Αεροπλάνα που πετούν πάνω από την περιοχή της Βαλτικής αναφέρουν έναν αυξανόμενο αριθμό ψεύτικων σημάτων GPS με την Ρωσία να θεωρείται ο πιθανότερος ένοχος.
Τα επεισόδια «συσκότισης», γνωστά ως παρεμβολές GPS, συμβαίνουν πολύ συχνά από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία το 2022.
Οι παρεμβολές, όπως αναφέρει δημοσίευμα του Politico, φαίνεται να συγκεντρώνονται γύρω από τον ρωσικό αποκλεισμό του Καλίνινγκραντ, βασική στρατιωτική περιοχή για τη Μόσχα.
«Πρόκειται για μια πραγματική απειλή»
«Η Ρωσία επιτίθεται τακτικά στα αεροσκάφη, τους επιβάτες και το κυρίαρχο έδαφος των χωρών του ΝΑΤΟ», δήλωσε η Dana Goward, πρόεδρος του Ιδρύματος Resilient Navigation and Timing Foundation με έδρα τις ΗΠΑ, μιας ομάδας πίεσης των χρηστών του GPS.
«Πρόκειται για μια πραγματική απειλή», προειδοποίησε η Goward. «Γνωρίζουμε μία περίπτωση τυχαίας παρεμβολής που παραλίγο να οδηγήσει σε πρόσκρουση επιβατικού αεροσκάφους σε βουνό», πρόσθεσε αναφερόμενη σε περιστατικό που ανέφερε η NASA το 2019.
Ο Οργανισμός Ασφάλειας της Αεροπορίας της ΕΕ (EASA) εξετάζει το θέμα, αλλά μέχρι στιγμής οι ρυθμιστικές αρχές λένε ότι τα προβλήματα GPS δεν αποτελούν κίνδυνο για τις πτήσεις.
Οι παρεμβολές «εμφανίζονται» συχνά από τον Ιανουάριο του 2022
Οι περιπτώσεις παρεμβολών που αναφέρθηκαν από πιλότους «αυξάνονται σταθερά από τον Ιανουάριο του 2022», δήλωσε ο Eurocontrol, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός για την Ασφάλεια της Αεροναυτιλίας – ο οποίος λαμβάνει αναφορές από πιλότους μέσω του εθελοντικού συστήματος αναφοράς συμβάντων EVAIR.
Τονίζοντας ότι το πρόβλημα φαίνεται να επιδεινώνεται.
Ο EASA και η Διεθνής Ένωση Αεροπορικών Μεταφορών (IATA) πραγματοποίησαν τον Ιανουάριο κοινή συνάντηση εργασίας για το θέμα.
Τότε, ο αναπληρωτής εκτελεστικός διευθυντής του EASA, Luc Tytgat, δήλωσε ότι ο οργανισμός έχει διαπιστώσει μια «απότομη αύξηση των επιθέσεων σε αυτά τα συστήματα, η οποία αποτελεί κίνδυνο για την ασφάλεια».
Η παρεμβολή θεωρείται ότι είναι πολύ εύκολο να γίνει, επειδή χρειάζεται μόνο ένα πολύ αδύναμο σήμα για να κάνει έναν δέκτη GPS να σβήσει, και εργαλεία ικανά να παρεμβάλλουν σήματα μπορούν να αγοραστούν στο διαδίκτυο.
Τι συμβαίνει όταν σβήνει το σήμα GPS
Όταν οι παρεμβολές GPS διαταράσσουν τις πτήσεις η διαδρομή που ακολουθείται και η τοποθεσία που εμφανίζεται στις μικρές οθόνες της καμπίνας που είναι ορατές στους επιβάτες, καθώς και ενδεχομένως στον ιστότοπο Flightradar24, μπορεί σε εξαιρετικές περιπτώσεις να διαφέρουν από την πραγματική διαδρομή, δήλωσε αρμόδιος για το θέμα.
Δεν είναι μόνο ένα πρόβλημα που αφορά τα πολιτικά αεροσκάφη.
Στα μέσα Μαρτίου, ένα στρατιωτικό αεροσκάφος που μετέφερε τον Βρετανό υπουργό Άμυνας Grant Shapps χτυπήθηκε από παρεμβολές GPS κατά την επιστροφή του από την Πολωνία.
Το ζήτημα εμφανίζεται κοντά σε άλλες ζώνες συγκρούσεων
Ο EASA δεν ήταν σε θέση να επιβεβαιώσει τη ρωσική προέλευση των παρεμβολών ή αν η παρεμβολή είναι σκόπιμη.
Στον απόηχο των επιθέσεων της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου, το Ισραήλ έχει παρεμβολές και αλλοιώσεις σημάτων GPS στα σύνορά του με τον Λίβανο για να προστατεύσει το έδαφός του από τις επιθέσεις με ρουκέτες της Χεζμπολάχ.
Πρόσφατα, οι ισραηλινές παρεμβολές προκάλεσαν προβλήματα στην πολιτική αεροπορία του Λιβάνου, με αναφορές για αεροπλάνα που κατευθύνονταν προς τη Βηρυτό και αναγκάστηκαν να γυρίσουν πίσω λόγω της διακοπής του σήματος.
«Ένα αεροσκάφος μπορεί να πλοηγηθεί με ασφάλεια στον πλανήτη χωρίς GPS»
Παρόλο που η παρεμβολή μπορεί να είναι ανησυχητική, δεν αποτελεί σημαντικό κίνδυνο για την ασφάλεια, δήλωσε ο Stuart Fox, διευθυντής ασφάλειας πτήσεων και τεχνικών λειτουργιών στο λόμπι των αεροπορικών εταιρειών IATA. «Ένα αεροσκάφος μπορεί να πλοηγηθεί με ασφάλεια στον πλανήτη χωρίς GPS».
Οι πιλότοι μπορούν να βρουν το δρόμο τους και χωρίς GPS, παραδέχθηκε ο Goward, αλλά αν το σύστημα δεν λειτουργεί σωστά, «ο φόρτος εργασίας των πιλότων και των ελεγκτών εναέριας κυκλοφορίας αυξάνεται και οι πιθανότητες λαθών αυξάνονται».
Κύρια «ύποπτη» η Ρωσία
Η παρεμβολή του GPS φαίνεται να συνδέεται με πολιτικά και στρατιωτικά ζητήματα – ενισχύοντας την υποψία ότι εμπλέκεται η Ρωσία.
Η Dana Goward, συνέδεσε την πιο πρόσφατη έξαρση των παρεμβολών στη Βαλτική με τη Σουηδία που πλησιάζει και αποκτά την ιδιότητα του μέλους του ΝΑΤΟ, και πιο άμεσα με ένα αμερικανικό αντιπυραυλικό σύστημα Aegis που εγκαθίσταται και ενεργοποιείται στη βόρεια Πολωνία.
«Οι παρεμβολές άρχισαν την ίδια ημέρα κατά μήκος των βόρειων πολωνικών συνόρων και μέσω του στρατηγικού χάσματος Suwałki», πρόσθεσε αναφερόμενη στο στενό κομμάτι πολωνικού και λιθουανικού εδάφους που χωρίζει το Καλίνινγκραντ από τη ρωσική σύμμαχο Λευκορωσία.
