Σαφείς και κοινούς για όλους «κανόνες του παιχνιδιού» ζητούν ξένοι επενδυτές στο χώρο των ΑΠΕ από την κυβέρνηση ξεχωρίζοντας σε άμεση προτεραιότητα τον τομέα της αποθήκευσης, τις επενδύσεις στο δίκτυο και τα θέματα διαφάνειας.
Συμπερασματικά, τα παραπάνω συνιστούν τους βασικούς άξονες που θα πρέπει να δώσει έμφαση η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ και εν συνόλω η κυβέρνηση σε μια περίοδο που αντικειμενικά μεταλλάσσεται η αγορά των ΑΠΕ υπό το βάρος των νέων δεδομένων που προκύπτουν για τον κλάδο.
Το πρόβλημα, όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά, δεν έγκειται τόσο στο γεγονός ότι ορισμένες εταιρείες σε μια πορεία νέων ιεραρχήσεων στο χαρτοφυλάκιό τους, επιλέγουν να αποχωρήσουν από την ελληνική αγορά, όσο στις δυνατότητες που διαμορφώνονται για μια πολυεθνική εταιρεία να ανταγωνιστεί επί ίσοις όροις στον ελληνικό «πράσινο στίβο». Εδώ εντοπίζονται σημαντικές δυσκολίες χωρίς ωστόσο να αναιρούνται οι θετικές προοπτικές της ελληνικής αγοράς που «υποχρεώνουν» σειρά ξένων εταιρειών να επιχειρεί να αναπτύξει χαρτοφυλάκιο έργων εντός συνόρων.
Υπενθυμίζεται ότι η ελληνική αγορά μετράει ήδη σειρά αποχωρήσεων με τις πιο εκκωφαντικές και γνωστές, αυτές των ABO και EDPR για να ακολουθήσουν προς την πόρτα της εξόδου, όπως αναφέρουν πληροφορίες, δύο ακόμη εταιρείες (η μία από Ευρώπη και μια από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού).
Ωστόσο, όπως επισημαίνουν παράγοντες της αγοράς, τα «μπες-βγες» σε μια αγορά θεωρούνται κανονικότητα με το πρόβλημα να προκύπτει όταν η δραστηριότητα μιας εταιρείας καταλήγει να «βαλτώνει» εξαιτίας τρίτων παραμέτρων. Αυτές είναι από την αδειοδότηση και την απόδοση Οριστικών Προσφορών Σύνδεσης μέχρι τις ελλείψεις και τις συνεχείς τροποποιήσεις του ρυθμιστικού πλαισίου, πράγματα που απαντώνται αμφότερα στην περίπτωση της ελληνικής αγοράς.
Υπό αυτό το πρίσμα, όπως τόνισε ο Γιάννης Σακελλίων, Country Manager της Voltalia, μιλώντας εχθές στο συνέδριο του Ελληνογαλλικού εμπορικού και βιομηχανικού Επιμελητηρίου με τίτλο «Εξερευνώντας το νέο ενεργειακό τοπίο υπό γωνία 360 μοιρών», επισήμανε, μεταξύ άλλων, την ανάγκη το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας να αναλάβει πρωτοβουλίες που θα κατοχυρώσουν μια «αίσθηση ασφάλειας» στις πολυεθνικές εταιρείες που δεν γνωρίζουν τα «πατήματα» της ελληνικής αγοράς και ωστόσο διαθέτουν σχέδια ανάπτυξης στη χώρα.
Ο ίδιος εξήρε την σημασία της συνεργασίας ανάμεσα στους συμμετέχοντες στην αγορά και τους εμπλεκόμενους θεσμικούς παράγοντες, υπογραμμίζοντας ότι το «blame game δεν βοήθησε ποτέ κανένα». Χρειάζεται καλύτερος συντονισμός ενώ δεν παρέλειψε να επισημάνει το θέμα της διαφάνειας, αναφέροντας χαρακτηριστικά ότι «πολλές φορές γίνονται πράγματα για μας χωρίς εμάς. Όλοι καταλαβαίνουμε τι σημαίνει αυτό».
Σε ανάλογο μήκος κύματος κινήθηκε και η τοποθέτηση του Διευθύνοντος Συμβούλου της EDF Renewables Hellas Αντώνη Ξενιού, με τον ίδιο να στέκεται στο κομμάτι της αποθήκευσης και την ανάγκη να προχωρήσει ταχύτερα η διαδικασία. «Κοινός τόπος» των τοποθετήσεων υπήρξε το θέμα των δικτύων διανομής και μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, ως το «κλειδί» για την αποτελεσματική προώθηση της ενεργειακής μετάβασης και της βιώσιμης λειτουργίας των έργων ΑΠΕ.
Περί δικτύων ο λόγος
Αξίζει βέβαια να σημειωθεί ότι ο Αντιπρόεδρος του ΑΔΜΗΕ Γιάννης Μάργαρης σε παρέμβασή του, στα πλαίσια των εργασιών του συνεδρίου, επέλεξε να «προσγειώσει» την σχετική συζήτηση, υπογραμμίζοντας, μεταξύ άλλων, ότι η ανάπτυξη του δικτύου γίνεται και θα πρέπει να γίνεται με γνώμονα την εθνική ενεργειακή στρατηγική της χώρας, όπως αυτή αποτυπώνεται στο ΕΣΕΚ και όχι αορίστως με βάση τα «θέλω» των επενδυτών.
Προφανώς, όπως τόνισε, τα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ευρώπη χρήζουν σημαντικών επενδύσεων αναβάθμισης και εκσυγχρονισμού, ωστόσο το θέμα ξεφεύγει από από τα όρια του business plan ενός διαχειριστή και ακουμπάει στην πολιτική βούληση να ξεπεραστούν μια σειρά «αγκυλώσεις» που αφορούν από τις τοπικές αντιδράσεις σε βάρος των σχεδιαζόμενων έργων μέχρι την απουσία ανθρώπινου δυναμικού και πόρων για την χρηματοδότηση των έργων.
Σε κάθε περίπτωση, το ενεργειακό τοπίο της χώρας μεταλλάσσεται με ένα κομμάτι των συμμετεχόντων να βρίσκεται «offline» υπό το βάρος των προκλήσεων που διαμορφώνονται και τους υποχρεώνουν σε ανασχεδιασμό του χαρτοφυλακίου τους και ένα άλλο κομμάτι να εντοπίζει ευκαιρίες προς αξιοποίηση, «πατώντας» στην απόσταση που έχει διανύσει μέχρι στιγμής στην ελληνική αγορά, πράγμα που του επιτρέπει να ελπίζει για κάτι καλύτερο, ιδίως στην περίπτωση που το συνολικότερο περιβάλλον διαμορφωθεί σε μια καλύτερη βάση με κανόνες και διαφάνεια.