Της Ανθής Αγγελοπούλου
Μια νέα μελέτη, η οποία έγινε από τους ερευνητές της Roche στη Βασιλεία της Ελβετίας, εντόπισε μια βασική περιοχή του νευρικού κυκλώματος του εγκεφάλου η οποία ελέγχει την κοινωνική συμπεριφορά. Και όπως διαπίστωσαν μελετώντας τρωκτικά, η αύξηση της δραστηριότητας αυτής της περιοχής, που ονομάζεται «habenula», οδηγεί σε κοινωνικά προβλήματα, ενώ η μείωση της δραστηριότητας της περιοχής εμπόδισε τα τρωκτικά να παρουσιάζουν κοινωνικά προβλήματα.
Το habenula είναι ένα ζευγάρι των μικρών πυρήνων που βρίσκονται πάνω από τον θάλαμο στο οπίσθιο άκρο κοντά στο μέσον του εγκεφάλου. Θεωρείται ως μέρος του επιθαλάμου, που περιλαμβάνει το κωνοειδές σώμα και το habenula. Σε πολλά σπονδυλωτά, το habenula χωρίζεται στο μέσον habenula (MHb) και το πλευρικό habenula.
Η μελέτη, η οποία δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό έντυπο «Biological Psychiatry», υποδηλώνει ότι οι κοινωνικές διαταραχές είναι χαρακτηριστικές της διαταραχής του φάσματος του αυτισμού και μπορεί να προέρχονται από αλλοίωση της δραστηριότητας σε αυτό το κύκλωμα, καθώς επίσης ότι ο συντονισμός αυτού του κυκλώματος μπορεί να βοηθήσει στη θεραπεία της διαταραχής των κοινωνικών αυτών ελλειμμάτων.
Όπως ανέφερε ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, Δρ. Anirvan Ghosh, ο οποίος είναι επικεφαλής της έρευνας για τη νευροεπιστήμη στη Roche, είναι σημαντικό αυτό το εύρημα καθώς μπορεί να διαδραματίσει κρίσιμο ρόλο στο τι είναι αυτό που επηρεάζει την κοινωνική συμπεριφορά και οδηγεί στον αυτισμό. Τα ευρήματα παρέχουν ενδείξεις ως προς το τι μπορεί να μεταβληθεί στον εγκέφαλο για να οδηγήσει σε νευροαναπτυξιακές καταστάσεις, όπως η διαταραχή του φάσματος του αυτισμού.
Μία προηγούμενη έρευνα έχει συνδέσει την κοινωνική λειτουργία με την προμετωπιαία περιοχή του εγκεφάλου, αλλά τα κυκλώματα που επηρεάζουν τον προμετωπιαίο έλεγχο της κοινωνικής συμπεριφοράς ήταν άγνωστα. Έτσι ο πρώτος συγγραφέας της μελέτης, Δρ Madhurima Benekareddy και οι συνεργάτες του ενεργοποίησαν την προμετωπική περιοχή σε ποντίκια και αρουραίους και πραγματοποίησαν μια μελέτη με τον εγκέφαλο συνδεδεμένο σε οθόνη για να εντοπίσουν ποιες περιοχές ανταποκρίθηκαν. Η οθόνη εντόπισε αλλαγές στη δραστηριότητα σε περιοχές που σχετίζονται με τη συναισθηματική συμπεριφορά, ιδιαίτερα στην περιοχή του habenula.
Στη μελέτη, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν έπειτα έναν συνδυασμό διαφορετικών τεχνικών για να χαρτογραφήσουν τις συνδέσεις από την περιοχή αυτή στην μετωπική περιοχή του εγκεφάλου και για να ελέγξουν με ακρίβεια τη δραστηριότητα των νευρώνων στις περιοχές αυτές. Η μετατροπή της δραστηριότητας των νευρώνων στην περιοχή «habenula» έδειξε ότι όταν αυτή μειώθηκε οι αρουραίοι και οι ποντικοί κοινωνικοποιήθηκαν. Η αποδυνάμωση της δραστηριότητας της habenula εμπόδισε τα κοινωνικά ελλείμματα που θα μπορούσαν να προκληθούν ενεργοποιώντας την μετωπική περιοχή.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, η αλλοίωση της κανονικής δραστηριότητας της περιοχής που είναι αυτό το κύκλωμα, μπορεί να προκαλέσει διαταραχές συμπεριφοράς όπως η διαταραχή του φάσματος του αυτισμού. «Η κατανόηση του τρόπου με τον οποίο η τροποποιημένη λειτουργία του εγκεφάλου οδηγεί σε κοινωνικά ελλείμματα θα μπορούσε να βοηθήσει στην ανάπτυξη νέων στοχευμένων θεραπειών για τη διαταραχή του φάσματος του αυτισμού» δήλωσε ο Δρ. Ghosh, όπως ο συντονισμός του κυκλώματος για τη διόρθωση της αλλαγμένης δραστηριότητας. Ίσως τελικά, αυτό το κύκλωμα να αποτελεί ένα μονοπάτι μέσω του οποίου οι διαταραχές της κατάστασης στις κοινωνικές σχέσεις συμβάλλουν σε αρνητικές καταστάσεις διάθεσης και στην εμφάνιση της κατάθλιψης, όπως λέει.
