Η επικεφαλής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου απηύθυνε μια αυστηρή προειδοποίηση για τους αυξανόμενους κινδύνους που αντιμετωπίζει η παγκόσμια οικονομία, δηλώνοντας χαρακτηριστικά: «Δέστε τις ζώνες σας – η αβεβαιότητα είναι η νέα κανονικότητα».
Καθώς υπουργοί Οικονομικών και κεντρικοί τραπεζίτες ετοιμάζονται να συγκεντρωθούν στην Ουάσιγκτον για την ετήσια σύνοδο του ΔΝΤ την επόμενη εβδομάδα, η γενική διευθύντρια του Ταμείου, Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα, σημείωσε ότι η παγκόσμια οικονομία έχει επιδείξει αξιοσημείωτη ανθεκτικότητα απέναντι στον εμπορικό πόλεμο του Ντόναλντ Τραμπ.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες, είπε, αναμένεται να αποφύγουν την ύφεση παρά την επιβολή ιστορικών δασμών σε πολλούς εμπορικούς τους εταίρους, ενώ η παγκόσμια ανάπτυξη προβλέπεται να επιβραδυνθεί «μόνο ελαφρώς φέτος και το επόμενο έτος».
Ενδείξεις αυξανόμενης οικονομικής πίεσης
Ωστόσο, η Γκεοργκίεβα επεσήμανε ενδείξεις αυξανόμενων πιέσεων, όπως η τιμή-ρεκόρ του χρυσού –που ξεπέρασε τα 4.000 δολάρια η ουγγιά την Τετάρτη, υποδηλώνοντας την ανησυχία των επενδυτών– και οι εξαιρετικά υψηλές αποτιμήσεις των αμερικανικών μετοχών.
«Πριν ανασάνουμε όλοι με ανακούφιση, ακούστε το εξής: η παγκόσμια ανθεκτικότητα δεν έχει ακόμη δοκιμαστεί πλήρως. Και υπάρχουν ανησυχητικές ενδείξεις ότι η δοκιμασία αυτή πλησιάζει», είπε σε ομιλία της στο Ινστιτούτο Milken στην Ουάσιγκτον.
Η ίδια εκτίμησε ότι οι πλήρεις οικονομικές συνέπειες των αμερικανικών δασμών «δεν έχουν ακόμη αποτυπωθεί», καθώς πολλές εταιρείες έσπευσαν να αυξήσουν τις εξαγωγές τους νωρίτερα μέσα στη χρονιά για να αποφύγουν τους νέους φόρους. «Δέστε τις ζώνες σας: η αβεβαιότητα είναι η νέα κανονικότητα και ήρθε για να μείνει», προειδοποίησε.
Προβλέψεις του ΔΝΤ για το 2025
Στην τελευταία έκθεση «World Economic Outlook» του Ιουλίου, το ΔΝΤ προέβλεπε παγκόσμια ανάπτυξη 3% για το 2025, έναντι 3,3% το 2024. Οι νέες προβλέψεις θα παρουσιαστούν στην ετήσια σύνοδο της επόμενης εβδομάδας.
Αν και οι χρηματοπιστωτικές αγορές παραμένουν σχετικά ήρεμες παρά τις αναταράξεις στις οικονομικές πολιτικές, η Γκεοργκίεβα προειδοποίησε ότι αυτό «καλύπτει, αλλά δεν σταματά, τις υποβόσκουσες αδυναμίες», επισημαίνοντας: «Η ιστορία δείχνει ότι το επενδυτικό κλίμα μπορεί να αλλάξει απότομα».
Άνοδος των αμερικανικών μετοχών και τεχνολογική φούσκα
Οι τιμές των μετοχών στις ΗΠΑ έχουν εκτιναχθεί σε νέα υψηλά επίπεδα, κυρίως λόγω της ανόδου των λεγόμενων «Magnificent Seven» τεχνολογικών εταιρειών – όπως η Nvidia και η Tesla του Ίλον Μασκ.
Η αισιοδοξία γύρω από την τεχνητή νοημοσύνη και τις δυνατότητές της να αυξήσει την παραγωγικότητα στηρίζει τη Wall Street, παρά τα σημάδια επιβράδυνσης, ιδίως στην αγορά εργασίας των ΗΠΑ.
Κάνοντας σύγκριση με τη «φούσκα» των dotcom στις αρχές της δεκαετίας του 2000, η Γκεοργκίεβα είπε: «Οι σημερινές αποτιμήσεις πλησιάζουν τα επίπεδα της υπεραισιοδοξίας για το διαδίκτυο πριν από 25 χρόνια. Αν υπάρξει απότομη διόρθωση, οι αυστηρότερες χρηματοπιστωτικές συνθήκες θα μπορούσαν να πλήξουν την παγκόσμια ανάπτυξη, να αποκαλύψουν αδυναμίες και να δυσκολέψουν ιδιαίτερα τις αναπτυσσόμενες οικονομίες».
Έκκληση σε Ουάσιγκτον και Πεκίνο
Το ΔΝΤ καλεί τις μεγάλες οικονομίες να αναλάβουν δράση για να περιορίσουν τους κινδύνους αστάθειας, αντιμετωπίζοντας τις παγκόσμιες ανισορροπίες – και ζητά από τις ΗΠΑ να συγκρατήσουν το αυξανόμενο δημόσιο έλλειμμά τους.
Οι φορολογικές περικοπές του Τραμπ, που ωφέλησαν κυρίως τα υψηλότερα εισοδήματα, αναμένεται να προσθέσουν πάνω από 3 τρισεκατομμύρια δολάρια στο αμερικανικό δημόσιο χρέος την επόμενη δεκαετία, αν και ο ίδιος έχει υποστηρίξει ότι τα έσοδα από τους δασμούς θα βελτιώσουν τα δημόσια οικονομικά.
Η Γκεοργκίεβα κάλεσε επίσης το Πεκίνο να προχωρήσει σε μεταρρυθμίσεις που θα ενισχύσουν την ανάπτυξη και την κατανάλωση, σημειώνοντας ότι στην Κίνα «οι ιδιωτικές αποταμιεύσεις παραμένουν διαχρονικά υψηλές».
«Τough love» για την Ευρώπη
Απευθυνόμενη και στην Ευρώπη, την οποία χαρακτήρισε «αγαπημένη πατρίδα» της, προέτρεψε την ΕΕ να ορίσει έναν «επίτροπο της ενιαίας αγοράς» για να επιταχύνει την ενοποίηση.
«Αρκετά με τα μεγάλα λόγια για την ανταγωνιστικότητα – ξέρετε τι πρέπει να γίνει. Ήρθε η ώρα για δράση», δήλωσε. «Καταργήστε τα εμπόδια στις αγορές εργασίας, εμπορευμάτων, ενέργειας και χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών. Δημιουργήστε ενιαίο ευρωπαϊκό χρηματοπιστωτικό σύστημα και ενεργειακή ένωση. Ολοκληρώστε το ευρωπαϊκό εγχείρημα».
Κοινωνική δυσαρέσκεια και παγκόσμια απαίτηση για ευκαιρίες
Κλείνοντας, προειδοποίησε για τη διογκούμενη κοινωνική δυσαρέσκεια: «Σε πολλές χώρες, και ιδιαίτερα μεταξύ των νέων, η απογοήτευση βγαίνει στους δρόμους – από τη Λίμα έως το Ραμπάτ, από το Παρίσι έως το Ναϊρόμπι, και από το Κατμαντού έως την Τζακάρτα, οι πολίτες ζητούν καλύτερες ευκαιρίες».
