Τουλάχιστον 41 δημοσιογράφοι και εργαζόμενοι στα μέσα ενημέρωσης που κάλυπταν τον πόλεμο Ισραήλ -Χαμάς, έχουν σκοτωθεί στις 38 ημέρες που διαρκεί η σύγκρουση: 36 Παλαιστίνιοι και ένας Λιβανέζος έχασαν τη ζωή τους σε επιθέσεις του ισραηλινού στρατού και τέσσερις Ισραηλινοί κατά την τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ. Αλλοι οκτώ εργαζόμενοι σε ΜΜΕ έχουν τραυματιστεί, τρεις αγνοούνται και οκτώ συνελήφθησαν.
«Ο πόλεμος Ισραήλ-Χαμάς είναι η πιο φονική σύγκρουση για δημοσιογράφους και ανθρώπους του Τύπου τα τελευταία 30 χρόνια», σύμφωνα με την Επιτροπή Προστασίας των Δημοσιογράφων (CPJ) που εδρεύει στη Νέα Υόρκη. «Περισσότεροι δημοσιογράφοι σκοτώθηκαν τον πρώτο μήνα του πολέμου σε σχέση με οποιαδήποτε άλλη συγκρίσιμη περίοδο σύγκρουσης από τότε που η CPJ άρχισε να καταγράφει τους θανάτους δημοσιογράφων το 1992».
Για σύγκριση: Η CPJ κατέγραψε 68 εργαζόμενους στα μέσα ενημέρωσης που σκοτώθηκαν σε όλο τον κόσμο, ολόκληρο το έτος 2022.
Φυσικά, η ζωή ενός δημοσιογράφου δεν αξίζει περισσότερο από οποιουδήποτε άλλου αμάχου. Και σε μια τόσο φρικτή σύγκρουση, όπου ήδη έχουν σκοτωθεί πάνω από 12.000 άνθρωποι και στις δύο πλευρές, δεν είναι περίεργο που κάποιοι από αυτούς είναι δημοσιογράφοι. Λόγω των σφοδρών βομβαρδισμών στη Γάζα, οι Παλαιστίνιοι ανταποκριτές κινδυνεύουν ιδιαίτερα. Για αυτούς, δεν είναι απλώς μια δουλειά για την οποία ρισκάρουν τη ζωή τους. Είναι επίσης η ιστορία τους, οι οικογένειες και οι φίλοι τους που αναφέρουν, που φοβούνται και θρηνούν.
«Θάνατος σε ζωντανή σύνδεση»
Ο Ουαέλ Αλ Ντάχντουχ είναι ο επικεφαλής του γραφείου του αραβικού καναλιού ειδήσεων Al-Jazeera στη Γάζα. Ο 52χρονος Παλαιστίνιος κάνει ρεπορτάζ από τη Γάζα από το 1998. Όπως αναφέρει το Al-Jazeera, η σύζυγός του Αμνα, τα οκτώ τους παιδιά και τα εγγόνια τους μετακόμισαν σε μια ζώνη που κηρύχθηκε ασφαλής από το Ισραήλ, ενώ ο δημοσιογράφος παρέμεινε στην πόλη της Γάζας για να στέλνει ανταποκρίσεις. Ενώ ήταν σε ζωντανή σύνδεση στις 25 Οκτωβρίου, έμαθε στο τηλέφωνο ότι η σύζυγός του, ο γιος και η επτάχρονη κόρη του σκοτώθηκαν σε ισραηλινή αεροπορική επιδρομή. Ο Ντάχντουχ διέκοψε τη σύνδεση και έσπευσε στο σπίτι με τον κάμεραμαν του, σκάβοντας τα ερείπια για τα μέλη της οικογένειάς του.
«Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι ο τραγικός αυτός απολογισμός δεν πρόκειται για απλούς αριθμούς. Κάθε ένα από τα θύματα έχει ένα όνομα, μέλη της οικογένειας, αγαπημένα πρόσωπα και μια ιστορία», λέει στη «Ναυτεμπορική», πηγή της Επιτροπής Προστασίας των Δημοσιογράφων. «Μεταξύ των νεκρών είναι ανεξάρτητοι Παλαιστίνιοι δημοσιογράφοι που εργάζονταν για διεθνείς ειδησεογραφικές υπηρεσίες και άλλοι που απασχολούνταν σε τοπικά ειδησεογραφικά μέσα. Πολλοί έχουν σκοτωθεί σε αεροπορικές επιδρομές, κάποιοι μαζί με τα παιδιά και τους συγγενείς τους».
Οι Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις επιμένουν ότι δεν επιτίθενται σε δημοσιογράφους, αλλά οι Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα λένε ότι τουλάχιστον 10 σκοτώθηκαν ενώ κάλυπταν ξεκάθαρα τη σύγκρουση.
Ακριβά τα αλεξίσφαιρα γιλέκα
Τα αλεξίσφαιρα γιλέκα και τα κράνη είναι ακριβά και δεν μπορούν να αγοραστούν στη Γάζα. «Για πολλά χρόνια, το Ισραήλ εμπόδιζε την παράδοση ειδών ασφαλείας στη Λωρίδα της Γάζας, ταξινομώντας τα ως στρατιωτικό εξοπλισμό ή υλικά διπλής χρήσης που φοβάται ότι θα μπορούσαν να καταλήξουν στη Χαμάς και άλλες παλαιστινιακές ομάδες», γράφει η σαουδαραβική εφημερίδα Arab News.
Μόνο λίγα διεθνή μέσα ενημέρωσης έχουν γραφεία στη Γάζα, συμπεριλαμβανομένου του βρετανικού BBC και των πρακτορείων ειδήσεων Reuters, AP και AFP. Βασίζονται σε Παλαιστίνιους ή Άραβες δημοσιογράφους, καθώς το Ισραήλ δεν επιτρέπει σε ξένους δημοσιογράφους να περάσουν ανεξάρτητα τα σύνορα, όπως γράφει το Der Spiegel.
Στα μέσα Οκτωβρίου, η ισραηλινή κυβέρνηση εξέδωσε έκτακτο διάταγμα που της επέτρεπε να κλείσει προσωρινά κάποια ξένα κανάλια ειδήσεων, εάν υπάρχουν υποψίες ότι απειλούν την εθνική ασφάλεια – συμπεριλαμβανομένου του Al Jazeera. Το Ισραήλ κατηγορεί το Al-Jazeera για διάδοση αντι-ισραηλινής προπαγάνδας, καθώς ο σταθμός παίρνει φιλο-παλαιστινιακή θέση.
Ένα από τα λίγα πρακτορεία ειδήσεων με γραφεία στη Λωρίδα της Γάζας είναι το Γαλλικό Πρακτορείο (AFP). Εννέα Παλαιστίνιοι δημοσιογράφοι και ένας καμεραμάν στην πόλη της Γάζας παρέχουν εικόνες από ισραηλινές αεροπορικές επιδρομές που προβάλλονται σε όλα τα ειδησεογραφικά κανάλια, σύμφωνα με το CNN.
Η Διεθνής Ομοσπονδία Δημοσιογράφων κάλεσε την ισραηλινή κυβέρνηση να σεβαστεί αυστηρά το διεθνές δίκαιο, το οποίο απαιτεί από τους εμπολέμους να λαμβάνουν όλα τα εύλογα μέτρα για να αντιμετωπίζουν τους δημοσιογράφους ως πολίτες και να προστατεύουν τη ζωή τους. Ο ισραηλινός στρατός φέρεται να ανακοίνωσε σε τουλάχιστον δύο διεθνή πρακτορεία ειδήσεων ότι δεν μπορεί να εγγυηθεί την ασφάλεια του προσωπικού τους, ενώ καλύπτουν την κρίση στη Γάζα.