Ντόχα για τη δημιουργία εσόδων από το «μάρκα MAGA». Ταυτόχρονα, ο Οργανισμός Τραμπ ανακοίνωσε νέα έργα, συμπεριλαμβανομένου ενός μεγάλου ξενοδοχείου και ενός πύργου στο Ντουμπάι, καθώς και ενός γηπέδου γκολφ έξω από τη Ντόχα.
Οι συμφωνίες με το Ριάντ
Οι συμφωνίες που θα υπογραφούν στη Σαουδική Αραβία θα περιλαμβάνουν πωλήσεις αμερικανικού στρατιωτικού εξοπλισμού, αξίας τουλάχιστον 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων, καθώς και μεγάλες συμφωνίες στον τομέα της ενέργειας και των ορυκτών.
Επιπλέον, στο Κατάρ – δεύτερο σταθμό του Τραμπ – αναμένεται επίσης να ανακοινωθούν συμφωνίες και επενδύσεις ύψους 200-300 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Πρόκειται μάλιστα να υπογραφεί μια τεράστια συμφωνία πώλησης εμπορικών αεροσκαφών Boeing, όπως και μια συμφωνία, ύψους δύο δισεκατομμυρίων δολαρίων για την αγορά drones MQ-9 Reaper.
Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα επίσης δήλωσαν ήδη τον Μάρτιο ότι θα επενδύσουν 1,4 τρισεκατομμύρια δολάρια στις ΗΠΑ, την επόμενη δεκαετία.
Δευτερεύουσα η γεωπολιτική ατζέντα
Η γεωπολιτική ατζέντα της περιοδείας στον Κόλπο είναι μάλλον δευτερεύουσας σημασίας για τον Τραμπ. Αν και ο αμερικανός πρόεδρος έχει καταστήσει σαφές ότι επιθυμεί μια συμφωνία εξομάλυνσης των σχέσεων Σαουδικής Αραβίας-Ισραήλ, γνωρίζει καλά ότι αυτή τη στιγμή δεν είναι εφικτό, κυρίως λόγω του συνεχιζόμενου πολέμου στη Γάζα.
Αλλά και ο Τραμπ δεν έχει ακόμη παρουσιάσει καμία ιδέα για την περιοχή, εκτός από τη μετονομασία του Περσικού Κόλπου και τη μετατροπή της Γάζας σε «Ριβιέρα» με πολυτελή ξενοδοχεία, χωρίς Παλαιστίνιους.
Οι Συμφωνίες του Αβραάμ
Η επίσκεψη Τραμπ στον Κόλπο αποτελεί πάντως συνέχεια της προσπάθειας του αμερικανού προέδρου από την πρώτη θητεία του να πετύχει τις λεγόμενες Συμφωνίες του Αβραάμ με πολλές αραβικές χώρες. Μια διαδικασία που αποσκοπούσε στην προώθηση της συνεργασίας ή τουλάχιστον της προθυμίας για διάλογο μεταξύ του Ισραήλ και των αραβικών κρατών.
Έκτοτε, το Μαρόκο, τα Εμιράτα και το Σουδάν εξομάλυναν πλήρως τις σχέσεις τους με το Ισραήλ. Οι Σαουδάραβες επρόκειτο να είναι οι επόμενοι.
Σε αντάλλαγμα, οι ΗΠΑ προσέφεραν εγγυήσεις ασφαλείας και υποστήριξη για ένα πολιτικό πυρηνικό πρόγραμμα.
Ο πόλεμος στη Γάζα άλλαξαν όμως τα πάντα.
Ακόμα κι αν το ήθελε, ο σαουδάραβας πρίγκιπας διάδοχος και de facto ηγεμόνας, Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, δεν μπορούσε πλέον να διαπραγματευτεί μια τέτοια συμφωνία, λόγω των αντιδράσεων στον αραβικό κόσμο. Σύμφωνα με έρευνες, το 98% των Σαουδαράβων απορρίπτει την εξομάλυνση των σχέσεων με το Ισραήλ – κάτι που δεν μπορεί να αγνοήσει ο μπιν Σαλμάν.
Οι Σαουδάραβες έχουν επομένως καταστήσει σαφές στην κυβέρνηση των ΗΠΑ εκ των προτέρων πως δεν θέλουν καν να μιλήσουν γι’ αυτό, κατά την επίσκεψη του Τραμπ.
Αποστασιοποίηση από το Ισραήλ
Ο Λευκός Οίκος έχει επίσης μειώσει τις προσδοκίες: Οι μεγάλες κρίσεις και οι πόλεμοι δεν θα διαδραματίσουν ιδιαίτερο ρόλο κατά τη διάρκεια των τριών ημερών του Τραμπ, στον Κόλπο. «Θέλουν να προσποιούνται πως δεν συμβαίνει τίποτα, ότι δεν υπάρχει πόλεμος στη Γάζα, ότι οι Χούθι δεν συνεχίζουν να επιτίθενται στο Ισραήλ, ότι δεν υπάρχει αλλαγή καθεστώτος στη Συρία και ότι δεν υπάρχει πιθανότητα να ανατραπεί η Χεζμπολάχ στον Λίβανο», λένε ευρωπαίοι διπλωμάτες.
Τις τελευταίες ημέρες, ωστόσο, οι ΗΠΑ φαίνεται να αποστασιοποιούνται κάπως από το Ισραήλ: Πιο πρόσφατα, οι Αμερικανοί διαπραγματεύτηκαν ξεχωριστά με τη Χαμάς την απελευθέρωση του ισραηλινού στρατιώτη Ένταν Αλεξάντερ, ο οποίος κατέχει επίσης αμερικανική υπηκοότητα.
Μια ξεχωριστή εκεχειρία συμφωνήθηκε ανάμεσα στις ΗΠΑ και τους Χούθι, επίσης χωρίς τη συμμετοχή του Ισραήλ. Ο Τραμπ μάλιστα επαίνεσε τους αντάρτες της Υεμένης: «Δέχτηκαν τρομερά χτυπήματα. Μπορούσες να καταλάβεις ότι ήταν πολύ γενναίοι. Ήταν εκπληκτικό αυτό που υπέμειναν», είπε ο Τραμπ για τους …Χούθι, αφήνοντας …κάγκελο, Ισραηλινούς και Σαουδαραβες.
