Μελέτη που έγινε στις Ηνωμένες Πολιτείες εξέτασε την επίδραση της ευαισθητοποίησης για προδιαβήτη στις πιθανότητες της εμπλοκής των ατόμων σε συμπεριφορές μείωσης του κινδύνου διαβήτη.
Οι επιστήμονες ανέλυσαν στοιχεία από δύο κύκλους της Εθνικής Έρευνας και Εξέτασης για την υγεία και τη διατροφή, η οποία είχε διεξαχθεί επίσης στις ΗΠΑ, το 2007 μέχρι το 2008 και από το 2009 έως το 2010. Οι συμμετέχοντες με αυτο-αναφερόμενο σακχαρώδη διαβήτη αποκλείστηκαν από τη μελέτη, και στους υπόλοιπους συμμετέχοντες έγινε διαλογή με βάση την Γλυκοζυλιομένη αιμοσφαιρίνη (HbA1c μεταξύ 5,7% και 6,4%, στις ΗΠΑ, αποτελούν την ομάδα του προδιαβήτη). Εκείνοι που πληρούσαν τα κριτήρια αυτά στη συνέχεια διαχωρίστηκαν περαιτέρω σε μια ομάδα που είχε ήδη γνώση για την κατάσταση του προδιαβήτη τους. Η πολυπαραγοντική λογιστική ανάλυση έγινε για να εκτιμηθεί ο αντίκτυπος της ευαισθητοποίησης για τον προδιαβήτη σχετικά με τις πιθανότητες εμπλοκής σε σωματική δραστηριότητα, η προσπάθεια απώλειας βάρους ή και ένα συνδυασμό των δύο.
Σύμφωνα με τη επικεφαλής της μελέτης Dr Anjali Gopalan, στη μελέτη μόνο 2.694 άτομα πληρούσαν τα κριτήρια για προδιαβήτη. Ωστόσο, μόνο 288 άτομα από το σύνολο των συμμετεχόντων γνώριζαν την κατάστασή τους. Όπως επισημαίνει, διαπιστώθηκε ότι τα άτομα που γνώριζαν την κατάσταση προδιαβήτη τους είχαν περισσότερες πιθανότητες να εμπλακούν σε οποιοδήποτε είδος διαχείρισης του βάρους σε σύγκριση με άτομα που δεν γνώριζαν, παράλληλα με μείωση ΒΜΙ και κατάλληλη διαχείριση του.
Γνωρίζοντας τις επιπτώσεις του προδιαβήτη ήταν επίσης μιάμιση φορά πιο πιθανό να εμπλακούν σε σωματική δραστηριότητα , και είχαν επίσης περισσότερες πιθανότητες να συνδυάσουν τουλάχιστον 150 λεπτά την εβδομάδα μέτριας δραστηριότητας με τουλάχιστον 7% απώλεια βάρους κατά το παρελθόν έτος.
Ο προδιαβήτης τετραπλασιάζει ανά έτος τον κίνδυνο να εμφάνισης διαβήτη και διπλασιάζει τις πιθανότητες ανά έτος καρδιαγγειακών συμβαμάτων, σημειώνει η Dr Anjali Gopalan. Και οι δύο επιπλοκές είναι αναστρέψιμες σε πολύ μεγάλο βαθμό μόνο με αλλαγή συμπεριφοράς στο τρόπο ζωής και διατροφής.
Δυστυχώς όμως, όπως διαπιστώθηκε, σε όλες τις μελέτες πρόληψης μόλις διακόπηκε η εντατική παρακολούθηση και ενθάρρυνση, οι συμμετέχοντες στη πλειοψηφία τους, επέστρεψαν στις προγενέστερες συνήθειες και συμπεριφορές διακόπτοντας την σωματική άσκηση και ανακτώντας σε πολύ λίγο χρόνο τα κιλά που με κόπο είχαν χάσει.
Το ίδιο ισχύει και με τον Διαβήτη και τις επιπλοκές του. Η μελέτη πρόληψης (BARI 2D) έδειξε ότι, μεταξύ 2265 συμμετεχόντων διαβητικών με στεφανιαία νόσο, το ποσοστό επίτευξης του ελέγχου έξι παραγόντων καρδιαγγειακού κινδύνου, μέσω της “από πρωτόκολλο καθοδηγούμενης εντατικής ιατρικής θεραπείας” συσχετίστηκε αντίστροφα με κάθε αιτία θανάτου ακόμα και με Έμφραγμα, η και εγκεφαλικό επεισόδιο. Επιπλέον, οι ασθενείς που πέτυχαν μόνο δύο ή λιγότερους παράγοντες ελέγχου είχαν διπλάσιο κίνδυνο θανάτου και 70% υψηλότερο κίνδυνο σύνθετων καρδιαγγειακών συμβαμάτων εναντίον όσων πέτυχαν το στόχο για έξι παράγοντες κινδύνου.
Όπως ανέφερε η Dr Gopalan, ακόμα και υπό ιατρική παρακολούθηση, από την αρχή της μελέτης, ο μέσος αριθμός των ελεγχόμενων παραγόντων κινδύνου ήταν 3,5 και βελτιώθηκε στους 4,2 στα 5 έτη παρακολούθησης, και αυτό το χαμηλό μέσο ποσοστό επιτυχίας οφείλεται και στην έλλειψη συνέπειας από την πλευρά των ασθενών, αλλά και στην μη συστηματική προσπάθεια από την πλευρά του υγειονομικού προσωπικού. Γι αυτό όπως τονίζει, χρειάζεται λοιπόν ενημέρωση, συνεργασία, υποστήριξη από το οικογενειακό, το κοινωνικό, και το εργασιακό περιβάλλον μαζί με την συνδρομή κατάλληλα εκπαιδευμένου υγειονομικού προσωπικού για να τροποποιηθεί και να ελαχιστοποιηθεί ο κίνδυνος του Διαβήτη αλλά και των οδυνηρών επιπλοκών του.
Αναλύοντας της μελέτη αυτή ο Παθολόγος-Διαβητολόγος Αντώνης Λέπουρας, διευθυντής Παθολογικής-Διαβητολογικής Κλινικής και Διαβητολογικού Κέντρου ΙΑΣΩ General, σημειώνει ότι η σημασία της αλλαγής συμπεριφοράς στον τρόπο που συμπεριφερόμαστε στον εαυτό μας είναι γνωστή σε όλους. Ωστόσο παρότι αλλαγές στην διατροφή που είναι σημαντικές και για την ρύθμιση του βάρους αλλά και για την ρύθμιση του σακχάρου, δείχνουν λογικές και προφανείς, εντούτοις ελάχιστοι τις εφαρμόζουν συστηματικά στην καθημερινότητα τους. Τα ίδιο συμβαίνει και με το καθιστικό τρόπο ζωής, ελάχιστοι έχουν καθημερινά έστω και ελαφριάς έντασης και διάρκειας άσκηση (πχ. 40’ περπάτημα καθημερινά) που όχι μόνο βοηθά στο βάρος και στην μείωση των τιμών του σακχάρου αλλά και στην μείωση των καρδιαγγειακών συμβαμάτων βελτιώνοντας την υγεία των αγγείων μας.
Η πρόληψη, όπως λέει, χαρίζει υγεία και χωρίς χρηματικό κόστος, είναι όμως εφικτή στην καθημερινή πραγματικότητα μας; Οι ενήλικοι, όπως σημειώνει ο κ. Λέπουρας, που γνωρίζουν την κατάσταση και τους κινδύνους του προδιαβήτη τους μπορεί να είναι πιο πιθανό να ασκηθούν και να χάσουν βάρος, καθώς η φυσική δραστηριότητα και η απώλεια βάρους έχει μεγάλα πλεονεκτήματα όσον αφορά την πρόληψη μελλοντικού διαβήτη μεταξύ εκείνων με προδιαβήτη. Ωστόσο, οι μελέτες δείχνουν ότι μόνο περίπου το 50% των ατόμων με προδιαβήτη συμμετέχουν σε αυτές τις συμπεριφορές μείωσης του κινδύνου. Γι αυτό είναι, βασικός παράγοντας η κατανόηση και η ευαισθητοποίηση ώστε να προλάβουμε τον προδιαβήτη πριν γίνει διαβήτης.
