Η Γαλλία βυθίζεται στην αβεβαιότητα με την αναμενόμενη καταψήφιση της κυβέρνησης του Φρανσουά Μπαϊρού, το απόγευμα, στην Εθνοσυνέλευση.
Εκτός κι αν γίνει κάποιο «θαύμα», η λίστα του Εμανουέλ Μακρόν θα εμπλουτιστεί με άλλον έναν «πρώην» πρωθυπουργό- τον τέταρτο από το 2022, που ο Γάλλος πρόεδρος επανεξελέγη στο Μέγαρο των Ηλυσίων.
Η συζήτηση για την παροχή ψήφου εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση Μπαϊρού θα ξεκινήσει στις 16.00 (ώρα Ελλάδας) και η ψηφοφορία αναμένεται να ολοκληρωθεί αργά το βράδυ.
Ο Γάλλος πρωθυπουργός ολοκλήρωσε χθες έναν κύκλο συνεντεύξεων στα μέσα ενημέρωσης, επικρίνοντας «τα κόμματα της αντιπολίτευσης που ενώνουν τις δυνάμεις τους για να ρίξουν την κυβέρνηση». Ο Μπαϊρού επέμεινε στην ανάγκη μείωσης των δαπανών του κράτους, το οποίο θέλει να είναι «λιτό» και ανέφερε για άλλη μια φορά τη δημιουργία μιας πιθανής νέας φορολογικής κλίμακας άνω των 500.000 ευρώ, με την ελπίδα να πείσει την αντιπολίτευση να αλλάξει γνώμη για το πρόγραμμα λιτότητας που προτείνει, με περικοπές σχεδόν 44 δισεκατομμυρίων ευρώ . Ένα σχέδιο που απορρίπτει όμως η γαλλική κοινωνία, όπως δείχνουν όλες οι δημοσκοπήσεις.
«Η πολιτική κρίση στη Γαλλία έχει πλέον φτάσει στο αποκορύφωμά της», λένε στη Ναυτεμπορική Γάλλοι δημοσιογράφοι, την παραμονή της κρίσιμης ψηφοφορίας.
«Το διαφαινόμενο αδιέξοδο δείχνει ότι στην πραγματικότητα η Γαλλία αντιμετωπίζει μια κρίση της Πέμπτης Δημοκρατίας, καθώς διαφαίνεται μια σαφής αδυναμία εφαρμογής πιθανών εναλλακτικών λύσεων», τονίζουν οι ίδιες πηγές και υπενθυμίζουν τα ονόματα των πρωθυπουργών που έχουν θυσιαστεί μέχρι τώρα από τον Μακρόν στη δεύτερη θητεία του: Ελιζαμπέθ Μπορν, Γκαμπριέλ Ατάλ, Μισέλ Μπαρνιέ και τώρα-πιθανότατα-ο Φρανσουά Μπαϊρού.
Οι βουλευτές των Πρασίνων, των Κομμουνιστών, της «Ανυπότακτης Γαλλίας» και του Σοσιαλιστικού κόμματος, θα ψηφίσουν μαζί με τους συναδέλφους τους του ακροδεξιού Εθνικού Συναγερμού, υπέρ της πτώσης της κυβέρνησης.
Πολιτικό χάος
Το Παρίσι θα μπορούσε να αντιμετωπίσει ημέρες πολιτικού χάους, καθώς έχουν ανακοινωθεί πανεθνικές διαμαρτυρίες την Τετάρτη από τα συνδικάτα και συλλογικότητες που θέλουν «να μπλοκάρουν τα πάντα» -«Bloquons tout»- όπως είναι το σύνθημα.
«Η Γαλλία οδεύει προς μία εθνική κρίση γιατί ο Μακρόν έγινε θύμα του εγωισμού του», όπως γράφει εύστοχα το γερμανικό Der Spiegel. «Ο Γάλλος πρόεδρος φέρει μεγάλο μερίδιο ευθύνης», προσθέτει το γερμανικό περιοδικό.
«Από το 2017, ο Μακρόν προσπάθησε να χτίσει ένα «μεγάλο κέντρο», συγκεντρώνοντας διάφορα μέλη του κοινοβουλευτικού φάσματος και της κοινωνίας των πολιτών με μικρή πολιτική εμπειρία. Αλλά με αυτόν τον τρόπο, διαστρέβλωσε το σύστημα της Πέμπτης Δημοκρατίας του στρατηγού Ντε Γκώλ. Ο Μακρόν προσπάθησε να κυβερνήσει με πρωθυπουργούς που ήταν λίγο περισσότερο από τα alter ego του, χωρίς κανέναν θεσμικό διάλογο», εξηγούν Γάλλοι δημοσιογράφοι και προσθέτουν: «Αυτό μπορεί να έδωσε στους Γάλλους μια ψευδαίσθηση σταθερότητας, αλλά δημιούργησε ένα κενό. Σήμερα, βρισκόμαστε με ένα τριπολικό σύστημα: το κέντρο δεν κατέχει πλέον την πλειοψηφία, η ριζοσπαστική αριστερά ηγείται της συμμαχίας της κεντρο-αριστεράς και η άκρα δεξιά είναι η πρώτη δύναμη στις δημοσκοπήσεις, ενόψει και των επόμενων εκλογών»
Οικονομική καταιγίδα
Εάν η Γαλλική Εθνοσυνέλευση καταψηφίσει τον Φρανσουά Μπαϊρού, πολλοί φοβούνται μάλιστα ότι θα ξεσπάσει καταιγίδα στις αγορές. «Ενα κύμα κερδοσκοπίας και αστάθειας θα μπορούσε να πυροδοτηθεί από το Παρίσι, κάτι που σίγουρα δεν είναι καθόλου απαραίτητο, την ώρα που ο πρόεδρος Τραμπ συνεχίζει να προκαλεί την Ευρώπη με δασμούς και τιμωρητικά μέτρα», τονίζουν οικονομικοί αναλυτές στη γαλλική πρωτεύουσα.
Η κατάσταση δεν θα περιοριστεί βέβαια μόνο στη Γαλλία, καθώς και οι άλλες δύο μεγαλύτερες χώρες της Ευρωζώνης- -η Γερμανία και η Ιταλία- αντιμετωπίζουν προβλήματα.
Τα δημόσια οικονομικά της Γαλλίας βρίσκονται σε χαώδη κατάσταση -το έλλειμμα ανέρχεται στο 5,7% του ΑΕΠ και το χρέος έχει φτάσει το 114%, αλλά και στη Γερμανία η απειλή της ύφεσης για τρίτη συνεχόμενη χρονιά, σκιάζει όλες τις επιλογές. Το γερμανικό ΑΕΠ δεν αυξάνεται και αν όλα πάνε καλά, φέτος η ανάπτυξη θα είναι λίγο πάνω από το μηδέν.
Η Ιταλία έχει επίσης χρέος 136,7% και πολύ χαμηλή πιστοληπτική αξιολόγηση (BBB+ από την Standard & Poor’s). Μια προσεκτική δημοσιονομική πολιτική επέτρεψε τη μείωση του ελλείμματος στο 3,6%, κάτι που έγινε δεκτό με ικανοποίηση από τις αγορές, Ωστόσο, ένα χρέος άνω των 3 τρισεκατομμυρίων ευρώ έχει κοστίσει στο Ιταλικό δημόσιο 88 δισεκατομμύρια ευρώ φέτος, που αντιπροσωπεύει το 3,9% του ΑΕΠ.
Αποτέλεσμα της λιτότητας
Τι μας δείχνει αυτή η σειρά αριθμών; Ότι το «καμπανάκι» χτυπά και για τις τρεις μεγαλύτερες οικονομίες της Ευρωζώνης: Οι αυστηρές δημοσιονομικές πολιτικές έχουν καθυστερήσει την ανάπτυξη στη Γερμανία ή την έχουν συμπιέσει στην Ιταλία και στη Γαλλία.
Η απόφαση του Μακρόν να αυξήσει τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης στα 64 έτη- μια απόφαση που επιβλήθηκε με διάταγμα χωρίς κοινοβουλευτική ψήφο- έβλαψε οριστικά τη σχέση του Γάλλου προέδρου με την κοινή γνώμη. «Οι Γάλλοι το είδαν όχι μόνο ως μια οικονομική θυσία, αλλά και μια θεσμική υπέρβαση. Για αυτό διαλύθηκε και η σιωπηρή συμφωνία εμπιστοσύνης μεταξύ του λαού και του προέδρου, η οποία στη Γαλλία είχε πάντα μια σχεδόν ιερή αξία», εξηγούν δημοσιογραφικές πηγές στο Παρίσι.
Ο πρωθυπουργός Μπαϊρού πρότεινε ένα σχέδιο λιτότητας ύψους 44 δισεκατομμυρίων ευρώ για το 2026, όπου οι μισθοί και οι συντάξεις του δημόσιου τομέα δεν θα αναπροσαρμόζονται πλέον με βάση τον πληθωρισμό, θα περικοπούν οι τρέχουσες κοινωνικές δαπάνες και θα τεθούν νέοι φόροι σε ορισμένα εισοδηματικά κλιμάκια. Αυτό σημαίνει ότι εκατομμύρια οικογένειες θα έβλεπαν την αγοραστική τους δύναμη να μειώνεται σε μια εποχή που οι τιμές της ενέργειας και των τροφίμων παραμένουν υψηλές.
Κοινωνικές αντιδράσεις
Είναι μια συνταγή που κινδυνεύει να πυροδοτήσει περαιτέρω τις αντιδράσεις στους δρόμους. «Υπάρχει εκτεταμένη δυσαρέσκεια που δεν έγκειται πλέον αποκλειστικά στην άκρα δεξιά ή την άκρα αριστερά, αλλά επηρεάζει και τη μεσαία τάξη. Επί δεκαετίες, η Γαλλία έχει χτίσει το κοινωνικό της μοντέλο στην ιδέα ότι το κράτος σε προστατεύει. Σήμερα, αυτή η προστασία φαίνεται να διαβρώνεται και οι πολίτες αρνούνται να δεχτούν ότι είναι αυτοί που πληρώνουν το τίμημα για τις κακές τους επιλογές», τονίζουν στη Ναυτεμπορική, Γάλλοι δημοσιογράφοι.
Το ζήτημα είναι ότι μια Ευρώπη που είναι ήδη αδύναμη διεθνώς, δεν μπορεί να αντέξει μια Γαλλία σε κρίση. Ο άξονας με τη Γερμανία είναι μπλοκαρισμένος και στο ουκρανικό μέτωπο, το Παρίσι προτείνει έναν «συνασπισμό των προθύμων» με την ανάπτυξη στρατευμάτων: μια διχαστική γραμμή που πηγάζει επίσης από βιομηχανικά συμφέροντα που σχετίζονται με την άμυνα. Αλλά αν η Γαλλία δεν καταφέρει να βάλει σε τάξη τα του οίκου της, κινδυνεύει να σύρει ολόκληρη την ΕΕ σε μια σπείρα χάους.
