Πριν από 15 χρόνια ήταν τα διαβόητα “PIGS” –τα «γουρούνια»- για την υπόλοιπη Ευρώπη, καθώς βρίσκονταν στο επίκεντρο των διεθνικών κρίσεων χρέους.
Σήμερα, ωστόσο, οι οικονομικοί δείκτες των πρώην «γουρουνιών» -της Πορτογαλίας, της Ιταλίας, της Ελλάδας και της Ισπανίας – έχουν ξεπεράσει τα «μεγάλα αφεντικά» -τη Γερμανία και τη Γαλλία, όπως παραδέχονται και οι Financial Times.
«Οι επενδυτές έχουν παρατηρήσει ότι, σε σύγκριση με τους δείκτες της Γερμανίας και της Γαλλίας, οι χρηματιστηριακές αγορές της νότιας Ευρώπης διαπραγματεύονται σε σημαντικά χαμηλότερους λόγους τιμής-κερδών, προσφέροντας στους επενδυτές ένα πιο βολικό σημείο εισόδου στην Γηραιά Ηπειρο», λέει ο Ρολάν Καλοτζιάν, επικεφαλής της στρατηγικής ευρωπαϊκών μετοχών στην Société Générale. «Η Ευρώπη έχει γίνει ελκυστική για τους επενδυτές και πολλοί αναζητούν προσεκτικά την καλύτερη αξία», προσθέτει.
«Οι χώρες που κάποτε ονομάζονταν «βασικές» – Γερμανία και η Γαλλία- υστερούν όσον αφορά την αύξηση του ΑΕΠ », λέει ο Ντέιβιντ Ζαν, επικεφαλής οικονομολόγος στην Franklin Templeton. Επισημαίνει μάλιστα τη μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος στην Ιταλία, την Ισπανία, την Πορτογαλία και την Ελλάδα . «Ενώ η νότια Ευρώπη απολαμβάνει μια περίοδο σχετικής πολιτικής σταθερότητας, οι κοινοβουλευτικές αναταραχές στη Γαλλία έχουν πλήξει την χρηματιστηριακή αγορά.
Οι δασμοί του Τραμπ
«Δεν αγοράζουμε Γαλλία», δήλωσε ο Γιώργος Ευσταθόπουλος, διαχειριστής χαρτοφυλακίου πολλαπλών περιουσιακών στοιχείων στην Fidelity International. Από την άλλη πλευρά, πρόσθεσε, οι επενδύσεις μας σε ελληνικές μετοχές τα τελευταία δύο χρόνια ήταν «μία από τις θέσεις μας με τις καλύτερες επιδόσεις». «Η Ελλάδα έχει μια εξαιρετική οικονομία», πρόσθεσε, και η ελληνική χρηματιστηριακή αγορά «έχει καλύτερα θεμελιώδη μεγέθη και είναι σημαντικά φθηνότερη από την υπόλοιπη Ευρώπη».
Οι οικονομίες του Νότου φαίνονται επίσης λιγότερο εκτεθειμένες στην εμπορική αναταραχή που προκλήθηκε από τους δασμούς του Τραμπ. Ο Ντιρκ Στέφεν, επικεφαλής επενδύσεων για την Ευρώπη στην Deutsche Bank Wealth Management, δήλωσε ότι οι χρηματιστηριακές αγορές του Νότου της Ευρώπης είναι ευθυγραμμισμένες με τις δικές τους οικονομίες, πράγμα που σημαίνει ότι είναι σχετικά προστατευμένες από τον αντίκτυπο των αμερικανικών δασμών .
Από την άλλη πλευρά, «η εξάρτηση από τις ΗΠΑ και την Ασία είναι πολύ πιο έντονη στη Γερμανία », είπε, με τις αλλαγές στο παγκόσμιο εμπόριο «να επηρεάζουν ορισμένες χώρες σημαντικά περισσότερο από άλλες». Ταυτόχρονα, ο Στέφεν πρόσθεσε: «Η Γερμανία είναι λίγο πιο ακριβή τώρα».
Ισπανία η πιο δυναμική
«Είναι πλέον η πιο δυναμική χώρα μεταξύ των προηγμένων χωρών του πλανήτη: η Ισπανία υπολογίζει σε ανάπτυξη 2,7% φέτος, μετά από ανάπτυξη άνω του 3% πέρυσι, και προκαλεί τον θαυμασμό των γειτόνων της», λένε παράγοντες της αγοράς.
Οι ημέρες που η τέταρτη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης επλήγη από μια σοβαρή κρίση και τη φούσκα των ακινήτων το 2008, και με την ανεργία να φτάνει σχεδόν το 27% στις αρχές του 2013, φαίνονται μια μακρινή ανάμνηση.
Ο δυναμισμός της Ισπανίας σήμερα προέρχεται κυρίως από τις επιχειρηματικές επενδύσεις, την κατανάλωση των νοικοκυριών και τον τουρισμό, μια υγεία που της επιτρέπει να καταγράφει ποσοστό ανεργίας στο χαμηλότερο επίπεδο από το 2008, στο 10,29% το δεύτερο τρίμηνο, και έλλειμμα κοντά στα όρια που έχουν εγκριθεί από τις Βρυξέλλες. Όσον αφορά τα δημογραφικά στοιχεία, ο πληθυσμός έχει αυξηθεί κατά 1,2 εκατομμύρια άτομα, λόγω της μετανάστευσης, με μια έκρηξη στη ροή μεταναστών από τη Λατινική Αμερική τα τελευταία χρόνια Σύμφωνα με το Ισπανικό Εθνικό Ινστιτούτο Στατιστικής (INE), οι αλλοδαποί αντιπροσώπευαν σχεδόν το 80% των νέων εργαζομένων το 2022 και το 2023.
Η Ιταλία ξεκόλλησε από τον «πάτο»
«Η τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης έχει εγκαταλείψει τον πάτο της κατηγορίας, τουλάχιστον όσον αφορά το έλλειμμα, ανακοινώνοντας στις αρχές Οκτωβρίου ότι θα πιάσει φέτος τον ευρωπαϊκό στόχο του 3% του δημόσιου ελλείμματος, το μέγιστο επιτρεπόμενο», αναφέρουν οι ίδιες πηγές.
Η Ρώμη μείωσε στο μισό το δημόσιο έλλειμμα της Ιταλίας μέσα σε ένα χρόνο, δανειζόμενη μάλιστα φθηνότερα από τη Γαλλία στις αγορές τις τελευταίες ημέρες. Ωστόσο, το χρέος της χώρας παραμένει πολύ υψηλό, στο 135% του ΑΕΠ, σε σύγκριση με το 114% της Γαλλίας.
Τα πλεονάσματα της Πορτογαλίας
«Η Πορτογαλία αναμένεται να καταγράψει δημόσια πλεονάσματα φέτος και του χρόνου, σύμφωνα με το προσχέδιο του προϋπολογισμού της, το οποίο περιλαμβάνει επίσης αύξηση των συντάξεων για τους φτωχότερους και μείωση του φόρου εισοδήματος», τονίζουν οικονομικοί αναλυτές. Η πορεία προς τη δημοσιονομική εξυγίανση ξεκίνησε το 2011, όταν η χώρα αναγκάστηκε να εφαρμόσει αυστηρά μέτρα λιτότητας για να λάβει διεθνή βοήθεια.
Η Πορτογαλία είχε λάβει δάνειο 78 δισεκατομμυρίων ευρώ από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΔΝΤ σε αντάλλαγμα για ένα σχέδιο λιτότητας, που περιελάμβανε μείωση του αριθμού των δημοσίων υπαλλήλων, περικοπές στους μισθούς και τις συντάξεις του δημόσιου τομέα και αυξήσεις φόρων. Η Πορτογαλία μείωσε το έλλειμμά της στο 2% του ΑΕΠ το 2016.
Ελλάδα: Ισχυρή δυναμική
«Η Ελλάδα έχει ανακτήσει ισχυρή δυναμική μετά από μια δεκαετία οικονομικής κρίσης, με ανάπτυξη 5,6% το 2022, 2% το 2023 και 2,3% το 2024», τονίζουν Ευρωπαίοι αναλυτές. Η Αθήνα αναμένει 2,5% φέτος, σύμφωνα με τις προβλέψεις της Τράπεζας της Ελλάδος. Η χώρα έχει επίσης δει τον δείκτη χρέους της να μειώνεται σταδιακά. Σύμφωνα με την Eurostat, το ποσοστό ανεργίας στην Ελλάδα μειώθηκε επίσης κατά 6,8% μεταξύ 2019 και 2023, ποσοστό ρεκόρ μεταξύ των 27 ευρωπαϊκών κρατών μελών.
«Παρά τη μακροοικονομική βελτίωση που οφείλεται ιδίως στον τουρισμό, πολλοί Έλληνες υποφέρουν πλέον από την εκτόξευση των τιμών των τροφίμων και της ενέργειας, ενώ οι μισθοί παραμένουν χαμηλοί. Το βιοτικό επίπεδο στην Ελλάδα παραμένει ένα από τα χαμηλότερα στην ΕΕ», σημειώνουν οι ίδιες πηγές.
