Skip to main content

Επτά μύθοι σχετικά με το εμβόλιο κατά του κορωνοϊού

Ο σκεπτικισμός έναντι των εμβολίων και οι ανησυχίες σχετικά με τον εμβολιασμό έχουν αυξηθεί τον  τελευταίο καιρό και ενώ οι κυβερνήσεις ανά τον πλανήτη προσπαθούν να επιταχύνουν την εκστρατεία των εμβολιασμών κατά του Covid-19.

Στόχος αποτελεί να εμβολιαστεί ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού, το οποίο υπολογίζεται γύρω στο 70%, κάτι που θα εξασφαλίσει την ανοσία της αγέλης και την επιστροφή της καθημερινής ζωής σε μια «κανονικότητα».

Η ταχύτητα με την οποία αναπτύχθηκαν τα εμβόλια κατά του κορωνοϊού είναι μία από τις βασικές αιτίες δισταγμού και ανησυχίας. Από την άλλη, η παραπληροφόρηση που δημιουργεί αμφιβολίες για την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα των εμβολίων μπορεί να θέσει σε κίνδυνο ανθρώπινες ζωές.

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας είχε συμπεριλάβει  τ ην διστακτικότητα απέναντι στα εμβόλια μεταξύ των δέκα βασικών  παγκόσμιων απειλών σχετικά με  την υγεία το 2019. Ο εμβολιασμός, ανέφερε, «αποτρέπει 2-3 εκατομμύρια θανάτους ετησίως και επιπλέον 1,5 εκατομμύρια θα μπορούσαν να αποφευχθούν εφόσον βελτιωθεί η παγκόσμια διανομή εμβολίων».

Όσον αφορά συγκεκριμένα τα εμβόλια κατά του Covid-19, ειδικοί και αξιωματούχοι της δημόσιας υγείας υποστηρίζουν πως είναι ζωτικής σημασίας να καταπολεμηθεί η διάδοση των ψευδών ή παραπλανητικών πληροφοριών σχετικά με τους εμβολιασμούς.

Το CNBC συνοψίζει τους βασικούς μύθους που κυκλοφορούν σχετικά με τα εμβόλια κατά του κορωνοϊού:

Μύθος νούμερο 1: Τα εμβόλια κατά του Covid-19 δεν είναι ασφαλή επειδή αναπτύχθηκαν πολύ γρήγορα

Η αλήθεια:  Τα εμβόλια κατά του κορωνοϊού που χορηγούνται σήμερα στον κόσμο έχουν υποβληθεί σε αυστηρές και απαιτητικές κλινικές δοκιμές στις οποίες συμμετείχαν χιλιάδες εθελοντές μετά από αρχικές δοκιμές σε ζώα.

Οι φαρμακοβιομηχανίες έχουν αποδείξει πως δεν «έκοψαν δρόμο» στις απαιτούμενες διαδικασίες. Προτού λάβουν έγκριση από τις αρμόδιες ρυθμιστικές αρχές, τα δεδομένα σχετικά με την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα των εμβολίων υπόκεινται σε αυστηρούς ελέγχους από αυτά τα όργανα- την Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ, τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΜΑ) ή την Ρυθμιστική Υπηρεσία για τα προϊόντα Φαρμάκων και Υγείας στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Στα τελικά στάδια των κλινικών δοκιμών, και τα εμβόλια των  Pfizer-BioNTech καιτης  Moderna βρέθηκαν να είναι 95% και 94,1% αποτελεσματικά, αντίστοιχα, στην πρόληψη σοβαρής μόλυνσης Covid-19. Το εμβόλιο που αναπτύχθηκε από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης σε συνεργασία με την AstraZeneca βρέθηκε να έχει μέση αποτελεσματικότητα 70%.

Όταν το Ηνωμένο Βασίλειο στις αρχές Δεκεμβρίου έγινε η πρώτη χώρα που ενέκρινε το εμβόλιο των Pfizer-BioNTech, η διευθύνουσα σύμβουλος της Ρυθμιστική Υπηρεσία για τα προϊόντα Φαρμάκων και Υγείας στο Ηνωμένο Βασίλειο (MHRA) Τζουν Ρέινε είχε δηλώσει ότι δεν ακολουθήθηκε ο σύντομος δρόμος στην έγκρισή του, λέγοντας ότι οι ειδικοί είχαν εργαστεί «όλο το 24ωρο, προσεκτικά, μελετώντας μεθοδικά πίνακες, αναλύσεις και γραφήματα σε κάθε κομμάτι δεδομένων».  

Οι επιστήμονες και οι κλινικοί γιατροί του MHRA πραγματοποίησαν μια «κυλιόμενη ανασκόπηση» των δεδομένων όπως αυτά διατέθηκαν κατά τη διάρκεια κλινικών δοκιμών,, πράγμα που επέτρεψε την επιτάχυνση της γνωμοδότησης.   Αυτό ήταν κρίσιμο, όπως υποστήριξε η MHRA, δεδομένης της έκτακτης ανάγκης για τη δημόσια υγεία.

Μύθος νούμερο 2: Τα εμβόλια κατά του κορωνοϊού τροποποιούν το dna

Η αλήθεια: Τα εμβόλια κατά του Covid-19 που αναπτύχθηκαν από τις  Pfizer/BioNTech και τη Moderna βασίζονται και τα δύο στην τεχνολογία messenger RNA (mRNA) για να ενεργοποιήσουν το ανοσοποιητικό σύστημα κατά του ιού.  Η νέα τεχνολογία περιλαμβάνει γενετικό υλικό που παρασκευάζει πρωτεΐνη.

«Τα εμβόλια τύπου mRNA  δίνουν οδηγίες στα κύτταρα μας να παράγουν δομικά τμήματα του κορωνοϊού, όπως τις ακίδες που έχουν στην επιφάνειά τους (ή τμήμα αυτών). Συγκεκριμένα κύτταρα του ανοσοποιητικού μας συστήματος αναγνωρίζουν αυτό το ‘ξένο σώμα’ και ξεκινά η πολύπλοκη – να εξηγηθεί αλλά τυπική για το σώμα- διαδικασία της ανοσοαπόκρισης. Αυτό δηλαδή που συμβαίνει και στη φυσική λοίμωξη από COVID-19. Στο τέλος της διαδικασίας, το σώμα μας έχει μάθει πως να μας προστατεύει από μελλοντικές μολύνσεις», όπως έχει εξηγήσει σε ανάρτησή του ο καθηγητής Ηλίας Μόσιαλος.

Το mRNA (δηλ. οι οδηγίες) από ένα εμβόλιο δεν εισέρχεται ποτέ στον πυρήνα του κυττάρου, όπου βρίσκεται το DNA μας, όπως εξηγούν τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ (CDC).

«Αυτό σημαίνει ότι το mRNA δεν μπορεί να επηρεάσει ή να αλληλεπιδράσει με το DNA μας με οποιονδήποτε τρόπο. Αντίθετα, τα εμβόλια κατά του Covid-19 τύπου mRNA λειτουργούν με τις φυσικές άμυνες του οργανισμού για την ασφαλή ανάπτυξη ανοσίας ενάντια στις ασθένειες» συνεχίζει το CDC.

Μύθος νούμερο 3: Τα εμβόλια κατά του κορωνοϊού βλάπτουν τη γονιμότητα

Η αλήθεια: Ορισμένες γυναίκες ανησυχούν ότι το εμβόλιο θα μπορούσε να βλάψει τη γονιμότητά τους. Τις ανησυχίες αυτές μάλιστα καλλιέργησε ένα κύμα παραπληροφόρησης στο διαδίκτυο σχετικά με αυτό το ζήτημα. Την Τρίτη, το Βασιλικό Κολλέγιο Μαιευτήρων Γυναικολόγων του Ηνωμένου Βασιλείου και το Βασιλικό Κολλέγιο των Μαιών εξέδωσαν μια ανακοίνωση σχετικά με τους εμβολιασμούς Covid, τη γονιμότητα και την εγκυμοσύνη.

«Θέλουμε να διαβεβαιώσουμε τις γυναίκες ότι δεν υπάρχουν στοιχεία που να δείχνουν ότι τα εμβόλια κατά του Covid-19 επηρεάζουν τη γονιμότητα. Οι ισχυρισμοί για οποιαδήποτε επίδραση του εμβολιασμού Covid-19 στη γονιμότητα είναι κερδοσκοπικοί και δεν υποστηρίζονται από κανένα δεδομένο», σημείωσε ο Έντουαρντ  Μόρις, πρόεδρος του Βασιλικού Κολλεγίου Μαιευτήρων Γυναικολόγων.

«Δεν υπάρχει βιολογικά εύλογος μηχανισμός με τον οποίο τα τρέχοντα εμβόλια θα μπορούσαν να επηρεάσουν τη γονιμότητα των γυναικών. Δεν έχουν αποδειχθεί ότι οι γυναίκες που έχουν εμβολιαστεί έχουν προβλήματα γονιμότητας», συνέχισε.

Μύθος νούμερο 4: Το εμβόλιο δεν είναι ασφαλές για τις εγκύους

Η αλήθεια: Σύμφωνα με το CDC, υπάρχουν ελάχιστες πληροφορίες σχετικά με την ασφάλεια των εμβολίων κατά του κορωνοϊού για τις γυναίκες που είναι σε ενδιαφέρουσα.

Από τα διαθέσιμα στοιχεία από τις δοκιμές σε ποντίκια, δεν υπάρχει ανησυχίες για την ασφάλεια του εμβολίου της Moderna για τις εγκύους- πριν ή κατά την εγκυμοσύνη. Η μελέτη είναι υπό εξέλιξη για το εμβόλιο των Pfizer/BioNTech, σημειώνει το CDC.

Όπως αναφέρει το CDC, σχετικές μελέτες σε άτομα που είναι έγκυες προγραμματίζονται μελέτες σε άτομα που είναι έγκυες και από τις δύο φαρμακοβιομηχανίες ενώ παράλληλα και οι εταιρείες έχουν υπό παρακολούθηση τις γυναίκες που συμμετείχαν στις κλινικές δοκιμές και αργότερα έμειναν έγκυες.

Στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπου χορηγούνται τα εμβόλια της AstraZeneca και των Pfizer/BioNTech, η κυβέρνηση έχει υποστηρίξει ότι: «τα εμβόλια δεν έχουν ακόμη δοκιμαστεί κατά την εγκυμοσύνη, οπότε έως ότου υπάρχουν διαθέσιμες περισσότερες πληροφορίες, όσες γυναίκες είναι έγκυες  δεν συνιστάται να λαμβάνουν το εμβόλιο». Ωστόσο, η βρετανική κυβέρνηση έχει σημειώσει ότι στοιχεία από μη κλινικές μελέτες των εμβολίων Pfizer/BioNTech και της AstraZeneca έχουν αναθεωρηθεί από την ΠΟΥ και τους ρυθμιστικούς φορείς σε όλο τον κόσμο και «δεν έχουν εκφράσει ανησυχίες» σχετικά με την ασφάλεια κατά την εγκυμοσύνη.

Μύθος νούμερο 5: Όσοι έχουν εμβολιαστεί κατά του Covid-19 δεν χρειάζεται να φοράνε μάσκα

Η αλήθεια: Ακόμα και αν κάποιος έχει εμβολιαστεί κατά του κορωνοϊού, είναι πιθανό να μεταδώσει τον ιό σε κάποιο άλλο άτομο.  Ακόμα δεν είναι γνωστός ο τρόπος με τον οποίο οι εμβολιασμοί επηρεάζουν τη μετάδοση και έως ότου γίνει γνωστό- και ενώ πολλοί άνθρωποι παραμένουν μη εμβολιασμένοι – οι άνθρωποι καλούνται να ακολουθήσουν τα μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης, να φορούν μάσκες και να πλένουν τα χέρια τους ώστε να αποτρέψουν πιθανή μετάδοση του ιού.

« Δεν γνωρίζουμε ακόμα αν όσοι εμβολιαστούν με τα νέα εμβόλια μπορεί να μολυνθούν από τον ιό και να είναι ασυμπτωματικοί, άρα μπορεί ακόμα να μεταδίδουν υπό αυτές τις συνθήκες τον ιό. Για αυτό είναι σημαντικό ακόμα και όσοι εμβολιαστούν να εφαρμόζουν τα υπόλοιπα μέτρα δημόσιας υγείας κατά του νέου ιού, δηλαδή τη χρήση μάσκας, την τήρηση κοινωνικής απόστασης, την τακτική και σχολαστική υγιεινή των χεριών και την καθαριότητα του χώρου όπου ζουν ή εργάζονται. Προς το παρόν από τις κλινικές δοκιμές φαίνεται ότι τα νέα εμβόλια προστατεύουν περισσότερο από τη νόσηση από COVID-19 παρά μειώνουν σημαντικά το κίνδυνο μετάδοσης του ιού. Μένει να δούμε αν τα νέα εμβόλια που αναμένεται να ολοκληρώσουν τις απαραίτητες κλινικές δοκιμές θα είναι αποτελεσματικά στην μείωση της μετάδοσης του ιού», αναφέρεται στον οδηγό ερωτήσεων-απαντήσεων για το εμβόλιο από τον ΕΟΔΥ.

Μύθος νούμερο 6: Δεν χρειάζεται να εμβολιαστεί όποιος έχει νοσήσει ήδη από κορωνοϊό

Η αλήθεια: Ενώ μια προηγούμενη λοίμωξη από κορωνοϊό μπορεί να παρέχει στα άτομα αντισώματα κατά της μόλυνσης, οι ειδικοί δεν είναι ακόμα σίγουροι για πόσο διαρκεί αυτή η προστασία. Τα προκαταρκτικά αποτελέσματα από μια μελέτη σε χιλιάδες εργαζόμενους στον τομέα υγείας στο Ηνωμένο Βασίλειο διαπίστωσαν ότι τα άτομα που είχαν μολυνθεί με Covid-19 ήταν πιθανό να έχουν κάποια μορφή ανοσίας για τουλάχιστον πέντε μήνες. Ωστόσο, τα δεδομένα έδειξαν επίσης ότι ένας μικρός αριθμός ατόμων με αντισώματα ενδέχεται να εξακολουθούν να είναι σε θέση να μεταφέρουν και να μεταδώσουν τον ιό.

«Δεν είναι ακόμα επαρκώς γνωστό για πόσο καιρό διαρκεί η φυσική ανοσία σε άτομα που έχουν εκτεθεί στον κορωνοϊό και ήταν ασυμπτωματικά ή έχουν νοσήσει. Παρόλα αυτά ακόμα δεν είναι σαφές αν τα άτομα που έχουν εκτεθεί στον ιό πρέπει να εμβολιαστούν έναντι του κορονοϊού SARS-CoV-2», υποστηρίζει ο ΕΟΔΥ.

Μύθος νούμερο 7: Το εμβόλιο μπορεί να μεταδώσει τον ιό στο άτομο στο οποίο του χορηγείται

Η αλήθεια:  Τα εμβόλια των Pfizer-BioNTech ή της Moderna δεν περιέχουν καν ζωντανό ιό. Από την άλλη, το τμήμα εμβολίων του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης εξηγεί ότι το δραστικό συστατικό του εμβολίου της AstraZeneca «παράγεται από έναν τροποποιημένο αδενοϊό που προκαλεί το κοινό κρυολόγημα στους χιμπατζήδες. Αυτός ο ιός έχει τροποποιηθεί έτσι ώστε να μην μπορεί να προκαλέσει μόλυνση. Χρησιμοποιείται για την παράδοση του γενετικού κώδικα για την πρωτεΐνη ακίδα του κορωνοϊού».

«Κανένα από τα εμβόλια προς μελέτη και έγκριση για τον κορωνοϊό SARS-CoV-2 δεν περιέχουν ολόκληρο τον ιό. Τα περισσότερα πλέον εμβόλια που χρησιμοποιούνται στην ιατρική περιέχουν μόνο τμήματα των ιών που είναι ικανά να οδηγήσουν στην παραγωγή προστατευτικών αντισωμάτων κατά του ιού στο άτομο που θα χορηγηθούν. Έτσι ο εμβολιαζόμενος δεν κινδυνεύει σε καμία περίπτωση να αρρωστήσει από τον κορονοϊό εξαιτίας του εμβολίου.

Υπάρχει όμως η πιθανότητα να έχει ήδη κολλήσει τη νόσο COVID-19 και να μην το έχει συνειδητοποιήσει αν τα συμπτώματα γίνουν έκδηλα μόνο μετά τον εμβολιασμό. Αν και ένας ήπιος πυρετός μπορεί να εμφανιστεί εντός μιας ή δύο ημερών από τον εμβολιασμό, αν κανείς παρουσιάσει άλλα συμπτώματα της νόσου COVID-19 (όπως νέο συνεχόμενο βήχα, υψηλό πυρετό ή ο πυρετός διαρκεί περισσότερο, ανοσμία, αγευσία) θα πρέπει να παραμείνει στο σπίτι και να προγραμματίσει να κάνει εργαστηριακό έλεγχο», αναφέρει σχετικά ο ΕΟΔΥ.

naftemporiki.gr