Από τη Wall Street μέχρι τη Σίλικον Βάλεϊ, οι αριθμοί ξαναγράφουν την οικονομική ιστορία.Τα τρισεκατομμύρια παύουν να είναι φαντασία και γίνονται πραγματικότητα.
Η Nvidia έγινε η πρώτη αμερικανική εισηγμένη εταιρεία με χρηματιστηριακή αξία 4,5 τρισ. δολαρίων και, σύμφωνα με αναλυτές της Cantor Fitzgerald, έχει «καθαρό μονοπάτι» προς τα 10 τρισ. μέσα στα επόμενα χρόνια.
Την ίδια ώρα ο πλουσιότερος άνθρωπος του κόσμου, ο Έλον Μασκ, ξεπέρασε τα 500 δισ. καθαρής αξίας, μπαίνοντας στην τελική ευθεία για να γίνει ο πρώτος τρισεκατομμυριούχος στην ιστορία.
Πίσω από αυτά τα νούμερα δεν κρύβονται μόνο ιστορικά ρεκόρ αλλά και βαθιά ερωτήματα: τι σημαίνει για την παγκόσμια οικονομία όταν τόσος πλούτος και ισχύς συγκεντρώνεται σε τόσο λίγα χέρια;
Nvidia: Από το gaming σε πυλώνα της Τεχνητής Νοημοσύνης
Η Nvidia, που ξεκίνησε ως εταιρεία καρτών γραφικών για βιντεοπαιχνίδια, εξελίχθηκε στον «αδιαμφισβήτητο αρχιτέκτονα» της τεχνητής νοημοσύνης.
Τα GPU της θεωρούνται πλέον απολύτως απαραίτητη υποδομή για την εκπαίδευση και λειτουργία μεγάλων γλωσσικών μοντέλων.
Η συμφωνία-ορόσημο ήρθε τον περασμένο μήνα: μια επένδυση 100 δισ. δολαρίων στην OpenAI. Οι επικριτές μίλησαν για «κυκλικότητα χρηματοδότησης» – καθώς τα κεφάλαια της Nvidia τροφοδοτούν εταιρείες που με τη σειρά τους αγοράζουν τα δικά της τσιπ.
Όμως οι αναλυτές της Cantor απορρίπτουν τις ανησυχίες: «Η Nvidia καθιερώνεται ως η de facto εταιρεία υποδομών ΤΝ», έγραψαν, προβλέποντας ότι η αποτίμηση μπορεί να υπερβεί τα 10 τρισ. δολάρια.
Η κλίμακα είναι ασύλληπτη. Για σύγκριση, η Apple και η Microsoft βρίσκονται σήμερα στην περιοχή των 3–3,5 τρισ., ενώ η Saudi Aramco στα 2 τρισ. Η Nvidia προσεγγίζει ήδη σε αξία το ΑΕΠ της Γερμανίας και αν φτάσει στα 10 τρισ. – θα την ξεπερνούν σε αξία μόνο οι οικονομίες ΗΠΑ και Κίνας.
Το «νέο πετρέλαιο»: data centers και tokens
Η Τεχνητή Νοημοσύνη γεννά μια νέα οικονομία με θεμέλιο τα data centers και τα tokens – τις μονάδες δεδομένων που επεξεργάζονται τα μοντέλα.
Όπως σημειώνει η Cantor, οι προβλέψεις για υποδομές έχουν ήδη αποδειχθεί ανεπαρκείς. Υπολογίζεται ότι ως το 2030 η δαπάνη για ΤΝ υποδομές θα ξεπεράσει τα 3–4 τρισ. δολάρια.
Στον κόσμο των υπολογιστικών περιορισμών και των ενεργειακών ορίων, η αποδοτική παραγωγή tokens γίνεται το «κλειδί» για το μέλλον.
Η Nvidia διαθέτει το πλήρες χαρτοφυλάκιο – από τα τσιπ έως το λογισμικό και τον εξοπλισμό δικτύωσης – που της επιτρέπει να ελέγχει όλη την αλυσίδα. Έτσι εδραιώνεται όχι μόνο ως προμηθευτής αλλά και ως κεντρικός κόμβος του οικοσυστήματος.
Ο πλουσιότερος άνθρωπος του πλανήτη
Ενώ οι εταιρείες κυνηγούν τα 10 τρισ., οι άνθρωποι-σύμβολα της εποχής αγγίζουν το 1 τρισ. Ο Έλον Μασκ έγινε φέτος ο πρώτος που έσπασε το φράγμα των 500 δισ. δολαρίων σε προσωπική περιουσία.
Η εκτόξευση προέρχεται από τρεις βασικούς άξονες:
- Tesla: μετοχική αξία που ανακάμπτει θεαματικά, παρά τις προκλήσεις στην αγορά EV.
- SpaceX: αποτίμηση 400 δισ. δολαρίων σε ιδιωτική αγορά, με τον Μασκ να κατέχει πάνω από 40%.
- xAI Holdings: η συγχώνευση της νέας εταιρείας τεχνητής νοημοσύνης με το Χ (πρώην Twitter), αξίας 113 δισ., ενίσχυσε ακόμα περισσότερο το χαρτοφυλάκιο.
Σύμφωνα με την Oxfam, τουλάχιστον πέντε δισεκατομμυριούχοι αναμένεται να περάσουν το όριο του 1 τρισ. μέσα στην επόμενη δεκαετία: Μασκ, Τζεφ Μπέζος, Λάρι Έλισον, Μαρκ Ζάκερμπεργκ και Μπερνάρ Αρνό.
Ο κόσμος των τρισεκατομμυρίων
Οι αριθμοί εντυπωσιάζουν αλλά και σοκάρουν. Το 2024, οι δισεκατομμυριούχοι παγκοσμίως αύξησαν την περιουσία τους κατά 2,1 τρισ. δολάρια – τρεις φορές ταχύτερα από το 2023 – φτάνοντας συνολικά τα 15 τρισ.
Στις ΗΠΑ μόνο, 816 δισεκατομμυριούχοι είδαν την καθαρή τους αξία να αυξάνεται κατά 1,4 τρισ.
Η Oxfam προειδοποιεί ότι οι ανισότητες φτάνουν σε ακραία επίπεδα. Αν οποιοσδήποτε από τους δέκα πλουσιότερους άνδρες έχανε το 99% της περιουσίας του, θα παρέμενε δισεκατομμυριούχος. Παράλληλα, ο αριθμός των ανθρώπων που ζουν σε φτώχεια παραμένει περίπου ίδιος με το 1990.
Η εποχή της κληρονομοκρατίας
Πάνω από το ένα τρίτο του πλούτου των δισεκατομμυριούχων προέρχεται σήμερα από κληρονομιά. Για πρώτη φορά το 2023, περισσότεροι δισεκατομμυριούχοι έλαβαν την περιουσία τους έτοιμη παρά τη δημιούργησαν μέσω επιχειρηματικότητας.
Με δύο στα τρία κράτη να μην φορολογούν τις κληρονομιές προς άμεσους απογόνους και τις ΗΠΑ να έχουν ουσιαστικά αποδυναμώσει τον φόρο κληρονομιάς, η μεγαλύτερη μεταβίβαση πλούτου στην ανθρώπινη ιστορία βρίσκεται σε εξέλιξη.
83 τρισ. δολάρια θα αλλάξουν χέρια μέσα στα επόμενα 20 χρόνια, με τις γενιές Χ και Millenials να κληρονομούν τους boomers.
Πολιτική και ισχύς
Η συγκέντρωση αυτού του πλούτου δεν είναι μόνο οικονομικό ζήτημα αλλά και πολιτικό. Ο Μασκ, που δαπάνησε πάνω από 260 εκατ. δολάρια για την προεκλογική καμπάνια του Ντόναλντ Τραμπ το 2024 ανέλαβε ρόλο στον Λευκό Οίκο και πρόσβαση σε πρωτοφανείς εξουσίες. Τ
ο γεγονός ότι τελικά ήρθε σε σύγκρουση με τον πρόεδρο των ΗΠΑ δεν αλλάζει το γεγονός ότι ένα μη εκλεγμένο πρόσωπο με τεράστιο πλούτο, αλλά και επιρροή μέσω της πλατφόρμας Χ, κατάφερε να γατζωθεί και στην πολιτική εξουσία.
Οι αντιφάσεις της νέας εποχής
Η τεχνητή νοημοσύνη υπόσχεται παραγωγικότητα, ιατρικές ανακαλύψεις, νέες δυνατότητες για την κοινωνία. Ταυτόχρονα, όμως, η υπερσυγκέντρωση πλούτου σε λίγες εταιρείες και πρόσωπα γεννά ανισορροπίες.
Ο έλεγχος της τεχνητής νοημοσύνης συγκεντρώνεται σε λίγους παρόχους, οι οποίοι και ελέγχουν τεράστιο όγκο δεδομένων, αποκτούν άμεση ή έμμεση πρόσβαση στη χάραξη πολιτικής και επηρεάζουν από την καταναλωτική μας συμπεριφορά έως την ψήφο μας.
Το καμπανάκι
Η Nvidia στον δρόμο για τα 10 τρισ. και ο Μασκ στον δρόμο για το 1 τρισ. δεν είναι μόνο ρεκόρ της αγοράς. Είναι καθρέφτης μιας εποχής που η τεχνολογία και η χρηματιστηριακή ευφορία μετατρέπουν μεμονωμένες εταιρείες και πρόσωπα σε υπερδυνάμεις.
Το ερώτημα δεν είναι μόνο πότε θα συμβεί αλλά και πώς θα διαχειριστεί η κοινωνία αυτήν τη νέα πραγματικότητα.
Αν δεν υπάρξουν μηχανισμοί αναδιανομής και θεσμικής ισορροπίας, το 10τρισ. και το 1 τρισ. μπορεί να αποδειχθούν όχι θρίαμβος της καινοτομίας, αλλά προάγγελος μιας νέας εποχής ακραίων ανισοτήτων.
