Skip to main content

Πλησιάζει η «μέρα μηδέν» με ακραίες ξηρασίες και λειψυδρία στη Γη

Προβλέπονται ακραίες ελλείψεις νερού σε πολλές περιοχές του πλανήτη την επόμενη δεκαετία

Σχεδόν τα τρία τέταρτα των περιοχών του κόσμου που είναι ευάλωτες στη ξηρασία θα κινδυνεύουν να αντιμετωπίσουν ακραίες ελλείψεις νερού, γνωστές ως «μέρα μηδέν ξηρασιών» (day zero droughts), μέχρι το 2100, εάν δεν μειωθούν οι εκπομπές ρύπων και το ένα τρίτο αυτών των περιοχών θα μπορούσε να πληγεί πριν από το 2030 σύμφωνα με νέα μελέτη. Οι περιοχές που βρίσκονται υπό απειλή περιλαμβάνουν πόλεις στις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Μεσόγειο και τη νότια Αφρική.

«Κάποια στιγμή, το νερό μπορεί απλώς να τελειώσει. Είσαι στο σπίτι, ανοίγεις τη βρύση στην κουζίνα ή στο μπάνιο και δεν βγαίνει νερό» δήλωσε ο Κρίστιαν Φράνκζε κλιματολόγος και επικεφαλής ερευνητής στο Ινστιτούτο Βασικής Επιστήμης – Κέντρο Κλιματικής Φυσικής του Εθνικού Πανεπιστημίου Pusan στη Νότια Κορέα.

Η έννοια της «μέρας μηδέν ξηρασιών» όταν δηλαδή η τοπική ζήτηση νερού από ανθρώπους, βιομηχανίες και γεωργία ξεπερνά την παροχή που εξασφαλίζουν οι βροχοπτώσεις και τα φράγματα έγινε γνωστή μετά το 2018. Τότε μια παρατεταμένη ξηρασία είχε μειώσει επικίνδυνα τα επίπεδα νερού στα φράγματα γύρω από το Κέιπ Τάουν της Νότιας Αφρικής φτάνοντας τα σχεδόν σε κρίσιμο σημείο. Αν είχε ξεπεραστεί αυτό το όριο, θα έπρεπε να διακοπεί η παροχή νερού για περίπου 4 εκατομμύρια κατοίκους.

Ευτυχώς, τα αυστηρά μέτρα περιορισμού της κατανάλωσης λειτούργησαν και λίγους μήνες αργότερα έντονες βροχοπτώσεις βοήθησαν τα φράγματα να ανακάμψουν. Αυτό δεν ήταν μεμονωμένο περιστατικό. Στις 19 Ιουνίου 2019 η πόλη Τσεννάι στην Ινδία που έχει 11 εκατομμύρια κατοίκους κήρυξε επίσημα «μηδενική ημέρα» καθώς και τα τέσσερα μεγάλα φράγματα της πόλης είχαν στερέψει. Οι κάτοικοι αναγκάζονταν να περιμένουν με τις ώρες για να πάρουν λίγο νερό που μεταφερόταν με φορτηγά από άλλες περιοχές.

Τα ευρήματα

Είναι ήδη γνωστό ότι η κλιματική αλλαγή θα κάνει πολλές περιοχές πιο ξηρές μειώνοντας τις βροχοπτώσεις, τη ροή ποταμών και τα αποθέματα σε φράγματα. Για να προσδιορίσουν πότε και πού θα εμφανιστούν οι πιο σοβαρές ελλείψεις νερού, ο Φράνζκε και η ομάδα του χρησιμοποίησαν κλιματικά μοντέλα που συνυπολογίζουν τόσο τη βροχόπτωση όσο και την ανθρώπινη κατανάλωση νερού.

«Τα ευρήματα συμφωνούν με τη φυσική που διέπει μια πιο θερμή και πιο “διψασμένη” ατμόσφαιρα, η οποία αποστραγγίζει ταχύτερα το γλυκό νερό από τις ηπείρους, και επιβεβαιώνουν γνωστές περιοχές υψηλού κινδύνου για αυξανόμενη ένταση ξηρασιών, οι οποίες εξαρτώνται επίσης από τις μεταβαλλόμενες ατμοσφαιρικές ροές και τα μοτίβα των ανέμων. Η έρευνα παρουσιάζει μια εικόνα μιας πολύπλευρης επίθεσης στους υδάτινους πόρους, που ήδη εξελίσσεται και πλήττει ιδιαίτερα τους αστικούς πληθυσμούς» αναφέρει ο Ρίτσαρντ Άλαν κλιματολόγος στο βρετανικό Πανεπιστήμιο του Reading ο οποίος δεν συμμετείχε στη μελέτη.

Ο Φράνζκε και οι συνάδελφοί του προειδοποιούν επίσης ότι το χρονικό διάστημα ανάμεσα σε διαδοχικά φαινόμενα “μέρας μηδενικών ξηρασιών” θα μπορούσε να μειωθεί στο μέλλον ιδιαίτερα στη Μεσόγειο, την Ασία, τη νότια Αφρική και την Αυστραλία — καθιστώντας πιο δύσκολη την αποκατάσταση των περιοχών που πλήττονται.

Αυτό όπως λέει ο Φράνζκε θα μπορούσε να καταστήσει αδύνατη τη μακροχρόνια διαβίωση των ανθρώπων στις περιοχές που θα υποστούν τα πιο σοβαρά πλήγματα. Το κύριο αίτιο πίσω από την αύξηση των φαινομένων αυτών αν δηλαδή πρόκειται περισσότερο για την κλιματική αλλαγή ή για την υπερκατανάλωση νερού  διαφέρει από περιοχή σε περιοχή.

«Εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την τοποθεσία» είπε ο Φράνζκε. Ωστόσο το να γνωρίζουμε ποιες περιοχές κινδυνεύουν περισσότερο, μπορεί να βοηθήσει στην ανάπτυξη τοπικών και ολοκληρωμένων στρατηγικών διαχείρισης υδάτων, εξήγησε ο Φράνζκε. Εξίσου σημαντικό είναι να εργαστούμε σε μεγαλύτερη κλίμακα, υιοθετώντας πολιτικές που θα επιταχύνουν τη μετάβαση από τα ορυκτά καύσιμα προς τις καθαρές μορφές ενέργειας, ώστε να περιοριστεί η κλιματική αλλαγή.

«Μόνο εάν προσαρμοστούμε στις όλο και πιο έντονες και παρατεταμένες ξηρασίες, αλλά και εάν μειώσουμε γρήγορα τα αέρια του θερμοκηπίου, μπορούμε να περιορίσουμε τις αυξανόμενες επιπτώσεις των ακραίων ξηρασιών σε έναν πλανήτη που θερμαίνεται» κατέληξε ο Άλαν.

Naftemporiki.gr