Στα 82 της χρόνια, η Πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων Νάνσι Πελόζι προκαλεί αναταραχή στις ΗΠΑ , καθώς θέλει να επισκεφθεί την Ταϊβάν, σε μια δύσκολη φάση των σινο-αμερικανικών σχεσεων.
Σε μια σπάνια ομοφωνία, άλλοι ηγέτες του Δημοκρατικού Κόμματος, ο στρατός των ΗΠΑ και η ηγεσία του Πεκίνου προσπαθούν όλοι να αποτρέψουν το ταξίδι της Πελόζι. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν έχει απλώς δηλώσει δημόσια: «Ο στρατός δεν πιστεύει ότι αυτή είναι καλή ιδέα».
Οι κυβερνητικοί εκπρόσωποι στο Πεκίνο, από την άλλη, δεν κλείνουν το στόμα τους. Ο εκπρόσωπος του υπουργείου Άμυνας Ταν Κεφέι διαβεβαιώνει ότι η Κίνα δεν θα «μείνει άφωνη» εάν η Πελόζι φτάσει στην Ταϊπέι: «Θα ενεργήσουμε αποφασιστικά για να αποτρέψουμε οποιαδήποτε εξωτερική παρέμβαση».
Κεκλεισμένων των θυρών, το Υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ «ενημέρωσε» την Πελόζι για την τρέχουσα κατάσταση των σχέσεων ΗΠΑ-Κίνας και τους κινδύνους μιας επίσκεψης στην Ταϊβάν. Στη συνάντηση φέρεται να συμμετείχαν εκπρόσωποι του Λευκού Οίκου.
Σε συνέντευξη Τύπου, ο Τζον Κίρμπι, εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας του Προέδρου Μπάιντεν, υποβάθμισε το γεγονός ως «δυνητικό ταξίδι». Αλλά εάν η Πελόζι ταξιδέψει, ο αμερικανικός στρατός πρέπει να εγγυηθεί την ασφάλειά της, πρόσθεσε.
Ο Κίρμπι είπε: «Αυτό είναι σημαντικό για την εθνική ασφάλεια των ΗΠΑ». Διότι σε περίπτωση κενού εξουσίας στην κορυφή της κυβέρνησης, ο Πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων θα αναλαμβανε την ηγεσία της χώρας μετά τον Πρόεδρο και την Αντιπρόεδρο. Η Πελόζι δεν έχει ακόμη επιβεβαιώσει δημόσια τα ταξιδιωτικά της σχέδια για τον Αύγουστο. «Δεν είμαι σίγουρη τι εννοεί ο Πρόεδρος», είπε. «Ίσως ο στρατός ανησυχεί ότι το αεροπλάνο μου θα καταρριφθεί».
Υποστήριξη από τους πιο σκληροπυρηνικούς Ρεπουμπλικανούς
Υπέρ της επισκεψης έχουν ταχθεί πάντως πολλά στελέχη του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος. «Αν η Πρόεδρος θέλει να πάει στην Ταϊβάν, ας το κάνει», είπε ο Μαρκ Έσπερ, ο οποίος υπηρέτησε για ένα διάστημα ως υπουργός Άμυνας του πρώην προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, σε τηλεοπτική συνέντευξη.
Ο πρώην υπουργός Εξωτερικών του Τραμπ, Μάικ Πομπέο, έγραψε στο Twitter: «Νάνσυ, θα πάω μαζί σου. Είμαι εξοστρακισμένος στην Κίνα, αλλά όχι στην Ταϊβάν που αγαπά την ελευθερία».
Μπροστά στις προσπάθειες του Μπάιντεν να αποτρέψει το ταξίδι, ο ηγέτης των Ρεπουμπλικανών στη Γερουσία Μιτς ΜακΚόνελ υποστήριξε ότι η υποχώρηση δεν ήταν πλέον δυνατή. Γιατί αν η Δημοκρατική Πρόεδρος ακυρώσει τώρα το ταξίδι της, θα ήταν «ένα είδος νίκης» για την Κίνα και θα έβλαπτε τη φήμη των Ηνωμένων Πολιτειών στην περιοχή.
Η Πελόζι,η οποία αυτή τη στιγμή βρίσκλεται στη 18η θητεία της στη Βουλή των Αντιπροσώπων, έχει συχνά επικρίνει δημόσια το Πεκίνο. Το 1991, δύο χρόνια μετά τη λεγόμενη σφαγή της Τιενανμέν, άνοιξε ένα πανό στη μνήμη των δολοφονημένων φοιτητών. Μετά τη συντριβή του κινήματος υπέρ της δημοκρατίας στο Χονγκ Κονγκ, οργάνωσε συνέδρια με εξόριστους στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Για τον Μπάιντεν, η δημόσια διαφωνία στις δικές του τάξεις για το πώς να αντιμετωπίσει το Πεκίνο είναι δυσμενής. Αυτή την εβδομάδα έχει ένα από τα σπάνια τηλεφωνήματά του με τον Κινέζο πρόεδρο Σι Τζιπινγκ .
Ο Κίρμπι κατονόμασε μια λίστα θεμάτων που ήταν τόσο ευρεία και τόσο ασαφή, που κυμαίνονται από εδαφικές διαφορές στην Ανατολική και Νότια Θάλασσα της Κίνας μέχρι το κλίμα και τον πόλεμο στην Ουκρανία, στον «οικονομικό ανταγωνισμό». Η Ταϊβάν ήταν αρχικά μόνο ένα από τα πολλά θέματα στη λίστα.
Η πολιτική των ΗΠΑ έναντι της Ταϊβάν είναι μια πράξη εξισορρόπησης. Κατά την ιστορική επίσκεψή του το 1972, η οποία αποκατέστησε τους δεσμούς με την Κίνα, το ανακοινωθέν της Σαγκάης του Προέδρου των ΗΠΑ Ρίτσαρντ Νίξον αναγνώρισε de facto ότι υπήρχε μόνο μία Κίνα. Από τότε, ωστόσο, πολιτικοί και από τα δύο κόμματα –πιο πρόσφατα και ο Μπάιντεν– έχουν δηλώσει επανειλημμένα την υποστήριξή τους στην ανεξάρτητη Ταϊβάν.
Ο τελευταίος υψηλόβαθμος Αμερικανός πολιτικός όπως η Πελόζι που επισκέφθηκε την Ταϊβάν ήταν ο Ρεπουμπλικανός Νιουτ Γκίνγκριτς. Η επίσκεψή του το 1997 προκάλεσε σοβαρή δυσαρέσκεια στο Πεκίνο. Αλλά εκείνη την εποχή, η Κίνα απείχε ακόμη πολύ από το να συναντήσει τις ΗΠΑ στρατιωτικά και οικονομικά σε ισότιμη βάση.
Το τι ακριβώς επιδιώκει η Πελόζι με το ταξίδι της είναι ανοιχτό. Εγγυάται τα πρωτοσέλιδα της κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών διακοπών στη Βουλή των Αντιπροσώπων, τα οποία μπορεί επίσης να χρησιμοποιήσει για την επανεκλογή της στις ενδιάμεσες θητείες του Νοεμβρίου. Στο Πεκίνο, ο Σι Τζιπινγκ στοχεύει για την τρίτη θητεία του, στο συνέδριο του κόμματος τον Οκτώβριο. Για αυτό, μια απότομη κριση με την Ουάσιγκτον θα μπορούσε να είναι χρήσιμη.
