Η εξοικονόμηση κόστους και η πρόσβαση σε εξειδικευμένες θεραπείες με μικρότερους χρόνους αναμονής είναι δύο από τα σημαντικά σημεία στα οποία εστιάζουν ασθενείς σε παγκόσμιο επίπεδο προκειμένου να αναζητήσουν ιατρικές λύσεις εκτός των συνόρων τους. Παράλληλα, η συνεχής πρόοδος στη βιοϊατρική τεχνολογία, η ρομποτική χειρουργική, η τηλεϊατρική και η ανάπτυξη νέων, ελάχιστα επεμβατικών μεθόδων έχουν ενισχύσει τη διεθνή κινητικότητα ασθενών αναδεικνύοντας δυναμικά μία εναλλακτική μορφή τουρισμού, το Ιατρικό Τουρισμό.
Το φαινόμενο αυτό έχει αποκτήσει μεγάλη δυναμική τα τελευταία χρόνια, όπως μας εξηγεί ο Δρ. Δημήτρης Μπατάκης- M.Sc. LSE International Health Policy, M.Sc. Health Economics and Management, Επιστημονικός Συνεργάτης Εργαστηρίου Αξιολόγησης Πολιτικών Τεχνολογιών & Συμπεριφορών Υγείας, καθώς οι εξελίξεις στις τεχνολογίες μεταφορών, στις επικοινωνίες, αλλά και στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης έχουν καταστήσει πιο εύκολη, ασφαλή και προσιτή την πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας σε όλο τον κόσμο. Οι ασθενείς πλέον επιδιώκουν όχι μόνο τη θεραπεία, αλλά και μια ολιστική εμπειρία υγείας και αναψυχής. Η σύνδεση της φροντίδας υγείας με τουριστικά, πολιτιστικά και πακέτα ευεξίας καθιστά τον Ιατρικό Τουρισμό έναν από τους ταχύτερα αναπτυσσόμενους κλάδους της παγκόσμιας τουριστικής βιομηχανίας. Ενώ τα έσοδα που μπορεί να αποφέρει στην κάθε χώρα ο Ιατρικός Τουρισμός είναι πολύ σημαντικά.
Παγκόσμια αγορά
Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία, ο Ιατρικός Τουρισμός το 2025 συνεχίζει να αποτελεί μια δυναμικά αναπτυσσόμενη αγορά, που συνδυάζει την πρόσβαση σε υψηλής ποιότητας υπηρεσίες υγείας με εξατομικευμένες τουριστικές εμπειρίες, επισημαίνει ο Δρ. Μπατάκης. Η ζήτηση αυξάνεται διαρκώς, κυρίως λόγω των υψηλών τιμών και των μεγάλων χρόνων αναμονής στις ανεπτυγμένες χώρες, αλλά και χάρη στη συνεχή βελτίωση των μεταφορών και της τεχνολογίας.
Η παγκόσμια αγορά ιατρικού τουρισμού το 2025 εκτιμάται ότι ξεπερνά τα 125 δισεκατομμύρια δολάρια, με ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης 15–20%. Κύριοι προορισμοί παραμένουν το Μεξικό, η Ινδία, η Ταϊλάνδη, η Τουρκία, η Μαλαισία και η Κόστα Ρίκα, ενώ χώρες όπως η Ελλάδα, η Κροατία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα αναδεικνύονται σε νέα δυναμικά κέντρα προσέλκυσης.
Ελλάδα: Προοπτικές και Οικονομικά Οφέλη
Η Ελλάδα, όπως λέει ο Δρ. Μπατάκης, με τα συγκριτικά της πλεονεκτήματα — το κλίμα, τη γεωγραφική της θέση, τις τουριστικές υποδομές και το υψηλού επιπέδου ιατρικό προσωπικό — έχει τη δυνατότητα να εξελιχθεί σε έναν από τους κορυφαίους προορισμούς Ιατρικού Τουρισμού στην Ευρώπη.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις του 2025, αν η Ελλάδα ενισχύσει τις επενδύσεις σε εξειδικευμένες υποδομές, πιστοποιήσεις και δίκτυα συνεργασίας με διεθνείς ασφαλιστικούς οργανισμούς, μπορεί να αυξήσει τα ετήσια έσοδα από τον Ιατρικό Τουρισμό στα 650 εκατομμύρια ευρώ μέχρι το 2030, με δυνατότητα δημιουργίας πάνω από 20.000 νέων θέσεων εργασίας στον ευρύτερο τομέα υγείας και φιλοξενίας. Στρατηγικές δράσεις όπως η ενίσχυση των Μονάδων Ημερήσιας Νοσηλείας, η θέσπιση ιατρικής βίζας και η ανάπτυξη μονάδων ευεξίας εντός ξενοδοχειακών συγκροτημάτων τεσσάρων και πέντε αστέρων, αποτελούν καθοριστικούς παράγοντες για την πλήρη αξιοποίηση αυτού του δυναμικού.
Επιπλέον, η χώρα μας το 2025 αναδεικνύεται σε σημαντικό αναδυόμενο προορισμό στον τομέα του ιατρικού τουρισμού, συνδυάζοντας την υψηλή ποιότητα ιατρικών υπηρεσιών με την απαράμιλλη φυσική ομορφιά και το ισχυρό brand του τουρισμού. Ιδιαίτερη δυναμική παρουσιάζουν οι τομείς της αισθητικής χειρουργικής, της οδοντιατρικής, των θεραπειών υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, καθώς και οι υπηρεσίες ιαματικού τουρισμού και ευεξίας σε περιοχές όπως η Κρήτη, η Εύβοια και τα νησιά του Αιγαίου.
Τελευταίες εκτιμήσεις του ΣΕΤΕ και της Medical Tourism Association (2025) δείχνουν ότι η Ελλάδα μπορεί να προσελκύσει 150.000 έως 180.000 ιατρικούς τουρίστες ετησίως τα επόμενα χρόνια.
Το μέσο έσοδο ανά επισκέπτη κυμαίνεται μεταξύ 7.000 και 10.000 ευρώ, συμπεριλαμβάνοντας το κόστος των ιατρικών υπηρεσιών, της διαμονής, των μεταφορών και άλλων τουριστικών δαπανών. Κατά συνέπεια, τα συνολικά ετήσια έσοδα που μπορεί να αποφέρει η συγκεκριμένη δραστηριότητα στην ελληνική οικονομία εκτιμώνται από 1 έως 1,8 δισεκατομμύρια ευρώ, προσφέροντας σημαντική ώθηση στον κλάδο υγείας, τον τουρισμό, την εστίαση, τις μεταφορές και τη συνολική εθνική οικονομία.
Για να ενισχύσει τη θέση της, η Ελλάδα χρειάζεται στοχευμένες στρατηγικές ενέργειες, όπως η καθιέρωση ενός διεθνούς brand «Greece: Health & Wellness Destination», η πιστοποίηση νοσοκομείων και κλινικών με διεθνή standards, η ανάπτυξη υποδομών και η συνεργασία με μεγάλα τουριστικά γραφεία και ασφαλιστικούς φορείς. Η εισαγωγή ειδικής Ιατρικής Βίζας (Medi Visa) θα αποτελέσει καταλυτικό βήμα για την προσέλκυση μεγαλύτερου αριθμού επισκεπτών, ενώ οι συνέργειες με πολυτελή ξενοδοχειακά συγκροτήματα και wellness resorts θα ενισχύσουν τη μοναδικότητα του προσφερόμενου προϊόντος.
Η αξιοποίηση του Ιατρικού Τουρισμού αποτελεί ευκαιρία για την Ελλάδα να διαφοροποιήσει το τουριστικό της προϊόν, να αυξήσει τα έσοδά της και να καθιερωθεί ως κορυφαίος προορισμός υγείας και ευεξίας παγκοσμίως.
Κίνητρα ασθενών
Το βασικότερο κίνητρο των ιατρικών τουριστών εξηγεί ο Δρ. Μπατάκης είναι η σημαντική εξοικονόμηση κόστους, η οποία φτάνει έως και 75–80% σε σύγκριση με τις χώρες καταγωγής τους. Επίσης, η υψηλή ποιότητα υπηρεσιών, οι μικρότεροι χρόνοι αναμονής και η δυνατότητα συνδυασμού θεραπείας με διακοπές αποτελούν επίσης καθοριστικούς παράγοντες επιλογής.
Επιπροσθέτως, ένα σημαντικό ποσοστό ασθενών (περίπου το 65%) δηλώνει ότι επέλεξε τον προορισμό βάσει της φήμης και των διαπιστευτηρίων των ιατρικών κέντρων. Η ικανοποίηση παραμένει σε εξαιρετικά υψηλά επίπεδα, με το 92% των ασθενών να δηλώνει ότι θα σύστηνε την εμπειρία σε άλλους. Επιπλέον, περίπου το 60% δηλώνει ότι θεωρεί το ταξίδι μέρος της προσωπικής τους «επένδυσης» στην υγεία και την ποιότητα ζωής τους.
Κατηγορίες υπηρεσιών
Το 2025, οι πιο δημοφιλείς υπηρεσίες του Ιατρικού Τουρισμού είναι οι αισθητικές επεμβάσεις, καλύπτοντας περίπου το 27% της ζήτησης, με επεμβάσεις όπως η λιποαναρρόφηση, η αύξηση στήθους και το facelift να κυριαρχούν. Οι οδοντιατρικές υπηρεσίες έπονται με 17%, κυρίως λόγω του χαμηλού κόστους και της υψηλής εξειδίκευσης, ενώ οι θεραπείες γονιμότητας καλύπτουν το 13%, καθώς πολλά ζευγάρια αναζητούν οικονομικότερες και πιο προσιτές λύσεις. Ακολουθούν οι ορθοπεδικές επεμβάσεις με 12%, οι καρδιοχειρουργικές με 9%, οι ογκολογικές θεραπείες με 9% και οι βαριατρικές επεμβάσεις για απώλεια βάρους με 8%. Επιπλέον, αναπτύσσεται συνεχώς η ζήτηση για προγράμματα αποκατάστασης, υπηρεσίες ευεξίας και ιαματικό τουρισμό, αντανακλώντας μια πιο ολιστική προσέγγιση στην υγεία.
Ηλικιακή και έμφυλη κατανομή των στατιστικών στοιχείων του ιατρικού τουρισμού
Χρήσιμο είναι ακόμα να εξετάσουμε και κάποια ακόμα στοιχεία, που δίνουν σημαντικές πληροφορίες για την οργάνωση του Ιατρικού Τουρισμού, όπως λέει ο Δρ. Μπατάκης.
Σχετικά με την ηλικία, η πλειονότητα των ιατρικών τουριστών εμπίπτει στο ηλικιακό εύρος 40 έως 60 ετών, αποτελώντας περίπου το 45% του συνόλου, με τις γυναίκες να αποτελούν το μεγαλύτερο ποσοστό ιατρικών τουριστών, αποτελώντας περίπου το 60%.
Τα δεδομένα δείχνουν μία αναδυόμενη τάση για αύξηση των ιατρικών τουριστών ηλικίας 18 έως 30 ετών, που αντιπροσωπεύουν περίπου το 15% του συνολικού δημογραφικού πληθυσμού του Ιατρικού Τουρισμού.
Σημαντικό ποσοστό κατέχουν και οι ασθενείς ηλικίας 60 ετών και άνω που αποτελούν περίπου το 25% των ιατρικών τουριστών, οι οποίοι αναζητούν εξειδικευμένες θεραπείες, όπως αντικαταστάσεις αρθρώσεων και καρδιοχειρουργικές επεμβάσεις.
Σημειωτέον ότι στις αισθητικές επεμβάσεις οι γυναίκες συχνά επικρατούν, αποτελώντας περίπου το 80% των ασθενών, ενώ οι άνδρες τείνουν να αναζητούν θεραπείες για καρδιολογικής και ορθοπεδικής φύσης (Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, Patients Beyond Borders, Deloitte, Journal of Travel Medicine).
Προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπιστούν
Κλείνοντας ο Δρ. Μπατάκης τονίζει ότι η χώρα μας βρίσκεται μπροστά σε μια μεγάλη ευκαιρία και θα πρέπει να ενισχύσει τον Ιατρικό Τουρισμό με ενέργειες που αφορούν τον Αναπτυξιακό Νόμο, την λειτουργία των πρωτοβάθμιων μονάδων υγείας εντός των ξενοδοχειακών μονάδων τεσσάρων και πέντε αστέρων με συγκεκριμένες πιστοποιήσεις και προδιαγραφές, το Μητρώο Παρόχων Τουρισμού Υγείας & Ευεξίας, καθώς και την αδειοδότηση των Μονάδων Ημερήσιας Νοσηλείας (ΜΗΝ), όπως και για άλλες ειδικότητες πέραν αυτών που μπορούν σήμερα να αδειοδοτηθούν.
Τέλος, ιδιαίτερη μέριμνα όπως λέει, πρέπει να δοθεί στην επίλυση του προβλήματος της Ιατρικής Βίζας (Medi Visa), η οποία θα αποτελεί μια βραχυπρόθεσμη βίζα που θα παρέχεται αποκλειστικά για σκοπούς ιατρικής περίθαλψης.
