Της Μάρως Βακαλοπούλου
[email protected]
Σε αδιέξοδο για νιοστή φορά βρίσκεται η Ισπανία, έπειτα από τις χθεσινές εκλογές, οι οποίες μάλλον περιέπλεξαν τα πολιτικά πράγματα στη χώρα παρά οδήγησαν στην άκρη του νήματος. Απώλειες για τους Σοσιαλιστές του Πέδρο Σάντσεθ, ανάκαμψη του συντηρητικού Λαϊκού Κόμματος και τεράστια ώθηση για την ακροδεξιά ανέδειξε η χθεσινή κάλπη, καθιστώντας ακόμη μεγαλύτερο γρίφο τον σχηματισμό κυβέρνησης και σβήνοντας όποιες ελπίδες για μία συμβιβαστική λύση στην κρίση στην Καταλονία.
Οι Σοσιαλιστές (PSOE) του πρωθυπουργού Πέδρο Σάντσεθ κερδίζουν 120 έδρες στο κοινοβούλιο – όχι μόνο πολύ λιγότερες από την απόλυτη πλειοψηφία των 176 εδρών, αλλά και τρεις λιγότερες από εκείνες που εξασφάλισε στις εκλογές του περασμένου Απριλίου. Το Λαϊκό Κόμμα (PP) ακολουθεί με 87 έδρες, σημειώνοντας μεγάλη άνοδο συγκριτικά με τις 66 έδρες στις προηγούμενες εκλογές – το χειρότερο εκλογικό ποσοστό του. Το ακροδεξιό Vox ωστόσο σημείωσε τη μεγαλύτερη νίκη, ξαναμπαίνοντας στη βουλή, αλλά αυτή τη φορά με διπλάσιες έδρες – 52 από 24 που εξασφάλισε στην προηγούμενη εκλογική αναμέτρηση του Απριλίου, την πρώτη φορά που ένα ακροδεξιό κόμμα κερδίζει έδρες στην Ισπανία τα τελευταία 40 χρόνια.
Οι Unidas Podemos, η συμμαχία της Ενωμένης Αριστεράς με το αντισυστημικό Podemos, εξασφάλισαν 35 έδρες από τις 42 που είχαν κερδίσει τον Απρίλιο, ενώ οι κεντροδεξιοί Ciudadanos βρέθηκαν σε ελεύθερη πτώση χάνοντας περισσότερες από 40 έδρες και μπαίνοντας στο κοινοβούλιο με μόλις 10. «Αυτό που είχαμε σήμερα ήταν ένα αδικαιολόγητα κακό αποτέλεσμα», δήλωσε χθες ο ηγέτης των Ciudadanos Άλμπερτ Ριβέρα, ανακοινώντας ότι θα καλέσει σε έκτακτη συνεδρίαση τα μέλη του κόμματος.
Προφανώς, κανένα κόμμα δεν συγκεντρώνει κοινοβουλευτική πλειοψηφία, μία γνώριμη πλέον κατάσταση στην ισπανική πολιτική από το 2017. Ο λόγος άλλωστε που οι Ισπανοί κλήθηκαν να ψηφίσουν χθες για τέταρτη φορά σε τέσσερα χρόνια ήταν διότι ο Σάντσεθ δεν κατάφερε να εξασφαλίσει τη στήριξη των Unidas Podemos, έπειτα από ατέρμονες διαπραγματεύσεις μετά τον Απρίλιο, ενώ ο Ριβέρα ήταν γενικά απρόθυμος να βοήθησει τον Σάντσεθ να επιστρέψει στην εξουσία.
Οι νέες εντάσεις μεταξύ της κεντρικής κυβέρνησης και της αυτονομιστικής περιφερειακής κυβέρνησης της Καταλονίας, αλλά και η αυξανόμενη ανησυχία για την οικονομία έπαιξαν πρωταρχικό λόγο στην εκλογική μάχη και σε μεγάλο βαθμό δικαιολογούν και την τρίτη θέση την οποία κατέλαβε το ακροδεξιό Vox. Ο ηγέτης του κόμματος βέβαια, ο Σαντιάγο Αμπασκάλ, προσπάθησε να δώσει στη νίκη αυτή έναν συνολικότερο χαρακτήρα, κάνοντας λόγο για «πολιτιστική και πολιτική αλλαγή», επειδή άνοιξε «όλους τους απαγορευμένους διαλόγους». Τα συγχαρητήριά τους έσπευσαν να στείλουν στο Twitter ο επικεφαλής της ιταλικής ακροδεξιάς Λέγκα Ματέο Σαλβίνι, η ηγέτιδα της γαλλικής ακροδεξιάς Μαρίν Λεπέν και ο ηγέτης του ολλανδικού ακροδεξιού κόμματος PVV (Κόμμα της Ελευθερίας) Γκερτ Βίλντερς.
Το ερώτημα είναι πού θα στραφεί τώρα ο Σάντσεθ για στήριξη. Πολιτικοί αναλυτές δεν αποκλείουν ακόμη και μία συγκυβέρνηση με το PP, εκτός εάν η χώρα καταφύγει για τρίτη φορά σε εκλογές σε διάστημα ενός έτους.
Παραμένει ωστόσο αβέβαιο εάν η προσφυγή στις κάλπες αποτελεί πια λύση στο πρόβλημα, καθώς οι Ισπανοί έχουν ήδη κουραστεί, γεγονός το οποίο αποτυπώθηκε και στα χαμηλότερα ποσοστά προσέλευσης χθες. Η απογοήτευση και η απάθεια προφανώς ήταν παρούσες, καθώς η συμμετοχή έπεσε στο 69,9% από 75,5% τον Απρίλιο.
