Ένα έτοιμο προς χρήση εμβόλιο έχει προκαλέσει ελπίδες για την πιθανότητα να προλαμβάνει την επανεμφάνιση του καρκίνου του παγκρέατος και του παχέος εντέρου, αποκάλυψαν ερευνητές.
Τα εμβόλια κατά του καρκίνου αποτελούν αντικείμενο ελπιδοφόρας έρευνας τα τελευταία χρόνια. Το NHS στην Αγγλία έχει δοκιμάσει διάφορα τέτοια εμβόλια σε ασθενείς μέσω της Πλατφόρμας Εκκίνησης Εμβολίων Καρκίνου (Cancer Vaccine Launch Pad – CVLP).
Η λειτουργία αυτών των εμβολίων
Τα συγκεκριμένα εμβόλια εκπαιδεύουν το ανοσοποιητικό σύστημα του σώματος να αναγνωρίζει τα καρκινικά κύτταρα, ώστε, σε περίπτωση που επανεμφανιστούν μετά από θεραπείες όπως η χειρουργική επέμβαση, να εντοπίζονται και να εξοντώνονται, μειώνοντας τον κίνδυνο υποτροπής της νόσου.
Πολλά εμβόλια κατά του καρκίνου – συμπεριλαμβανομένων ορισμένων που βασίζονται στην τεχνολογία mRNA – είναι εξατομικευμένα ως προς τους όγκους κάθε ασθενούς.
Ωστόσο, μια μελέτη έδειξε ότι ένα μη εξατομικευμένο, πειραματικό εμβόλιο που ήδη παράγεται μαζικά θα μπορούσε να βοηθήσει στην πρόληψη της επανεμφάνισης του καρκίνου του παγκρέατος και του παχέος εντέρου.
Αν τα ευρήματα επιβεβαιωθούν από περαιτέρω κλινικές δοκιμές, οι ειδικοί λένε ότι η προσέγγιση αυτή θα μπορούσε να είναι επωφελής, καθώς το συγκεκριμένο εμβόλιο πιθανότατα θα είναι φθηνότερο, ταχύτερα διαθέσιμο από τα mRNA εμβόλια και λιγότερο τοξικό σε σύγκριση με άλλες θεραπείες.
Τι δήλωσαν οι συγγραφείς της μελέτης
«Μετά από μακροχρόνια παρακολούθηση αυτής της μελέτης, μπορέσαμε να αποδείξουμε ότι η ομάδα των ασθενών που ανέπτυξε ανοσολογική απόκριση έχει μεγαλύτερη πιθανότητα να μην υποτροπιάσει και να ζήσει περισσότερο σε σύγκριση με τις ιστορικές προσδοκίες για την πορεία αυτής της νόσου», δήλωσε ο καθηγητής Ζεβ Γουέινμπεργκ, ογκολόγος στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Λος Άντζελες και συν-συγγραφέας της μελέτης.
Οι συγγραφείς σημείωσαν ότι το 90% των ατόμων με καρκίνο του παγκρέατος και το 50% αυτών με καρκίνο του παχέος εντέρου φέρουν μεταλλάξεις στο γονίδιο Kras. Αυτές οι μεταλλάξεις προκαλούν την παραγωγή αλλοιωμένων πρωτεϊνών Kras, που οδηγούν τα κύτταρα σε ανεξέλεγκτο πολλαπλασιασμό.
Στο περιοδικό Nature Medicine, ο Γουέινμπεργκ και οι συνεργάτες του ανέφεραν ότι χορήγησαν το εμβόλιο ELI-002 2P σε 20 ασθενείς που είχαν υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση για καρκίνο του παγκρέατος και σε πέντε που είχαν χειρουργηθεί για καρκίνο του παχέος εντέρου.
Τι έδειξε η μελέτη
Το εμβόλιο περιέχει πεπτίδια – μακριές αλυσίδες αμινοξέων, τα οποία αποτελούν τα δομικά στοιχεία των πρωτεϊνών. Το εμβόλιο λειτουργεί εκπαιδεύοντας τα Τ-κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος να αναγνωρίζουν και να καταστρέφουν τα καρκινικά κύτταρα με μεταλλάξεις που οδηγούν στην παραγωγή των αλλοιωμένων πρωτεϊνών Kras.
Σε μέσο χρονικό διάστημα παρακολούθησης σχεδόν 20 μηνών, η ερευνητική ομάδα διαπίστωσε ότι οι ασθενείς χωρίζονταν σε δύο ομάδες: 17 που είχαν ισχυρή ανοσολογική απόκριση στο εμβόλιο και 8 με ασθενέστερη απόκριση.
Η πρώτη ομάδα εμφάνισε μεγαλύτερο χρονικό διάστημα πριν την υποτροπή του καρκίνου και συνολικά μεγαλύτερη επιβίωση. Συγκεκριμένα, τέσσερις από τους 17 ασθενείς της πρώτης ομάδας κατέληξαν κατά την περίοδο παρακολούθησης, σε σύγκριση με επτά από τους οκτώ της δεύτερης ομάδας.
Ωστόσο, η μελέτη είναι πρώιμη, σχεδιασμένη κυρίως για να αξιολογήσει την ασφάλεια, περιλάμβανε μόνο 25 συμμετέχοντες, δεν είχε ομάδα ελέγχου και εξετάζει δύο διαφορετικούς τύπους καρκίνου.
Πως σχολιάζουν την μελέτη ειδικοί
Παρόλα αυτά, ειδικοί χαρακτήρισαν τα αποτελέσματα αξιοσημείωτα. Ο καθηγητής ιατρικής ογκολογίας Σιάου Μινγκ Λι, από το University College London, που δεν συμμετείχε στη μελέτη, πρότεινε ότι το εμβόλιο ELI-002 2P θα μπορούσε να συνδυαστεί με άλλες μορφές ανοσοθεραπείας και να βοηθήσει ένα ευρύτερο φάσμα ασθενών.
«Με ενθαρρυντικά πρώιμα αποτελέσματα και ενδεχομένως λιγότερες παρενέργειες σε σχέση με τους τρέχοντες στοματικούς αναστολείς, αυτό το μη εξατομικευμένο εμβόλιο κατά του καρκίνου θα μπορούσε να επεκτείνει τις θεραπευτικές επιλογές για καρκίνους που προκαλούνται από μεταλλάξεις στο γονίδιο Kras και αξίζει περαιτέρω δοκιμές σε μεγαλύτερες κλινικές μελέτες, συμπεριλαμβανομένης της πιθανής χρήσης του σε καρκίνους του πνεύμονα», είπε.
Ο Δρ Σιβάν Σιβακουμάρ, από το Πανεπιστήμιο του Μπέρμιγχαμ, ο οποίος εργάζεται πάνω σε εμβόλια mRNA για τον καρκίνο του παγκρέατος, δήλωσε ότι είναι εντυπωσιακό το πόσοι ασθενείς στη μελέτη εμφάνισαν ξεκάθαρη ανοσολογική απόκριση στο μη εξατομικευμένο εμβόλιο.
Ωστόσο, σημείωσε ότι ένα βασικό πλεονέκτημα των εξατομικευμένων mRNA εμβολίων είναι ότι δεν βασίζονται αποκλειστικά σε μεταλλάξεις του γονιδίου Kras.
Τόνισε ότι πλέον είναι σημαντικό να πραγματοποιηθούν τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες δοκιμές του ELI-002 2P και να παρακολουθηθούν οι ασθενείς για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
«Πόσες φορές δεν έχουμε ενθουσιαστεί με την επιστήμη, αλλά τελικά το πραγματικό επιστημονικό πείραμα γίνεται στους ασθενείς», πρόσθεσε ο Σιβακουμάρ.
Με πληροφορίες από Guardian