«Μπορεί να μετράμε διείσδυση ΑΠΕ πάνω από 50% στον ηλεκτρισμό, ωστόσο, η επιτυχία κινδυνεύει να γυρίσει μπούμερανγκ αν δεν διορθώσουμε τα κακώς κείμενα».
Τα παραπάνω τόνισε, μεταξύ άλλων, ο πρόεδρος της ΕΛΕΤΑΕΝ Παναγιώτης Λαδακάκος κατά την χθεσινή ενημερωτική συνάντηση με δημοσιογράφους, όπου παρουσιάστηκε το συνολικό Κείμενο Πολιτικής & Θέσεων για την Αιολική Ενέργεια.
Η επισήμανση εκ μέρους της Διοίκησης της Ελληνικής Επιστημονικής Ένωσης Αιολικής Ενέργειας εδράζεται και προκύπτει από τις προκλήσεις που διαμορφώνονται σήμερα στο ενεργειακό πεδίο και χρήζουν άμεσης και αποτελεσματικής αντιμετώπισης, λαμβάνοντας δε υπόψη, όπως αναφέρθηκε, ότι η όλη συζήτηση γίνεται σε ένα κομβικό σημείο για την αγορά, πράγμα που σημαίνει ότι οι ενέργειες που θα ακολουθηθούν, θα καθορίσουν την πορεία των μετέπειτα χρόνων.
Χρειάζεται αναλογία αιολικών-φωτοβολταϊκών
Αναλυτικότερα, η ΕΛΕΤΑΕΝ υπογραμμίζει την ανάγκη ορθολογικοποίησης και βελτιστοποίησης του ενεργειακού μίγματος των ΑΠΕ, όταν σήμερα τα φωτοβολταϊκά κυριαρχούν κατά κράτος έναντι των αιολικών, «φορτώνοντας», ακολούθως το ηλεκτρικό σύστημα τις εγγενείς «αδυναμίες» τους που η φύση τα θέλει να παράγουν όλα μαζί κατά τις ώρες ηλιοφάνειας, διαμορφώνοντας περίσσεια ηλεκτρικής ενέργειας, πράγμα που με την σειρά του φέρνει μηδενικές και αρνητικές τιμές, πιέσεις στο σύστημα και στο δίκτυο και παρεπόμενα με το «σβήσιμο» των φωτοβολταϊκών, υψηλές ανάγκες που καλύπτονται από ορυκτά καύσιμα με την ενεργειακή μετάβαση να μένει εν τέλει στη μέση.
Από την άλλη η παραγωγή των αιολικών διατηρεί μια ομαλότερη καμπύλη μέσα στην μέρα, που ναι μεν εξαρτάται από τις ανεμολογικές συνθήκες, ωστόσο προσαρμόζεται καλύτερα στην κάλυψη των αναγκών κατά την διάρκεια της μέρας. Με άλλα λόγια, η διοίκηση της ΕΛΕΤΑΕΝ επαναφέρει το γνωστό θέμα περί ισορροπίας των τεχνολογιών ΑΠΕ ως βασική και αναγκαία συνθήκη για να μιλάμε για μια βιώσιμη ανάπτυξη των ΑΠΕ και πολύ περισσότερο για μια βιώσιμη ενεργειακή μετάβαση σε ορίζοντα χρόνων.
Σε αυτή την κατεύθυνση, η ΕΛΕΤΑΕΝ έχει διατυπώσει συγκεκριμένη άποψη περί βέλτιστης αναλογίας 60% αιολικά και 40% φωτοβολταϊκά και άλλες «πράσινες» τεχνολογίες ηλεκτροπαραγωγής, όταν σήμερα η εικόνα είναι συνπτριπτικά υπέρ των φωτοβολταϊκών. Η παραπάνω ωστόσο αναλογία, συνιστά ένα ιδεατό σενάριο που απέχουμε σημαντικά από αυτό αν κανείς εξετάσει την πραγματική εικόνα. Υπό αυτό το πρίσμα, η ΕΛΕΤΑΕΝ επιμένει και απευθύνεται προς την πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ να τηρηθεί τουλάχιστον η αναλογία που προβλέπεται στο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα και υπαγορεύει 60% φωτοβολταϊκά και άλλες τεχνολογίες και 40% αιολικά.
Σε κάθε διαφορετική κατάσταση, όπως αυτή που βρισκόμαστε σήμερα και φαίνεται να επιδεινώνεται περαιτέρω σε ανάλογη κατεύθυνση αν δεν παρθούν αντίρροπα μέτρα, τα προαναφερόμενα προβλήματα θα συνεχίσουν, απειλώντας να «τορπιλίσουν» το όλο εγχείρημα της πράσινης μετάβασης.
Να ακολουθήσουμε τουλάχιστον το ΕΣΕΚ
Κατά συνέπεια, η ΕΛΕΤΑΕΝ προτείνει, ως άμεσο μέτρο πολιτικής, να ευθυγραμμιστεί η διαδικασία χορήγησης οριστικών προσφορών σύνδεσης (δηλαδή πρόσβαση στον ηλεκτρικό χώρο) με τις «επιταγές» του ΕΣΕΚ, πράγμα που σημαίνει «φρένο» στη χορήγηση νέων ΟΠΣ σε φωτοβολταϊκά και πριμοδότηση άλλων τεχνολογιών, καθώς και αιολικών προς αποκατάσταση της ισορροπίας στο βαθμό βέβαια που αυτό μπορεί να γίνει, καθώς η πλάστιγγα ήδη έχει γύρει για τα καλά.
Ενδεικτικά, σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία μέχρι το τέλος του 2024, το εθνικό χαρτοφυλάκιο εγκατεστημένων και εν λειτουργία έργων φωτοβολταϊκών και αιολικών αθροιζόταν στα 15.000 MW εκ των οποίων τα 5.500 MW αιολικά και τα 9.500 MW φωτοβολταϊκά.
Η διαφορά αναμένεται να διευρυνθεί περαιτέρω με τον κλάδο των φωτοβολταϊκών να υπολογίζει για φέτος νέα έργα στο δίκτυο συνολικής ισχύος περί τα 3.000 MW και τα αιολικά μόλις 900 MW. Ένα ακόμη στοιχείο που επιβεβαιώνει την ασύμμετρη ανάπτυξη μεταξύ των δύο τεχνολογιών αφορά στην δέσμευση ηλεκτρικού χώρου, όπου το 85% των έργων αφορά σε φωτοβολταϊκά, με τα αιολικά να περιορίζονται σε ένα μικρό μέρος για τα επόμενα χρόνια.
Το αδειοδοτικό πρόβλημα
Κατά συνέπεια, τα δεδομένα, όπως αναφέρθηκε, δείχνουν την μία τεχνολογία να ακολουθεί φρενήρεις ρυθμούς ανάπτυξης με την άλλη να «παγιδεύεται» σε αδειοδοτικές και γραφειοκρατικές αγκυλώσεις.
Ειδικότερα, η Διοίκηση της ΕΛΕΤΑΕΝ ξεχωρίζει ανάμεσα στα 3 κύρια θέματα τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει ο κλάδος στο αδειοδοτικό σκέλος, υπογραμμίζοντας ότι κάθε περαιτέρω συζήτηση, χωρίς την επίλυση των εν λόγω ζητημάτων, καταλήγει «κενό γράμμα».
Σε σχετική ανακοίνωση η Ένωση σημειώνει «την ανάγκη για ταχεία, ουσιαστική και όχι απλά προσχηματική, εφαρμογή της αδειοδοτικής νομοθεσίας, από τις γνωμοδοτούσες υπηρεσίες. Το κεντρικό κράτος πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες του, να διασφαλίσει την εφαρμογή της νομοθεσίας και να ενσωματώσει πλήρως την ευρωπαϊκή Οδηγία στην εθνική έννομη τάξη».
Fake news
Τέλος, ένα τρίτο ζήτημα που θα πρέπει να υπάρξει ειδική μέριμνα και ενημέρωση αφορά στην διάδοση των fake news, τα οποία καταλήγουν να συκοφαντούν την αιολική τεχνολογία και τα πλεονεκτήματα που εμφανίζει στην ελληνική περίπτωση αλλά και συνολικότερα ως συστατικό μέρος ενός «πράσινου» ενεργειακού μίγματος.
Αξίζει να σημειωθεί ότι τα παραπάνω, αν και εστιάζουν στην περίπτωση των αιολικών, εντούτοις δεν αφορούν μονάχα τον συγκεκριμένο κλάδο, αλλά συνιστούν άξονες που θα πρέπει με τον ένα ή τον άλλο τρόπο να βρεθούν στην προμετωπίδα της ενεργειακής στρατηγικής της χώρας με την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας να αναλαμβάνει συγκεκριμένες ενέργειες προς αυτή την κατεύθυνση.
