Skip to main content

Η Μέτε Φρεντέρικσεν στο τιμόνι του ΝΑΤΟ;

Ida Marie Odgaard/Ritzau Scanpix/via REUTERS

Πληροί τις προϋποθέσεις, ενώ επισκέπτεται την Ουάσινγκτον σύντομα για να δει τον Μπάιντεν

Πολλά τα ονόματα που ακούγονται για την ηγεσία του ΝΑΤΟ, με δεδομένο ότι τον Σεπτέμβριο αποχωρεί ο Γενς Στόλτενμπεργκ: Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, Κάγια Κάλας, Σάνα Μάριν. Τώρα όμως φαίνεται πως η πρωθυπουργός της Δανίας Μέτε Φρεντέρικσεν έχει σοβαρή υποψηφιότητα για να ηγηθεί της Συμμαχίας μετά την πρόσκληση να επισκεφθεί τον Λευκό Οίκο.

Η Ουάσιγκτον ανακοίνωσε ότι ο Πρόεδρος Τζο Μπάιντεν θα υποδεχθεί τον Φρέντερικσεν τον επόμενο μήνα, τροφοδοτώντας τις συζητήσεις  στα κεντρικά γραφεία του ΝΑΤΟ για το αν οι ΗΠΑ θα στηρίξουν τη Δανή ηγέτιδα για τον ρόλο του ΝΑΤΟ, ο οποίος παραδοσιακά προορίζεται για έναν Ευρωπαίο αλλά απαιτεί -εννοείτα- την ευλογία της Ουάσιγκτον.

Ο σημερινός γενικός γραμματέας, Γενς Στόλτενμπεργκ, πρόκειται να εγκαταλείψει τη θέση του στα τέλη Σεπτεμβρίου μετά από πολλαπλές παρατάσεις – αν και είναι πιθανό να παραμείνει στη θέση του για μερικούς ακόμη μήνες εάν οι ηγέτες της συμμαχίας δεν συμφωνήσουν στον αντικαταστάτη.

Η Φρεντέρικσεν πληροί πολλές προϋποθέσεις. Οι Σύμμαχοι αναζητούν έναν πολιτικό με ανάστημα αρχηγού κυβέρνησης και δεδομένου ότι όλοι οι προηγούμενοι αρχηγοί του ΝΑΤΟ ήταν άνδρες, υπάρχει ισχυρή πίεση για να βρεθεί γυναίκα υποψήφια.

Ταυτόχρονα, η Δανία θεωρείται ως μια χώρα μεσαίου επιπέδου εντός της συμμαχίας: υποστηρίζει σθεναρά την Ουκρανία, αλλά δεν ακολουθεί τόσο επιθετική ρητορική όσο άλλες χώρες.

«Νομίζω ότι είναι μια σοβαρή υποψήφια», είπε ένας δυτικοευρωπαίος διπλωμάτης στο POLITICO.

«Αρκετοί σύμμαχοι το σκέφτονται», είπε ο διπλωμάτης, προσθέτοντας ότι η Δανή πρωθυπουργός «ήταν μάλλον σταθερή κατά τη διάρκεια του πολέμου της Ουκρανίας».

«Μπορεί όπως να μην είναι όλοι οι σύμμαχοι χαρούμενοι που θα δουν έναν άλλο υποψήφιο από μια σκανδιναβική χώρα», είπε ο δυτικοευρωπαίος διπλωμάτης.

Πρόβλημα οι δαπάνες

Η Δανία υστερεί επίσης στις αμυντικές της δαπάνες, ένα θέμα που θα μπορούσε να προκαλέσει ανησυχία σε ορισμένες πρωτεύουσες. Η Κοπεγχάγη ξόδεψε μόνο το 1,38 % της οικονομικής παραγωγής για την άμυνα το 2022, σύμφωνα με τις τελευταίες εκτιμήσεις του ΝΑΤΟ, κάτω από τον στόχο του 2% της συμμαχίας.

«Τι μήνυμα σχετικά με τις αμυντικές δαπάνες πρόκειται να παράγει;» ρώτησε ο ανώτερος διπλωμάτης από την Κεντρική Ευρώπη.

Επιπλέον, παραμένει ασαφές πότε – και εάν – η Φρεντέρικσεν θα είναι διαθέσιμη.

Ανεξάρτητα από αυτό, το ΝΑΤΟ και οι προσπάθειές της να στηρίξει την Ουκρανία θα είναι στην κορυφή της ατζέντας κατά το ταξίδι της στην Ουάσιγκτον.

Σε ανακοίνωσή του, ο Λευκός Οίκος είπε ότι ο Μπάιντεν και η Φρέντερικσεν «θα επανεξετάσουν τις προσπάθειές μας ως Σύμμαχοι του ΝΑΤΟ και στενοί εταίροι για την ενίσχυση της διατλαντικής ασφάλειας και την ενίσχυση της οικονομικής ευημερίας» και «θα συζητήσουν την ακλόνητη υποστήριξή μας στην Ουκρανία ενόψει του βάναυσου επιθετικού πολέμου της Ρωσίας».

Η πρόσκληση κέντρισε την περιέργεια στην Ευρώπη. Ενώ η τελική απόφαση απαιτεί ομοφωνία μεταξύ των 31 μελών της συμμαχίας, η κυβέρνηση των ΗΠΑ παραδοσιακά αξιολογεί τους υποψηφίους πριν από την επιλογή.

Ερωτηθείς εάν η Φρέντερικσεν είναι σοβαρή υποψήφια για να ηγηθεί του ΝΑΤΟ, ένας δεύτερος ανώτερος διπλωμάτης από την Κεντρική Ευρώπη απάντησε ότι «μπορεί να είναι».

Η ίδια η πρωθυπουργός της Δανίας υποβάθμισε τις εικασίες για πιθανή αλλαγή θέσης, επιμένοντας τον περασμένο μήνα ότι δεν είναι υποψήφια. Το γραφείο της δεν απάντησε σε ερωτήσεις σχετικά με την τελευταία συζήτηση.

Άλλα ονόματα που κυκλοφορούν αυτή τη στιγμή ως πιθανοί υποψήφιοι είναι ο Ολλανδός πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε, ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσες και ο Βρετανός υπουργός Άμυνας Μπεν Γουάλας.

Η Πρωθυπουργός της Εσθονίας Κάγια Κάλλας, δημοφιλής προσωπικότητα εντός της συμμαχίας, αναφέρεται επίσης συχνά ως υποψήφια, με δεδομένη την στάση της αλλά και τη γεωγραφική εγγύτητα της Εσθονίας με τη Ρωσία: «Αν ψάχνουμε για γυναίκα, γιατί όχι και η Κάλλας;» είπε στο POLITICO ο πρώτος ανώτερος διπλωμάτης από την Κεντρική Ευρώπη.