Της Ανθής Αγγελοπούλου
Με αφορμή την 13η Φεβρουαρίου, Παγκόσμια Ημέρα Χρήσης Προφυλακτικού, ο Μαιευτήρας – Γυναικολόγος και Διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Παναγιώτης Χριστόπουλος μας αναλύει τα οφέλη από τη χρήση προφυλακτικού στις σεξουαλικές μας επαφές.
Το προφυλακτικό είναι η πιο γνωστή μέθοδος αντισύλληψης. Είναι όμως και η πιο έγκυρη μέθοδος προφύλαξης από σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα, όπως είναι το AIDS, το HPV, τα χλαμύδια, η ηπατίτιδα, ο έρπης των γεννητικών οργάνων κ.α.
Σύμφωνα με τον κ. Χριστόπουλο, το προφυλακτικό αποτελεί ενδεδειγμένη μέθοδο, είναι ασφαλές και δεν έχει ορμονικές παρενέργειες. Επιπλέον, είναι μια μέθοδος οικονομική, που μπορεί να χρησιμοποιηθεί από άντρες οποιασδήποτε ηλικίας, χωρίς ιατρική συνταγή, χωρίς ουσιαστικές παρενέργειες και εύκολη να βρεθεί παντού (πχ, φαρμακεία, περίπτερα κλπ).
Παρόλα αυτά όμως, δεν είναι λίγα τα ζευγάρια που αμελούν να το χρησιμοποιήσουν είτε γιατί πιστεύουν ότι ελαττώνει τη σεξουαλική ευχαρίστηση και την αίσθηση της ηδονής, είτε γιατί κάποιοι, λίγοι άνδρες έχουν αλλεργία στο latex.
Η χρήση του
Το προφυλακτικό συλλαμβάνει και κρατά το σπερματικό υγρό μετά την εκσπερμάτιση κατά την ερωτική επαφή, προλαμβάνοντας έτσι την εναπόθεση του στον κόλπο και την είσοδο του στη μήτρα.
Το πάχος του προφυλακτικού είναι τέτοιο ώστε να προσφέρει καλύτερη αισθητικότητα χωρίς όμως να μειώνεται η ανθεκτικότητα του. Σε γενικές γραμμές ο κίνδυνος ρήξης του προφυλακτικού είναι γύρω στο 3% και πιστεύεται ότι οι βασικότεροι λόγοι είναι η λάθος τοποθέτηση του αλλά και η κακή κατάσταση του προφυλακτικού που «σπάει» με την τριβή κατά την σεξουαλική επαφή. Έτσι, αν και το ποσοστό αποτυχίας του προφυλακτικού είναι 3 % θεωρητικά, το ποσοστό αποτυχίας στην πράξη φτάνει στο 8%. Αποτέλεσμα αυτού μπορεί να είναι μια ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη.
Για να διατηρήσει την αντοχή του το προφυλακτικό πρέπει να τηρούνται κάποιοι κανόνες. Για παράδειγμα, η ταυτόχρονη χρήση προφυλακτικού με λιπαντικά που έχουν ως βάση λιποδιαλυτές ουσίες, όπως είναι η βαζελίνη, το baby oil ή τα μαγειρικά έλαια, πρέπει να αποφεύγονται. Τα λιπαντικά που χρησιμοποιούνται θα πρέπει να έχουν ως βάση το νερό.
Ιστορία του προφυλακτικού
Είναι γνωστό από τον 18ο αιώνα όταν οι αριστοκράτες άρχισαν να χρησιμοποιούν προφυλακτικά τα οποία κατασκευάζονταν από έντερο ζώων. Ωστόσο η εξέλιξη ήρθε από τα μέσα του 19ου αιώνα, όταν ανακαλύφθηκε το καουτσούκ, η διάδοση της χρήσης του προφυλακτικού έγινε ευρεία σε περισσότερα κοινωνικά στρώματα.
Συγκεκριμένα, η παλιότερη απεικόνιση προφυλακτικών είναι 12-15.000 ετών και βρέθηκε σε σπηλιά στην Γαλλία, ενώ μια άλλη εικόνα 3.000 ετών βρέθηκε στην Αίγυπτο. Κατά τη νεότερη εποχή προφυλακτικά κατασκευάστηκαν για πρώτη φορά το 1640 στην Αγγλία. Και μπορεί όπως προείπαμε να κατασκευάζοντας από έντερα ζώων για προστασία από ασθένειες, ωστόσο. Ο Καζανόβας ήταν αυτό που χρησιμοποίησε άλλο υλικό, δηλαδή λινά προφυλακτικά, όμως αποδείχθηκε ότι δεν ήταν ιδιαίτερα αποτελεσματικά.
Η μαζική παραγωγή προφυλακτικών (από καουτσούκ) άρχισε το 1843. Ήταν ακριβά και δύσχρηστα για αυτό ξεπεράστηκαν από τα προφυλακτικά από λάτεξ που παράχθηκαν την δεκαετία του 30.
Θρησκευτικές αντιδράσεις
Όπως κάθε μορφή ελέγχου γεννήσεων, τα προφυλακτικά καταδικάζονται από την Καθολική Εκκλησία, κάποιες Προτεσταντικές εκκλησίες και πολλά Ινδουϊστικά ρεύματα, κυρίως λόγω της πίστης του σκοπού της σεξουαλικής πράξης μόνο για την διαιώνιση του είδους.
Οι απόψεις των εκπροσώπων της Ορθόδοξης Εκκλησίας, του Ιουδαϊσμού, του Ισλάμ και του Βουδισμού διαφέρουν κατά άτομο. H αντίθεση κυρίως έγκειται στο ότι αρκετές θρησκείες αντιλαμβάνονται την σεξουαλική επαφή μόνο ως πράξη αναπαραγωγής, που χάνει το νόημα της με την χρήση του προφυλακτικού.
Νόμοι και πολιτικές περιορισμού χρήσης προφυλακτικών
Στην Ιρλανδία τα προφυλακτικά ήταν διαθέσιμα μόνο με ιατρική συνταγή μέχρι το 1985. Ύστερα έγιναν ελεύθερα στα ενήλικα άτομα αλλά πωλούνταν μόνο στα φαρμακεία. Από το1993 τόσο το όριο ηλικίας όσο και ο περιορισμός στα σημεία πώλησης άρθηκαν.
Στις Φιλιππίνες δεν τίθεται νομικό κώλυμα, ωστόσο, η Καθολική Εκκλησία, που κατέχει μεγάλο έρεισμα, απαγορεύει την προώθηση προφυλακτικών με κάθε τρόπο. Μάλιστα το 2004 απαγορεύτηκε από τοπικούς παράγοντες ακόμα και στους γιατρούς να προτείνουν τη χρήση προφυλακτικών. Στη Σομαλία, το 2003 κηρύχτηκε παράνομη η πώληση ή η χρήση προφυλακτικών και η ποινή προβλέπει ακόμα και λιθοβολισμό.
Που αλλού έχει χρησιμεύσει ένα προφυλακτικό
Πολλές ιστορίες έχουν καταγραφεί που εμπεριέχουν μέσα και ένα προφυλακτικό. Πρώτα από όλα στις παιδικές μας φάρσες, όταν τα χρησιμοποιούσαμε αντί για μπαλόνια και τα γεμίζαμε νερό για νεροβόμβες. Όμως έχει χρησιμοποιηθεί και σε πιο απίθανα σενάρια. Ο Αμερικανικός Στρατός από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο χρησιμοποίησε προφυλακτικά για την προστασία των πυρομαχικών από την υγρασία, την άμμο και την βροχή. Στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο χρησιμοποιήθηκαν επίσης και στην συγκέντρωση των ούρων των πιλότων των Βομβαρδιστικών Αεροπλάνων.
Επιπλέον, χρησιμοποιούνται για συγκέντρωση νερού σε έκτακτες περιπτώσεις αλλά και από τους κακοποιούς σαν κρυψώνες ναρκωτικών. Τέλος, όσοι ταξιδεύουν στην Νότια Αμερική και χρειαστεί να διασχίσουν κάποιο ποτάμι τα χρησιμοποιούν για να αποφύγουν την είσοδο στην ουρήθρα τους του μικρού ψαριού Καντιρού το οποίο προσελκύεται από το αίμα και τα ούρα.
