Ο περασμένος μήνας ήταν ο δεύτερος θερμότερος που καταγράφτηκε ποτέ στη Γη, πίσω μόνο από τον Μάιο του 2024, σύμφωνα με το ευρωπαϊκό παρατηρητήριο Κοπέρνικος.
Οι χώρες στην Ευρώπη έχουν πληγεί από συνθήκες ξηρασίας τους τελευταίους μήνες, γεγονός που καλλιεργεί την ανησυχία για λειψυδρία, εκτός εάν σημειωθούν βροχοπτώσεις το καλοκαίρι, με τους αγρότες να αναφέρουν καταστροφές στις καλλιέργειες.
Τα νέα δεδομένα του ευρωπαϊκού παρατηρητηρίου δείχνουν ότι ο Μάιος του 2025 ήταν ο δεύτερος θερμότερος Μάιος παγκοσμίως, με τη μέση θερμοκρασία να είναι 15,79 βαθμούς Κελσίου, μόλις 0,12 βαθμούς Κελσίου κάτω από το απόλυτο ρεκόρ, που καταγράφτηκε μόλις τον περασμένο χρόνο, πάντως πάνω από τον Μάιο του 2000, που πλέον κατατάσσεται τρίτος.
Πάντως η θερμοκρασία υποχώρησε κάτω από το όριο της αύξησης κατά 1,5° Κελσίου σε σύγκριση με την προβιομηχανική εποχή. Συγκεκριμένα, ο περασμένος μήνας ήταν 1,4° Κελσίου πιο θερμός από τον μέσο όρο της περιόδου 1850-1900, που ανήκει στην προβιομηχανική εποχή, προτού δηλαδή η ανθρωπότητα αρχίσει να κάνει μαζική χρήση ορυκτών καυσίμων, στην οποία αποδίδεται η διαρκής κλιματική αλλαγή και η υπερθέρμανση της Γης.
Έτσι τον Μάιο του 2025 «διακόπηκε η χωρίς προηγούμενο μακρά αλληλουχία μηνών (με θερμοκρασίες) υψηλότερες από 1,5° Κελσίου» σε σύγκριση με την προβιομηχανική εποχή, σημείωσε ο Κάρλο Μπουοντέμπο, διευθυντής της υπηρεσίας παρακολούθησης της κλιματικής αλλαγής στο κέντρο Κοπέρνικος (C3S). Τους 21 από τους τελευταίους 22 μήνες ξεπεράστηκε το συμβολικό αυτό όριο, που συμπίπτει με τον πιο φιλόδοξο στόχο της συμφωνίας του Παρισιού.
Ο στόχος του 1,5° Κελσίου μετριέται σε διάστημα μιας ή δύο δεκαετιών, επομένως ένα μόνο έτος πάνω από αυτό το επίπεδο δεν σημαίνει ότι ο στόχος δεν έχει επιτευχθεί. Δείχνει όμως ότι η κλιματική έκτακτη ανάγκη συνεχίζει να εντείνεται. Κάθε χρονιά της τελευταίας δεκαετίας ήταν ένα από τις δέκα θερμότερες, με καταγεγραμμένα ρεκόρ από το 1850.
Μπορεί η εξέλιξη αυτή να «προσφέρει σύντομη ανάπαυλα στον πλανήτη, αλλά περιμένουμε ότι το όριο του 1,5° Κελσίου θα ξεπεραστεί ξανά στο εγγύς μέλλον, λόγω της συνεχιζόμενης υπερθέρμανσης του κλιματικού συστήματος», προειδοποίησε.
Υπολογιζόμενη σε περίοδο 12 μηνών (Ιούνιος 2024-Μάιος 2025), εξάλλου, η αύξηση της θερμοκρασίας σε σύγκριση με την προβιομηχανική εποχή έφθασε στο επίπεδο 1,57° Κελσίου.
Η θερμοκρασία στους ωκεανούς
Η ίδια κατάσταση εντοπίζεται στους ωκεανούς. Με 20,79° Κελσίου στην επιφάνεια, ο περασμένος μήνας ήταν επίσης ο δεύτερος θερμότερος στην πρόσφατη ιστορία, κάτω μόνο από τον Μάιο του 2024. Οι θερμοκρασίες παρέμειναν «ασυνήθιστα υψηλές» σε πολλές θάλασσες, σύμφωνα με το παρατηρητήριο Κοπέρνικος.
«Μεγάλες περιοχές του βορειοανατολικού και του βόρειου Ατλαντικού, που γνώρισαν θαλάσσιους καύσωνες, κατέγραψαν θερμοκρασίες επιφάνειας-ρεκόρ μήνα. Το μεγαλύτερο μέρος της Μεσογείου ήταν πολύ πιο θερμό από τον μέσο όρο», διαπίστωσαν οι ειδικοί του κέντρου.
Η υγεία των ωκεανών βρίσκεται στην καρδιά της τρίτης συνόδου των Ηνωμένων Εθνών που είναι αφιερωμένη σ’ αυτούς (UNOC), η οποία βρίσκεται σε εξέλιξη αυτές τις ημέρες στη Νίκαια, στη νότια Γαλλία.
Οι θαλάσσιοι καύσωνες μπορεί να οδηγούν σε μαζική μετανάστευση και επεισόδια μαζικής θνησιμότητας ειδών, στην επιδείνωση οικοσυστημάτων, αλλά και στη μείωση της δυνατότητας των ωκεανών να αναμιγνύουν τα νερά της επιφάνειας με αυτά στα βάθη, εμποδίζοντας έτσι τη διανομή θρεπτικών συστατικών.
Οι ωκεανοί, που καλύπτουν το 70% της επιφάνειας της Γης, είναι επίσης μείζων ρυθμιστής του κλίματος της Γης. Τα πιο θερμά νερά οδηγούν σε σφοδρότερες καταιγίδες, σε ισχυρότερους τυφώνες ή κυκλώνες, κι αυτό συνοδεύεται από ακολουθία καταστροφών και πλημμυρών.
Χωρίς βροχοπτώσεις
Ο ξηρός καιρός επιμένει σε πολλά μέρη του κόσμου. Τον Μάιο του 2025, μεγάλο μέρος της βόρειας και κεντρικής Ευρώπης, καθώς και οι νότιες περιοχές της Ρωσίας, της Ουκρανίας και της Τουρκίας, είχε πιο ξερές συνθήκες από τον μέσο όρο.
Σύμφωνα με τον Κοπέρνικο, η άνοιξη είχε πολύ χαμηλή βροχόπτωση. «Ορισμένα τμήματα της Ευρώπης γνώρισαν τα χαμηλότερα επίπεδα κατακρημνίσεων και υγρασίας στο έδαφος από το 1979 τουλάχιστον», τόνισαν οι ειδικοί του.
Την άνοιξη έσπασαν διάφορα ρεκόρ στη Βρετανία, ενώ ξηρασία άνευ προηγουμένου εδώ και δεκαετίες πλήττει εδώ κι εβδομάδες τη Δανία και την Ολλανδία, εγείροντας ανησυχίες τόσο για την αγροτική παραγωγή τους όσο και τα αποθέματα υδάτινων πόρων τους.
Τον Μάιο του 2025, ο καιρός ήταν ξηρότερος από τον μέσο όρο σε μεγάλο μέρος της Βόρειας Αμερικής, στο Κέρας της Αφρικής και σε όλη την κεντρική Ασία, καθώς και στη νότια Αυστραλία και σε μεγάλο μέρος τόσο της νότιας Αφρικής όσο και της Νότιας Αμερικής.
