Δύο ήταν τα βασικά θέματα που κυριάρχησαν στην ατζέντα της άτυπης συνόδου κορυφής στην Κοπεγχάγη το «τείχος drones» και η χρησιμοποίηση μέρους των παγωμένων ρωσικών κεφαλαίων για βοήθεια στην Ουκρανία.
Το σχέδιο απέκτησε νέα δυναμική τις τελευταίες εβδομάδες μετά από πολλαπλά περιστατικά ασφαλείας σε διάφορες χώρες. Η Πολωνία, η Εσθονία, η Λιθουανία και η Ρουμανία έχουν αναφέρει πρόσφατα παραβιάσεις στον εναέριο χώρο, για τις οποίες φέρεται να υπάρχει ανάμειξη ρωσικών αεροσκαφών ή μη επανδρωμένων αεροσκαφών. Επίσης, στη Δανία και τη Νορβηγία έχουν επίσης σημειωθεί υπερπτήσεις drones άγνωστης προέλευσης.
Η Ρωσία πάντως αρνείται ότι βρίσκεται πίσω από τα περιστατικά, χαρακτηρίζοντας τις κατηγορίες που την θέλουν υπεύθυνη ως «αβάσιμες».
Όπως και να έχει, τα περιστατικά αυτά έχουν αναδείξει τρωτά σημεία στην ασφάλεια της Ευρώπη, με αποτέλεσμα πολλές ευρωπαϊκές χώρες να πιέζουν για την κατασκευή του «τείχους» από μη επανδρωμένα αεροσκάφη, το οποίο θα μπορεί να προστατεύσει καλύτερα την ανατολική πλευρά της περιοχής από πιθανές επιθέσεις.
Οι αμυντικές εταιρείες χαιρέτισαν το ευρωπαϊκό σχέδιο για «τείχος drones», εκτιμώντας ότι θα βοηθήσει στην αντιμετώπιση των προκλήσεων ασφαλείας που αντιμετωπίζει η περιοχή, κυρίως στα ανατολικά της.
Ενδεικτικά, η σουηδική Saab δήλωσε ότι χαιρετίζει πρωτοβουλίες που αποσκοπούν στην ενίσχυση των αμυντικών δυνατοτήτων της Ευρώπης, προσθέτοντας ότι «θα χαρεί» να συζητήσει πώς η αμυντική βιομηχανία μπορεί να συμβάλει στο προτεινόμενο «τείχος» κατά των drones.
«Είναι σαφές ότι η απειλή των μη επανδρωμένων αεροσκαφών αυξάνεται ραγδαία τόσο σε πολιτικό όσο και σε στρατιωτικό επίπεδο και η συλλογική ευρωπαϊκή προσπάθεια θα μπορούσε να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά αυτήν την απειλή», δήλωσε στο CNBC ο Mattias Rådström της Saab.
Αντίστοιχα η βρετανική εταιρεία BAE Systems, το χαρτοφυλάκιο μη επανδρωμένων αεροσκαφών της οποίας αναπτύσσεται ραγδαία σε κλίμακα, παραγωγή και δυνατότητες τα τελευταία χρόνια, δήλωσε ότι ήδη παρέχει «τη ραχοκοκαλιά» της ευρωπαϊκής αεροπορικής ισχύος μέσω της εναέριας επιτήρησης από τους Typhoon στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ.
«Είμαστε έτοιμοι να υποστηρίξουμε περαιτέρω τις πρωτοβουλίες και τις απαιτήσεις των συμμάχων και εταίρων του ΝΑΤΟ», δήλωσε εκπρόσωπος της BAE Systems στο CNBC.
Στο ίδιο μήκος κύματος η γερμανική Rheinmetall δήλωσε ότι η σύνοδος κορυφής της ΕΕ έρχεται σε μια εποχή που υπάρχει ήδη «υψηλό ενδιαφέρον» τόσο για τα μη επανδρωμένα εναέρια συστήματα (UAS) όσο και για την αντιμετώπιση των μη επανδρωμένων αεροσκαφών (UAS). «Τα drones είναι σχετικά εύκολοι στόχοι επειδή συχνά πετούν αργά και πολύ χαμηλά», δήλωσε εκπρόσωπος της Rheinmetall.
«Οι προκλήσεις έγκεινται στην ανίχνευση και τη διάκριση μεταξύ μικρών drones και στην άμυνα κατά των επιθέσεων από σμήνη drones. Η αποτελεσματική άμυνα από drones πρέπει να συνδυάζει διάφορα αντίμετρα», πρόσθεσε.
Σε αυτό το πλαίσιο, ένα σύστημα άμυνας κατά των drones- είτε εξοπλισμένο με πυροβόλα όπλα είτε με ένα χερσαίο αμυντικό σύστημα για την αναχαίτιση ή καταστροφή εισερχόμενων drones- αποτελεί το «ιδανικό μέσο» άμυνας κατά των drones σε κοντινή απόσταση όσον αφορά τη σχέση κόστους-οφέλους, την αποτελεσματικότητα και την αξιοπιστία, συνέχισε ο εκπρόσωπος της Rheinmetall.
Παράγοντες ανησυχίας
Πάντως τις εξελίξεις δεν παρακολουθούν μόνο οι μεγάλες αμυντικές εταιρείες.
Ο Γενς Χόλζαπφελ, διευθυντής επιχειρήσεων της σουηδικής εταιρείας αμυντικών drones Nordic Air Defense (NAD), χαιρέτισε επίσης αυτό που χαρακτήρισε ως «τολμηρό και φιλόδοξο» σχέδιο.
«Νομίζω ότι είναι πολύ σημαντική και σίγουρα χαιρετίζουμε αυτήν την πρωτοβουλία, επειδή κάθε επένδυση στην άμυνα από drones είναι πολύ αναγκαία και, φυσικά, είναι πολύ ευχάριστο να βλέπουμε ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες ενώνονται γύρω από μια κοινή αντίληψη της απειλής», δήλωσε.
Ωστόσο, η προσπάθεια για την ανάπτυξη του «τείχους» από drones έχει εγείρει ορισμένες ανησυχίες. Ο Χόλζαπφελ ανέφερε το ίδιο το όνομα ως πιθανώς προβληματικό, λέγοντας ότι η ιδέα ενός τείχους από drones κινδυνεύει να απλοποιήσει υπερβολικά την πραγματικότητα.
«Θα είναι ένα δίκτυο ραντάρ, άλλων αισθητήρων και αντιμέτρων που πρέπει να είναι κατά κάποιο τρόπο διαλειτουργικά και ενσωματωμένα. Επομένως, δεν είναι εύκολο να το πετύχει κανείς», εξήγησε.
Ο ίδιος τόνισε ότι η ΕΕ θα πρέπει επίσης να γνωρίζει τον κίνδυνο εκτόξευσης drones από το έδαφός της, λέγοντας ότι οι επιτιθέμενοι μπορεί να εμπνεύστηκαν από την επίθεση με drone «Ιστός της Αράχνης» της Ουκρανίας σε στρατηγικούς στόχους βαθιά μέσα στη Ρωσία νωρίτερα φέτος.
«Η ανησυχία μου είναι ότι η δημιουργία του τείχους από drones θα πνιγεί στην τακτική ευρωπαϊκή γραφειοκρατία και στα παζάρια μεταξύ των κρατών μελών για το ποιος παίρνει τις αποφάσεις, ποιες εταιρείες θα εμπλακούν και ούτω καθεξής», συνέχισε ο Χόλζαπφελ.
«Είναι η τελευταία ευκαιρία για να δημιουργήσουμε ένα τείχος από μη επανδρωμένα αεροσκάφη και ανησυχώ ότι δεν θα μπορέσουμε να το πετύχουμε με την ταχύτητα που απαιτείται», πρόσθεσε.
