Ακόμα και αν ο ανθρώπινος παράγοντας λειτουργήσει άριστα, το έδαφος είναι… άγονο. Και αυτό είναι η μεγάλη κατάρα της Ευρώπης. Σε συνδυασμό με τα στρατηγικά, πλην «αφελή», λάθη «ζωής και θανάτου» των Ευρωπαίων ηγετών, έκαναν την ήπειρο υποτελή των υπερδυνάμεων.
O Janan Ganesh αρθρογράφος των Financial Times, εξηγεί πως η ίδια η φύση θέτει την Γηραιά Αλβιόνα σε μειονεκτική θέση παραπέμποντας στην λέξη, «terroir».
Τι είναι «terroir»
«Είναι δύσκολο να οριστεί, λέει ο Ganesh αλλά συνήθως αναφέρεται στους μη ανθρώπινους παράγοντες που επηρεάζουν μια παραγωγή: τα γεωγραφικά χαρακτηριστικά, παραδείγματος χάρη, ενός αμπελώνα. Δηλαδή, στον καιρό την σύσταση του εδάφους, τις γωνίες της ηλιακής ακτινοβολίας, της βλάστησης της περιοχής και ούτω καθεξής».
«Κάποιοι πιστεύουν ότι καμία τεχνική δεξιότητα ενός παραγωγού pinot noir της Νέας Ζηλανδίας δεν μπορεί να αντισταθμίσει τη μαγεία του terroir της Βουργουνδίας», επισημαίνει ο αρθρογράφος.
Κι εδώ ξεκινούν οι συσχετισμοί.
Ευρώπη, η μεγάλη απούσα
«Σύμφωνα με την Αμερικανική Γεωλογική Υπηρεσία, τα γνωστά αποθέματα σπάνιων γαιών της Κίνας είναι περισσότερα, από το διπλάσιο εκείνων της δεύτερης πιο πλούσιας σε κρίσιμα ορυκτά χώρας, που είναι η Βραζιλία. Κανένα κράτος της Ευρώπης δεν βρίσκεται στην πρώτη δεκάδα. (Η Γροιλανδία, ένα απομακρυσμένο και αυτόνομο έδαφος της Δανίας, βρίσκεται στην όγδοη θέση), σημειώνει ο αρθρογράφος των FT.
Και συνεχίζει:
«Καθώς οι σπάνιες γαίες χρησιμοποιούνται σε κινητήρες αεροσκαφών και σε κάθε είδους ηλεκτρονικά είδη ευρείας κατανάλωσης, η Κίνα μπορεί να ασκήσει πίεση σε άλλες χώρες, έως το σημείο να περιορίσει την τελική χρήση μιας συγκεκριμένης αποστολής.
Ακόμη και ο Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος ήλπιζε να υποτάξει την Κίνα με την επιβολή δασμών, είναι αναγκασμένος να λάβει υπόψη την αναντικατάστατη θέση της, στις αλυσίδες εφοδιασμού. Αρκεί να δει κανείς την προσοχή που δείχνει προς την Ιαπωνία και την πλούσια σε πόρους Αυστραλία — αλλά όχι προς την Ευρώπη, όπου οι σπάνιες γαίες είναι κάτι παραπάνω από σπάνιες.
Και στην ενέργεια
Η κατάσταση δεν είναι πολύ καλύτερη στον τομέα της ενέργειας.
Στο τέλος του 2020, η Ευρώπη διέθετε μόλις το 1,7% των παγκόσμιων γνωστών αποθεμάτων φυσικού αερίου. Η Κίνα διέθετε το 4,5%, οι ΗΠΑ λίγο περισσότερο, η Ρωσία το 20% και η Μέση Ανατολή το 40%.
Δεν είναι τυχαίο, πως η Ρωσία, εξαιτίας των υψηλών ενεργειακών υποδομών της Ευρώπη, κατάφερε να αντέξει τις δυτικές κυρώσεις από τότε που επιτέθηκε στην Ουκρανία.
Τα παγκόσμια δρώμενα εξαρτώνται από τη θέση των απολιθωμένων υπολειμμάτων πλαγκτόν εκατομμυρίων ετών».
Η επαναφορά του «γεω», μισό αιώνα μετά
Υπήρξε μια εποχή, περίπου μισό αιώνα μεταξύ των κρίσεων του ΟΠΕΚ και του πολέμου στην Ουκρανία, κατά την οποία φαινόταν ότι η γεωγραφία δεν είχε σημασία. Η Σιγκαπούρη και το Ντουμπάι ήταν πρότυπα για το πώς να ευημερήσει κανείς χωρίς να διαθέτει φυσικά πλεονεκτήματα.
Σε μια δεκαετία που επανέφερε το «γεω» στη διεθνή πολιτική, η Ευρώπη ξεχωρίζει ως ένας τόπος που έχει αδικηθεί από τη φύση, όχι μόνο σε σύγκριση με τις υπερδυνάμεις, αλλά και με χώρες όπως ο Καναδάς.
Το πρόβλημα της Ευρωπαϊκής Πεδιάδας
Αλλά ακόμα και αν παραβλέψουμε τους περιορισμένους πόρους της ηπείρου, υπάρχει το πρόβλημα της εγγύτητά της με περιοχές με προβλήματα, όπως το Σαχέλ και η Μέση Ανατολή. Και μην ξεχνάμε την ίδια την Ευρωπαϊκή Πεδιάδα. Η έλλειψη γεωγραφικών εμποδίων σε παράτυπους μετανάστες έχει τροφοδοτήσει τις εθνικιστικές παρανοϊκές ιδέες από την Πρωσία μέχρι τη Ρωσία.
Η συνάντηση Τραμπ -Σι Τζινπίνγκ κάνει την Ευρώπη να μοιάζει με ένα παιδί που κοιτάζει τους δύο γονείς του, να τσακώνονται πάνω από το κεφάλι του.
Φυσικά εμπόδια στις πολιτικές
Οι διαδοχικές γενιές Ευρωπαίων ηγετών δικαίως δέχονται οποιαδήποτε κριτική για το γεγονός ότι άφησαν την ήπειρο να γίνει ο τρομαγμένος υποτακτικός που είναι σήμερα. Η παραμέληση του στρατού, και η απομάκρυνση από πολιτικές ανάπτυξη; με κάθε τρόπο, ήταν αφελή λάθη ζωής και θανάτου.
Μόνο ένα πράγμα μπορεί να ειπωθεί για να μετριαστεί η κατάσταση. Τα γεωγραφικά δεδομένα ήταν και είναι εναντίον της Ευρώπης.
Η άνιση κατανομή ορισμένων πόρων σε όλο τον κόσμο, αργά ή γρήγορα θα γινόταν εμφανής. Καλύτερες αποφάσεις θα είχαν μετριάσει το πρόβλημα (η Βρετανία και η Γερμανία θα έπρεπε να είχαν ακολουθήσει το παράδειγμα της Γαλλίας και να είχαν υιοθετήσει την πυρηνική ενέργεια, για παράδειγμα), αλλά μόνο μέχρι ενός σημείου.
naftemporiki.gr
